NATO devlet ve hükümet başkanları, İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenlenen zirvede bir araya geldi ve aile fotoğrafı çektirdi. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Joe Biden, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile samimi görüntüleri gündem oldu.
İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde üye ülkelerin liderleri, IFEMA Fuar Merkezi’nde bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve diğer liderler, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve ev sahibi ülke İspanya’nın Başbakanı Pedro Sanchez tarafından karşılandı. Zirvede aile fotoğrafı da çektirilirken, toplantı öncesi renkli görüntüler kamuoyuna yansıdı.
Erdoğan aile fotoğrafında en ön sırada İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Slovenya Başbakanı Robert Golop’un yanında yer aldı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, zirve öncesi yaptığı açıklamada “Dönüştürücü bir zirve olacak, çünkü tarihi kararlar alacağız” diyerek liderlerin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine dair tarihi bir karar verileceğini ifade etti.
Zirvede 30 üye ülkenin lideri, bugün Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik tehdit ve meydan okumalar karşısında stratejik düzeyde görüş alışverişinde bulunacak.
Dün Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğiyle ilgili itirazlarını geri çekmesinin ve üçlü mutabakata varılmasının ardından liderlerin yüzleri gülüyordu.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Joe Biden, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile samimi görüntüleri gündem oldu.
Stoltenberg, “İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana karşılaştığımız en ciddi güvenlik krizinin ortasında buluşuyoruz. Müttefiklerin birlik gösterebildiklerini görüyoruz. Tüm müttefikleri ve 1 milyara yakın vatandaşı korumak için NATO’yu daha rekabetçi ve tehlikeli bir dünyada geleceğe nasıl taşıyacağımızın bir planı olan yeni bir Stratejik Konsept üzerinde anlaşacağız. Caydırıcılık ve savunmamızda temel bir değişiklik üzerinde anlaşacağız. Bu, Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana bu zirvede kararlaştırılacak olan toplu savunmamızın en büyük revizyonudur” diye konuştu.
Açılış konuşmasında söz alan ev sahibi İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise “Türkiye, İsveç ve Finlandiya liderlerini dün imzaladıkları mutabakattan dolayı tebrik etmek istiyorum. Önemli iki demokrasinin ittifakımıza katılmasının önünü açmış oldular. Bu elbette ittifakımızı da güçlendirecek” açıklamasında bulundu.
RUSYA-UKRAYNA TEMEL GÜNDEM
Zirvede 30 üye ülkenin lideri, Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik tehdit ve meydan okumalar karşısında stratejik düzeyde görüş alışverişinde bulunacak. Rusya-Ukrayna savaşının NATO’ya yansımaları değerlendirilecek ve bu çerçevede NATO’nun caydırıcılık ve savunma yapılanması gözden geçirilecek.
NATO’nun gelecek çalışmalarına rehberlik edecek yeni Stratejik Konsepti’nin onaylanması da gündem maddeleri arasında yer alırken, liderlerin Finlandiya ve İsveç’i NATO üyesi olmaya davet etmek için tarihi bir karar alması da bekleniyor.
ERDOĞAN, MACRON’LA DA BİR ARAYA GELDİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, zirve kapsamında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Erdoğan’ın ayrıca İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile de bir araya gelmesi ve TSİ 18.45’te ABD Başkanı Joe Biden ile görüşme gerçekleştirmesi planlanıyor.
Financial Times, NATO toplantısının perde arkasını yazdı: Erdoğan’ın talepleri…
Türkiye’nin NATO Zirvesi’nin ilk gününde Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine itirazından vazgeçmesi gündemdeki yerini korurken, İngiltere merkezli Financial Times gazetesi, görüşmelerin perde arkasını yazdı.
Türkiye, İsveç ve Finlandiya dün akşam NATO’nun arabuluculuğunda yaklaşık 4 saat süren müzakerelerin ardından ortak bir anlaşmaya imza attı. Böylelikle, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline yanıt olarak İskandinav ülkelerinin ittifaka katılmasının önü açıldı.
Financial Times gazetesine konuşan bir Türk yetkili, İskandinav ülkelerinin PKK/YPG’ye destek vermeyeceğini açıklamasının Haziran 2023’de Türkiye’de yapılması planlanan yerel seçimler öncesinde özellikle Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan için önemli olduğunu yazdı. Yetkili, FETÖ’nün de bu kapsamda olduğunu açıkladı.
İSVEÇ’TEN TÜRKİYE’YE ZİYARET
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, anlaşmanın “silah ihracatı ve terörle mücadele de dahil olmak üzere Türkiye’nin endişelerini ele aldığını” söyledi.
Türkiye dışişleri bakanlığı, İsveç dışişleri bakan yardımcısı Robert Rydberg’in “kapsamlı” görüşmeler için Çarşamba günü Ankara’ya geleceğini açıkladı.
Görüşmeden önce konuşan Erdoğan, İsveçli ve Finlandiyalı mevkidaşlarıyla yaptığı görüşmede “boş konuşma” değil sonuç görmek istediğini söylemişti.
F-16 KONUSU GÜNDEMDE
Financial Times’a konuşan Batılı yetkililer, Erdoğan’ın İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği sorununu, özellikle Ankara’nın ABD yapımı yeni F-16 savaş uçakları ve mevcut savaş uçakları için modernizasyon kitleri satın alma yönündeki baskısıyla ilgili olarak Washington’dan taahhütler almak için araçsallaştırmaya çalıştığına inandıklarını açıkladı. Yine de Biden yönetimi satışa desteğinin sinyalini verirken, ABD’li yetkililer Kongre’nin anlaşmayı imzalaması gerektiğine dikkat çekti.
Benzer bir iddia da İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’tan geldi. Reuters’a konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, Washington’un süreç boyunca ‘alçakgönüllü bir yaklaşım izlediğini’ öne sürerken, Türkiye’nin F-16 konusunu gündeme taşıyacağının beklendiğini aktardı. Reuters’a konuşan yetkili, Erdoğan ve Biden’ın bir araya geleceği görüşmelerde de bu konunun ele alınacağını ve Erdoğan’ın ABD Başkanı’na baskı yapacağını öne sürdü.
Yetkili, Biden ile Erdoğan’ın ABD yaptırımlarına yol açan Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri satın alması ve Washington’dan modernizasyon kitleri ve diğer konuları da görüşeceğini söyledi.
Dış basın, Türkiye’nin NATO itirazını geri çekmesini böyle gördü: ‘Erdoğan, direnmekten vazgeçti’
Türkiye, bir süredir İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımına karşı çıkarken, dün üç ülke arasında yapılan görüşmelerde anlaşma sağlandı. Üç ülke arasında imzalanan ortak momerandumda “Finlandiya ve İsveç’in PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgütlere destek sağlamayacağı” üzerinde anlaşıldı. Mutabakat dünya basınında da geniş yer buldu.
NEW YORK TIMES: ABD merkezli NYT gazetesi, dün varılan anlaşmanın Putin’e büyük bir darbe olacağını yazdı. Gazete, Batılı liderlerin Almanya’nın ardından Madrid’de bir araya geldiğini hatırlatırken, ‘Putin’e karşı diplomatik savaş’ yorumu yaptı.
CNN: ABD’nin önde gelen yayın kuruluşlarından CNN International, Türkiye’nin itirazlarından vazgeçmesinin uzun ve yoğun bir diplomasi trafiğinin ardından geldiğine dikkat çekerken, “Finlandiya ve İsveç’i NATO’ya sokma çabaları, hem aylarca süren istikrarlı bir diplomasinin hem de son günlerde yoğun bir telefon görüşmesi ve üst düzey yetkililer arasındaki toplantıların eseriydi.” ifadelerini kullandı. CNN, “Biden’ın NATO’yu genişletmek için 6 aydır süren büyük başarısı” başlığını kullandı.
NEWSWEEK: ABD merkezli gazete, gelişmeleri ‘Türkiye’den Putin’in NATO’nuın genişlemesini engelleme hamlesine darbe’ başlığıyla duyurdu.
POLİTİCO: Gazete, ‘Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik hedeflerinin önündeki engeli kaldırdı’ başlığı ile dünkü gelişmeleri okuyucularına duyurdu.
WSJ: ABD merkezli Wall Street Journal gazetesi, Türkiye’nin karar değiştirmeden önce gerçekleştirilen yoğun telefon trafiğine dikkat çekti. Gazeteye konuşan Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, dün sabah Biden’ın Erdoğan’ı aradığını belirtirken, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Biden’ın bu çabasını takdir ettiğini açıkladığını söyledi.
Washington Post: Son yıllardaki en önemli NATO zirvesi
WASHINGTON POST: Washington Post ‘Türkiye Salı günü, ittifakın büyümesinin önünü açtı’ ifadesinin yer aldığı haberde Madrid’de gerçekleşen zirve için ise ‘son yıllardaki en önemli NATO zirvesi’ yorumunda bulunuldu.
DİE WELT: Almanya’nın önde gelen yayın kuruluşlarından Die Welt, haberi ‘İsveç ve Finlandiya NATO’yu güçlendirecek” başlığıyla duyurdu. Gazete Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un “NATO üyelerinin her zaman farklı çıkarları olduğunu” söylediği ifadeleri yer verirken, ‘Özellikle son birkaç hafta bir hayli zorlu geçti” dedi.
TAGESSCHAU: Almanya merkezli gazete, ‘Türkiye direnmekten vazgeçti’ başlığını atarken, “Türkiye daha önce İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmasını engellemek için vetosunu kullanmakla tehdit etmişti. Ama şimdi anlaşmazlık çözüldü” ifadelerini kullandı.
BBC: Putin’in paranoyası artacak
BBC: İngiltere’nin köklü yayın kuruluşlarından BBC, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında varılan mutabakatı ‘son dakika’ olarak okuyucularıyla paylaşırken, Rusya lideri Vladimir Putin’in paranoyasının artacağına vurgu yaptı.
The Economist: Erdoğan’ın zaferi
ECONOMIST: İngiliz Economist dergisi, Madrid’deki NATO zirvesinde, Türkiye’nin veto tehdidini kaldırması ile sonuçlanan anlaşmayı “Erdoğan’ın zaferi” olarak yorumladı. Gazete, Erdoğan’ın futbolcu geçmişine gönderme yaparken, Finlandiya ile İsveç’e veto tehdidi hamlesinin futboldaki gibi bir ‘profesyonel faul’ olduğunu yazdı.
Daily Mail: İngiliz Daily Mail gazetesi dün varılan mutabakatı ‘Türkiye, İsveç ve Finlandiya liderleri, iki İskandinav ülkesinin NATO’ya katılmasının önünü açtı’ ifadesi ile okurlarına duyurdu.
THE TIMES: İngiliz The Times gazetesi de “Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılması üzerindeki engelini kaldırarak önemli bir genişlemenin önünü açtı.” başlığıyla gelişmeleri duyurdu.
Bild: Erdoğan direnmekten vazgeçti
BİLD: ‘Erdoğan direnmekten vazgeçti’ başlığıyla duyurduğu haberinde, “İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmasının önü açıldı” ifadeleri kullanıldı.
AL JAZEERA: Katar merkezli yayın kuruluşu, ‘Türkiye itirazlarını geri çekti’ başlığını kullanırken, çıkmazdaki ittifakın artık derin bir nefes alabileceğini yazdı.
THE GUARDİAN: İngiltere merkezli The Guardian gazetesi, “Türkiye Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine itirazını kaldırdı” başlığıyla duyurduğu haberinde, bu gelişmenin NATO’nun geleceğine önemi de vurgulandı.
KATHİMERİNİ: Yunanistan merkezli Kathimerini gazetesi, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımına onay verdiğini duyururken, ABD’nin sözlerini manşete taşıdı. Gazete, “Beyaz Saray: Türkiye vetoyu kaldırmak için ABD’den taviz istemedi” başlığı atarken, önümüzdeki sürece dikkat çekti. Kathimerini “Yunan hükümeti, Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımı konusunda varılan anlaşmayı memnuniyetle karşıladı.” ifadelerini kullandı.
TASS: Rusya merkezli haber ajansı, üç ülke arasında imzalanan anlaşmayı son dakika olarak duyururken, bugün de “NATO, İsveç ve Finlandiya’ya üyelik sağlaması için Türkiye’ye baskı yaptı” başlıklı bir makale yayınladı. Gazete, “Brezilya Getulio Vargas Vakfı’ndan siyaset bilimci Leonardo Paz Neves TASS’a verdiği demeçte, NATO üyelerinin İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğini engellemeyi bırakması için Türkiye’ye güçlü baskı yaptığını söyledi.” ifadelerini kullandı.
RT: Yine Rusya merkezli Russia Today de haberi “Türkiye, Finlandiya ve İsveç ile NATO anlaşmasına vardı” başlığıyla duyururken, yorumdan uzak düz metni okuyucularıyla buluşturdu.
LE MONDE: Fransa merkezli Le Monde gazetesi, gelişmeleri, “Türkiye Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik hedeflerini desteklemeyi kabul etti” başlığıyla duyurdu.