Bilim insanları Alzheimer gibi yaşa bağlı hastalıkların önlenmesi ve daha uzun yaşam için yeni yollar bulunmasını sağlayabilecek bir ilerlemeyle, vücutta yaşlanmayı hızlandırabilen kronik inflamasyona yol açan kritik bir faktörü keşfetti.
Yaşlanmaya yol açan kronik inflamasyonun temel nedeni keşfedildi. Bulgular, yaşlılıkta bağışıklık sistemlerine büyük destek sağlama potansiyeline sahip yeni yolların önünü açabilir.
Nature Aging adlı bilimsel dergide yakın zamanda yayımlanan* araştırmada bağışıklık sisteminin makrofaj adı verilen hücrelerindeki mitokondrilerin, yaşla birlikte kalsiyum alma ve kullanma yeteneklerini yitirdiği bulundu.
Aralarında Virginia Üniversitesi Sağlık Merkezi’nden isimlerin de yer aldığı araştırmacılar yaşlanmayla beraber mitokondride meydana gelen bu değişimin, ilerleyen yaşlarda kişileri olumsuz etkileyen birçok rahatsızlıktan sorumlu kronik inflamasyona yol açtığını gösterdi.
Bilim insanları bu bulguların, zararlı inflamasyonun ve bunun yol açtığı ağır yaşlanma etkilerinin önüne geçmek için makrofajlardaki mitokondrilerin kalsiyum alımını artırmaya yönelik yeni yaklaşımların önünü açabileceğini söylüyor.
Ölü ya da ölmekte olan hücreleri yutarak kalıntıların temizlenmesini sağlamanın yanı sıra patojenlere ve diğer yabancı istilacılara karşı vücutta devriye gezen makrofajlar bağışıklık sisteminde kilit bir rol oynuyor.
Önceki araştırmalar makrofajların yaşla birlikte etkisini kaybetme eğiliminde olduğunu gösterse de bunun sebebi belirsizliğini koruyordu.
Araştırmacılar yeni çalışmanın, makrofajlarda yaşa bağlı değişikliklere yol açan ve bu bağışıklık hücrelerini düşük dereceli kronik inflamasyona eğilimli kılan “kilit” mekanizmayı açığa çıkardığını belirtiyor.
Bu tür değişikliklere uğramış makrofajlar bir patojen veya doku hasarıyla karşılaştığında hiperaktif hale gelerek “inflamasyona bağlı yaşlanma” denen, yaşlanmayı tetikleyen kronik inflamasyona yol açabiliyor.
Bilim insanları makrofajların uygun ilaçlarla hedef alınmasının, yaşa bağlı nörodejeneratif hastalıkların yavaşlatılmasına imkan tanıyabileceğini söylüyor.
Kaynak:
Li, X., Li, C., Zhang, W. et al. Inflammation and aging: signaling pathways and intervention therapies. Sig Transduct Target Ther 8, 239 (2023). https://doi.org/10.1038/s41392-023-01502-8
