Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, yürürlüğe giren kanunla artık TMO kontrol ve denetiminde tıbbi amaçlı kenevir üretiminin yapılabileceğini kaydetti.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, sosyal medya hesabı Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, bugün Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Tarımda yeni bir dönemin başladığına dikkati çeken Kirişci, “Bugün yürürlüğe giren kanunlarımızla, bitkisel ve hayvansal üretimde etkin bir planlama yapacağız. Gıda arz güvenliğiyle ilgili olası riskleri minimize edeceğiz. Üretimde sürekliliği sağlayacak ve verimliliği artıracağız. Kanun, ormancılıkta önemli düzenlemeleri de içeriyor. Orman köylüsü ormandan sağlanan gelire ortak olacak. Orman yangınlarında hayatını kaybedenler şehit statüsünde olacak. Dijital uygulamaları güçlendirerek ormanlarımızı daha etkin koruyacağız.” ifadesini kullandı.
Kirişci, yürürlüğe giren kanunla, Türkiye’de lif ve tohum amaçlı üretilen kenevirde de yeni bir dönemin başladığına işaret ederek, artık TMO kontrol ve denetiminde tıbbi amaçlı kenevir üretiminin yapılabileceğini kaydetti.
Öte yandan Resmi Gazete’de sertifikalı tohum kullanım desteklerine ilişkin yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına yönelik de açıklama yapan Kirişci, kararla deprem bölgesindeki illerde sertifikalı tohum desteğini yüzde 100 artırdıklarını belirtti.
Kirişci, “Örneğin hububatta dekar başına 50 lira olan desteğimizi 100 liraya çıkardık. Ayrıca su kısıtı olduğu Bakanlıkça tespit edilen 11 il ve 52 ilçemizde, yağlık ayçiçeği ekiminde sertifikalı tohumu kullanan üreticimize dekar başına 135 lira desteklemede bulunacağız. Hayırlı uğurlu olsun.” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
• Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Ekim 2016’da alınan karara göre Türkiye’nin 19 ilinde izin alınması şartıyla kenevir üretimine izin verildi. Karar Resmi Gazete’de de yayımlanmıştı.
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2019 yılında sürpriz bir açıklama yaparak “Biz keneviri ithal ediyoruz. Kenevire dayalı yapılması gereken şeyler varsa ithal ürünlerle yapılıyor. Gıda Tarım Bakanlığı bu konuda çalışmalara başlıyor.” ifadelerini kullanmıştı.
• 2020 yılında ise Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) önerisi üzerine Birleşmiş Milletler (BM), kenevir (esrar) ve türevlerinin tıbbi amaçlı kullanılması için eroin gibi riskli narkotik maddeler sınıfından çıkarılmasını onayladı.
Tıbbi amaçlı kenevir kullanımı
Kenevirin Tıbbi Kullanımı ile; 1961 ve 1971 Sözleşmeleri kapsamında sınırlanan kenevirin tıbbi kullanımı kastedilmektedir. İlaç olarak kullanılmak üzere ruhsatlandırılmış kannabinoidler dronabinol, nabilone, nabiximols ve CBD’dir. Diğer kannabinoidlerin potansiyel kullanımına ilişkin araştırmalar devam etmektedir.
Kannabinoid (CBD) içeren ilaçlar bazı ülkelerde aşağıdaki tıbbi durumlarda kullanılmaktadır:
- Multiple Skleroz (MS)’de ortaya çıkan nöropatik ağrı ve spastisite
- Azlheimer, Parkinson, Huntington, Epilepsi (Sara) gibi nörolojik ve nörodejeneretif hastalıklarda
- Kanser hastalarına uygulanan kemoterapi nedeniyle ortaya çıkan mide bulantısı, kusma ve ağrı kesici olarak
- HIV/AIDS hastalarında kilo kaybıyla ilişkili anoreksi
Kenevir neden uyuşturucuyla özdeşleştiriliyor?
Kenevirin uyuşturucuyla olan ilişkisi, içerdiği bir maddeden ileri geliyor: Tetrahydrocannabinol (THC). Öyle ki THC, bu son derece değerli bitkinin üretiminin sınırlandırılmasına hatta yasaklamasına bile yol açtı.
Yerli ve milli kenevir çalışmaları
Kenevirle ilgili önemli projeler de yürütülüyor. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne (TAGEM) bağlı Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü 2017’de çalışmalara başladı. İlk olarak Karadeniz Bölgesi Kenevir Araştırma Güdümlü Projesi hayata geçirildi. Bu projeyle ilk yerli ve milli kenevir çeşitleri ortaya çıkarılacak.
Bir başka proje ise, Ondokuz Mayıs Üniversitesi ile birlikte yürütülen “Kenevir Popülasyonlarından THC Oranı Düşük Genetipelrin Geliştirilmesi” projesi. Bu projeyle, düşük THC’li (uyuşturucu etken maddesi tetrahydrocannabinol) kenevir çeşitlerinin bulunarak, tarımın artırılması hedefleniyor.
Kenevirle ilgili başka projeler de var… O projelerle örneğin kenevirden doğal lif elde edilecek ve lifin işlenmesi için makineler geliştirilecek. Uygun yetiştirme tekniği ve mekanizasyonun geliştirilmesiyle de ekim alanları yaygınlaştırılacak. Bu projeler sayesinde 2023’e kadar kenevir üretiminin yapısı kökten değişecek ve bu unutulan bitki, eski popülerliğini geri kazanacak.
Kaynak:
- İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. “Adım Adım Kenevir ve Türevleri: Dünya ve Türkiye’ye Genel Bakış” (2020) NDB Yayınları: 21 Yayın No: 2020/7. 1. Baskı. narkotik.pol.tr
- Özge Balpınar, Selim Aytaç. “Tıbbi Kenevir ve Sağlık: Farmakolojik bir derleme.” (12 Ocak 2021) dergipark.org.tr
- NIDA. 2021, April 13. Is marijuana safe and effective as medicine?. Retrieved from http://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/marijuana-safe-effective-medicine on 2023, April 5 https://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/marijuana-safe-effective-medicine