Kekik çayı faydaları neler? Kekik içeriğinde; K vitamini, kalsiyum, demir, manganez gibi önemli vitamin ve mineralleri bulunduruyor. Bu özellikleri, onu sağlık üzerinde olumlu etkiler gösteren bir bitki çayı haline getiriyor.
Ballıbabagiller ailesine ait olan kekiğin yapılan araştırmalara göre 400’den fazla çeşidi bulunuyor. Kekik çayının, taze kekik dallarının veya kekik çiçeklerinin demlenmesi ile hazırlanan bir bitki çayı olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, “Bir tutam kekik ve bir miktar sıcak su kekik çayı için yeterli. Kekik çayı yapılırken öncelikle yarım litre su bir çaydanlığa alınır ve kaynatılır. Ardından yaklaşık 1 tatlı kaşığı kuru veya taze kekik bardağa alınır ve üzerine kaynayan su eklenir. Üzeri kapalı bir biçimde 10-15 dakika demlenmeye bırakılır. Demlendikten sonra süzülerek tüketilir. İsteğe bağlı olarak bir çay kaşığı bal ve limon ilave edilebilir” diyor.
Kekik çayı bağışıklığı güçlendiriyor
Laboratuvar ortamında yapılan bazı çalışmalara göre kekiğin kan basıncını düşürmeye yardımcı olurken aynı zamanda da antioksidan bakımından oldukça zengin bir bitki olduğunu söyleyen Tuba Örnek, “Yapılan bilimsel araştırmalara göre kekiğin içerisinde antibakteriyel özelliklere sahip önemli bileşenler bulunuyor. Kekik çayı, sindirim sistemini rahatlatmaya ve hazımsızlığı gidermeye yardımcı olurken; bağışıklık sistemini güçlendirmeye, solunum yollarını rahatlatmaya, kilo kontrolüne ve stresi azaltmaya destek oluyor. Kekik çayı içeriğinde bulunan antioksidanlar sayesinde akne, mantar gibi cilt sorunlarına bağlı semptomların hafiflemesine de yardımcı oluyor” diye konuştu.
Hipertansiyon ve diyabeti olanlar kekik çayı tüketmemeli
Kekik çayının güzel kokusu ve güçlü antioksidan özellikleri nedeniyle eski zamanlardan bu yana pek çok insan tarafından tüketildiğini paylaşan Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, “Bazı kişiler için kekik çayı tüketimi zararlı olabilir. Bu kişilerin başında hipertansiyon, diyabet gibi kronik bir sağlık sorunu bulunan insanlar gelir. Bu kişiler kekik çayı tüketmesi kan basıncının veya kan şekerinin kontrolsüz bir biçimde düşmesine neden oluyor. Yapılan araştırmalara göre kekiğin kan dolaşımını hızlandırıcı özelliği bulunuyor. Özellikle kan sulandırıcı özelliği bulunan ilaç kullananların veya yakın zamanda cerrahi bir operasyon geçirecek olanların doktorlarına danışmadan kekik çayı tüketmesi önerilmez. Aynı zamanda bazı araştırmalar kekiğin vücutta östrojen gibi davranabileceğini gösteriyor. Bu nedenle hormon ilacı kullananlar da kekik tüketiminden uzak durmalı” dedi.
Hamilelik döneminde olan kadınlar önce doktora danışmalı
Hamilelik döneminde anne adayının rahmindeki fetusun plasenta aracılığıyla annenin tükettiği yiyecek ve içeceklerden faydalandığını söyleyen Tuba Örnek, “Bu süreçte annenin tükettiği faydalı besinler olduğu gibi zararlı besinler de bebeğe ulaşır. Hamilelikte kekik çayı tüketimi üzerinde yapılan yeterli bilimsel çalışma olmamakla birlikte hamile kadınların kekik ve kekik çayı tüketmeden önce doktorlarına danışmaları gerekir. Ayrıca kekik yağı tüketimi üzerine laboratuvar ortamında yapılan bazı araştırmalar, kekiğin hamile kadınlarda düşüğe ve erken doğuma neden olabileceğini gösteriyor” şeklinde konuştu.
Kekik hakkında bilmeniz gereken faydaları:
Tuz ikamesi: Yemek pişirirken tuz yerine taze veya kurutulmuş kekik kullanabilirsiniz. Bu, kullandığınız tuz miktarını azaltmanıza yardımcı olabilir; bu, yüksek tansiyonu düşürmeye çalışıyorsanız önemlidir.
Solunum Desteği: Doğal Öksürük Bastırıcı. Kekik yıllardır öksürük, solunum rahatsızlıkları ve bronşit tedavisinde evde çare olarak kullanılmaktadır. Tamamlayıcı ve alternatif tıp bunu çay olarak ve aromaterapide kullanmıştır. Bununla ilgili bazı araştırmalar var, ancak ne kadar iyi çalıştığını bilmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
2013 yılında yapılan küçük bir çalışmada[1], timol adı verilen kekik bazlı bir ekstrakt içeren bir burun spreyi, normal akciğer fonksiyonuna sahip 18 sağlıklı insanda test edildi. Biraz kapsaisin solumadan önce ve sonra burun spreyi kullandılar, bu da doğal olarak öksürmelerine neden oldu. Tuzlu su veya plasebo spreyi ile karşılaştırıldığında timol spreyi kullandıklarında daha az öksürdüler. Bu sonuçları kontrol etmek için daha büyük çalışmalara ihtiyaç vardır. Kekikteki bileşikler (özellikle timol ve karvakrol) göğüs tıkanıklığını hafifletmeye de yardımcı olabilir ve araştırmacılar, yiyeceklerden veya çaydan alacağınız miktarlardaki kekiğin bunu yapıp yapamayacağını araştırmayı önerdiler.
Antimikrobiyal özellikler: 2014 yılında yapılan bir çalışmaya göre[2] ise kekik esansiyel yağı ve saf timolün (kekikten elde edilen) küfün dezenfekte edilmesine yardımcı olabileceğini gösteriyor. Timol bazı pestisitlerin aktif maddesidir. Küf çalışmasında kekik esansiyel yağından yaklaşık 3 kat daha etkili olduğu görülmüştür.
Cilt rahatsızlıklarına yardımcı: Kekiğin antiinflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri de cilt rahatsızlıklarına yardımcı olabilir. Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olurken bakteriyel enfeksiyonlardan kurtulmaya da yardımcı olabilir. Sonuç olarak egzama ve sivilce gibi durumlarda tahriş ve iltihaplanmanın giderilmesine yardımcı olabilir.[3]
Doğal böcek kovucu: Kekik yağı sivrisinek gibi böcekleri kovmaya yardımcı olabilir. Kekikteki yağ olan timol, böcek kovucularda sıklıkla aktif madde olarak kullanılır.
Gastrointestinal sağlık: Sıçanlarda yapılan deneysel çalışmalarda, kekik yağından elde edilen bileşikler, mide zarının ülserlerden korunmasına ve mide zarının asitten korunmasına yardımcı olan midenizdeki koruyucu mide mukus katmanlarının artmasına yardımcı olmuştur. Ancak kekiğin sindirim sistemi üzerindeki etkileri insanlarda araştırılmadığından bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Kekiğin antimikrobiyal özellikleri, gıda güvenliğine yardımcı olacak ekstraktların geliştirilmesi için umut vaat ediyor.
Kaynaklar:
- Gavliakova S, Biringerova Z, Buday T, Brozmanova M, Calkovsky V, Poliacek I, Plevkova J. Antitussive effects of nasal thymol challenges in healthy volunteers. Respir Physiol Neurobiol. 2013 Jun 1;187(1):104-7. doi: 10.1016/j.resp.2013.02.011. Epub 2013 Feb 21. PMID: 23438788.
- Guesmi F, Ben Ali M, Barkaoui T, Tahri W, Mejri M, Ben-Attia M, Bellamine H, Landoulsi A. Effects of Thymus hirtus sp. algeriensis Boiss. et Reut. (Lamiaceae) essential oil on healing gastric ulcers according to sex. Lipids Health Dis. 2014 Aug 26;13:138. doi: 10.1186/1476-511X-13-138. PMID: 25159191; PMCID: PMC4176582.
- Health Benefits of Thyme Medically Reviewed by Kathleen M. Zelman, MPH, RD, LD on December 11, 2022 Written by WebMD Editorial Contributors
