Sahte içkilerin lisansı olmayan imalathaneler tarafından piyasaya sürüldüğünü ifade eden uzmanlar, bu içkilerin düşük fiyatlı olmalarının, tüketiciler tarafından tercih edilmelerine neden olduğunu söylüyor.
Sahte bandrol oluşturularak ve düşük maliyet ile piyasaya sürülen bu içkilerin tüketici tarafından anlaşılamadığını kaydeden Kimya Mühendisi Öznur Eyilcim, “Daha ucuz ve maliyetinin düşük olması nedeniyle tercih edilen metil alkol çeşitli zehirlenme dahil birçok hastalıklara ve hatta ölüme yol açıyor.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Gıda Teknolojisi Öğretim Görevlisi Öznur Eyilcim, sahte içki konusuna değinerek, insan sağlığına yönelik riskleri hakkında bilgi verdi.
Sahte içkilerin bandrolleri de sahte oluyor
Sahte içkilerin lisansı olmayan ve merdiven altı olarak tabir edilen imalathaneler tarafından piyasaya sızdırıldığını dile getiren Öğretim Görevlisi Öznur Eyilcim, “Sağlıksız oldukları kadar yasa dışı da olan bu içkiler ülkemizde kaçak olarak satılıyor. Düşük maliyet ve düşük fiyat nedeniyle tercih sebebi olan bu sahte alkolün bandrolleri de sahte oluyor. Sahte bandrol oluşturularak ve düşük maliyet ile piyasaya sürülen bu içkiler, tüketiciler tarafından düşük fiyatlarından dolayı tercih ediliyor.” dedi.
Sahte içki kokusu ve tadından anlaşılmıyor!
Tüketici sahte içkiyi kokusundan veya tadından anlayamadığını da ifade eden Eyilcim, “Bu konuda tüketiciye düşecek görev ambalaj üzerinde yer alan bandrolün Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı’nca onaylı olup olmadığını kontrol etmeleridir.” diye konuştu.
Gerekli denetleme ve operasyonlar çokça yapılıyor
Sahte içki yapımı ve satışına yönelik kesin bir çözüm bulunamasa da yetkililerin sahte içki imalatının ve piyasaya sızdırılmasının önüne geçebilmek amacıyla gerekli denetleme ve operasyonları çokça yaptığını kaydeden Eyilcim, sahte içkilerin neleri içerdiğine ilişkin şu bilgileri verdi:
“Sahte içkiler genelde kimya sanayisinde çokça kullanılan ve genellikle odun talaşının damıtılmasıyla elde edilen bir alkol türü olan metil alkolden yapılıyor. Ayrıca metil alkol tarımsal ürünler, kömür ve doğalgazın damıtılması ile de elde edilebiliyor. Renksiz ve uçucu olan metil alkol su ile de tamamen karışabilme özelliğine sahip. Düşük maliyetle elde edilmesi nedeniyle içki yapımında etil alkol yerine sıklıkla metil alkol kullanılıyor.
İnsan sağlığını büyük ölçüde etkiliyor
Sahte içkilerde metil alkolün yanı sıra sağlıksız çeşitli kitler, aroma ve boyalar da kullanılıyor. Yapılan bu hile ile gerçek içkilerin tadına yakın sahte içkilerin yapımı da söz konusu. Bu içkiler düşük fiyatlarla yasa dışı olarak satılıyor ve insan sağlığını büyük ölçüde etkiliyor.”
İnsan sağlığına yönelik riskleri neler?
Öğretim Görevlisi Öznur Eyilcim, sahte içki yapımında etil alkol yerine en sık kullanılan alkol türünün metil alkol olduğunu belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Etil alkol ve metil alkol ayrımı sadece uzmanlar tarafından laboratuvar koşullarında belirlenebiliyor. Etil alkol ile metil alkolün renk ve kokusunun aynı olması ayırt edilebilme zorluğunu da beraberinde getiriyor.
Daha ucuz ve maliyetinin düşük olması nedeniyle tercih edilen metil alkol çeşitli zehirlenme dahil birçok hastalıklara ve hatta ölüme yol açıyor. Sahte içkiden kaynaklanan zararların miktarına göre de değiştiği uzmanlarca da söyleniyor. Bu içkiler özellikle sinir sistemine zarar veriyor. Görmede bozukluk ya da tamamen görme kaybı, bilinçsiz hareketler, hareket kabiliyetinden yoksunluk, baş dönmesi, bulantı, kusma gibi etkilere sahip olduğu da biliniyor.”
Alkol zehirlenmesi nasıl anlaşılır?
Sahte alkol üretiminde kullanılan metil alkol çok ucuz olduğu için merdiven altı üretim yapılan yerlerin sıklıkla tercih ettiği bir bileşen. Bu maddeyi elde ettikten sonra normal alkollerin içine katıyorlar ve maalesef tüketiciler normal, gerçek alkolle sahte alkolün tadını ayırt edemediğinden zehirleniyor.
Şiddetli karın ağrısı, kas krampları, çift görme…
Metil alkol zehirlenmesinde ilk başlarda normal alkolle aynı belirtileri veriyor. Bunlar bulantı, kusma, hafif baş dönmesi, mide ekşimesi oluyor. Sahte alkolün tüketim derecesi ne kadar fazla olursa belirtiler daha fazla artmaya başlıyor. Bunlar da şiddetli karın ağrısı, vücutta istemsiz kas krampları, görmede bozulma, çift görme olabiliyor. Kişiler sanki tipide yürüyormuş gibi kar manzarası gibi görüyor etrafı. Daha da ilerleyen tablolarda nöbet, koma ve ölümle sonuçlanabiliyor.
Geç kalmadan acile başvurmalı
Kişinin bu semptomların farkına vardığında “Alkoldendir, çok fazla içmişim” deyip geçiştirmemesi çok önemli. Alkolü içtikten sonra her zamanki şikayetler yerine farklı şikayetler hissediyorsa en kısa zamanda sağlık kuruluşuna başvurması gerekiyor.
Kişiler, sağlık kuruluşuna başvurduğunda hekimlere ne zaman, ne kadar miktarda alkol tükettiğini mutlaka söylemeli ki hekimler de ona göre önlemlerini alsınlar, ona göre tetkiklerini yapsınlar. Çünkü zaman çok önemli. Erken müdahale ile hastalar kurtarılabiliyor. Maalesef hayat kaybı genellikle geç müdahale veya hastaneye başvurmamış hastaların başına geliyor.
Metil alkol; normal alkol gibi önce karaciğere gidiyor, karaciğerde metabolize olduktan sonra böbreklere, göz ve santral sinir sistemine harabiyet veriyor, vücudun tüm organlarını tahrip ettiğini söylüyor.
Metil alkol parfüme, temizlik maddelerine katılıyor!
Metil alkol normalde cilalamada, boya maddelerinde, parfümlerde, yağ sökücü gibi kimyasal temizlik ürünlerinin içinde bulunan bir madde. Vücudumuzun bütün sistemlerine zarar veriyor ve kaçınılmaz son meydana gelebiliyor.
Alkol zehirlenmesi kişilerde kalıcı hastalıklara yol açabiliyor. Örneğin; kalıcı körlük, böbrek yetmezliği, uzun dönemde karaciğer yetmezliğini bu hastalıklar arasında sayılabiliriz.
