İyi huylu prostat büyümesi erkeklerde ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıkıyor. İlaç tedavilerinin sonuç vermediği durumlarda cerrahi müdahalelere başvuruluyor. REZUM (su buharı) tedavisi iyi huylu prostat büyümesinde uygulanan güncel tedavi yöntemleri arasında yer alıyor.
Memorial Ataşehir Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Meftun Çulpan, iyi huylu prostat büyümesi ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
İyi huylu prostat büyümesi prostat kanseri ile karıştırılmamalı
Prostat erkeklerde idrar torbasının çıkışında bulunan ve bu bölgede idrar kanalını (üretra) çepeçevre saran bir salgı bezidir. Erkeklerde genellikle ilerleyen yaşla beraber ortaya çıkan, prostat bezi hücrelerinin sayıca artması, yani prostatın büyümesine iyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazisi) denir.
Bu büyüme iyi huylu bir büyümedir ve kanserli hücrelerde olduğu gibi vücudun başka bölgelerine yayılmazlar. Prostat kanseri ile karıştırılmamalıdır. Bu iyi huylu büyüme idrar kanalına doğru olur ise tıkanıklığa yol açarak bazı şikayetlere sebep olabilmektedir. İyi huylu prostat büyümesinin nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır;
- Yaşlanma: 55 yaşındaki erkeklerin 4’te birinde, 75 yaşındaki erkeklerin ise hemen hemen yarısında iyi huylu prostat büyümesine bağlı şikayetler ortaya çıkar.
- Aile Öyküsü: Yakın akrabalarında iyi huylu prostat büyümesi olanlarda görülme ihtimali daha yüksektir.
- Etnik Köken: Asya kökenlilerde daha az oranda görülürken, siyah ırkta daha fazla görülmektedir.
- Diyabet ve Kalp Hastalıkları: İyi huylu prostat büyümesi görülme ihtimali artmıştır.
- Obezite: Kilo problemi olan hastalarda iyi huylu prostat büyümesi ihtimali de artmıştır.
Bu belirtiler varsa dikkatli olunmalı:
İyi huylu prostat büyümesinin belirtileri arasında; sık idrara çıkma, ani gelen idrar hissi, idrar kaçırma, idrar yapmaya başlarken zorlanma, ıkınarak idrar yapma, kesik kesik idrar yapma, idrar akım hızında azalma, idrar yaptıktan sonra idrar torbasının boşaltılamamış gibi hissedilmesi, idrar bitiminde damlama gibi şikayetler yer almaktadır. İyi huylu prostat büyümesi uygun şekilde tedavi edilmez ise hastanın şikayetlerinde zamanla artma olacaktır. Bu belirtiler göz önüne alınmaz ise ilerleyen dönemlerde mesanede taşlar, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, tekrarlayan idrarda kanamalar, mesane fonksiyonlarında bozulma, hiç idrar çıkaramama, idrar kaçırma ve böbrek yetmezliği görülebilir.
İlaç tedavileri fayda etmediğinde cerrahi yöntemler devreye giriyor
Yaşam tarzı değişikliklerinden fayda görmeyen ya da orta-ileri düzey şikayetleri olan hastalar için düzenlenebilecek ilk tedavi seçeneği ilaç tedavisidir. Bu konuda bir grup ilaç idrar torbası çıkışı ve prostatta bulunan düz kasları gevşeterek rahat idrar yapılmasını sağlarken, diğer bir grup ilaç ise uzun dönem kullanımda prostat hacmini küçülterek hastanın şikayetlerini giderebilir.
Eğer uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisine rağmen hastanın şikayetlerinde gerileme olmamışsa, mesanede taş oluşmuşsa, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ya da kanamalar oluyorsa, tekrarlayan idrar yapamama ve sonda takılma gereksinimi olmuşsa ve böbrek yetmezliği gelişmişse iyi huylu prostat büyümesi ameliyat yöntemlerinden biri ile tedavi edilmelidir.
Mimimal invaziv yöntemlerle tedavi edilebiliyor
Prostat tedavisinde “REZUM”, benign prostat hiperplazisi (BPH) adı da verilen iyi huylu prostat büyümesini tedavi etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu tedavi, prostatın büyümesine bağlı olarak ortaya çıkan idrar sorunlarını azaltmayı hedefler. REZUM, minimal invaziv bir prosedürdür. REZUM genellikle lokal anestezi ya da hafif bir sedasyon altında uygulanabilen bir yöntemdir. REZUM tedavisi, prostat dokusuna su buharı enjekte edilerek uygulanır. Bu buhar, prostat hücrelerini etkileyerek prostatın küçülmesine ve semptomların hafiflemesine yol açar.
Bu işlem prostatın büyüklüğüne göre birkaç noktaya uygulanabilir ve her buhar verme işlemi yaklaşık 9 saniye sürer. Verilen bu sıcak su buharı prostat hücrelerinde tahribata sebep olarak hücre ölümüne ve bir süre sonra prostatta küçülmeye sebep olur. Tedavi etkinliği yaklaşık 2 haftada başlar ve maksimum 3 aylık bir sürenin sonunda prostatın idrar kanalını kapatan kısmı küçüldüğü için idrar yapma problemleri belirgin şekilde azalır. Bu işlem yaklaşık 10-15 dakika sürmektedir.
Su buharı tedavisi sonrasında günlük hayata çabuk dönülüyor
Bu yöntem idrar yapma problemlerini gidermesinin yanında erkeklerde sertleşme bozukluğuna yol açmaz ve diğer yöntemlerde çok sık görülen orgazm anında meninin dışarıya gelmemesi ya da azalması gibi yan etkiler çok nadir (%5’in altında) görülür. Bu yüzden özellikle cinsel fonksiyonlarının korunmasını arzu eden hastalarda başarıyla kullanılabilir. Bunun yanında derin anestezi gerektirmemesi ve hastanın aynı gün içerisinde taburcu edilebilir olması nedeniyle de anestezi alması yüksek riskli olan hastalarda da güvenle kullanılabilir.
Kaynak: Higazy A, Osman D, Osman T. Rezum: A novel minimally invasive treatment for lower urinary tract symptoms secondary to benign prostatic hyperplasia. A review article. Int Urol Nephrol. 2021 Sep;53(9):1747-1756. doi: 10.1007/s11255-021-02878-8. Epub 2021 May 1. PMID: 33932221.
