Enflasyonla birlikte ciddi bir artışa geçen ev fiyatları, Türkiye’yi Avrupa lideri yaptı. İstanbul’da ev fiyatları Londra ve Paris’le yarışa geçerken, vatandaşlar da yurt dışında konut alımına yöneldi.
Son verilere göre Türkiye’de ev fiyatları 9 yılda 12 kat arttı. İstanbul’da bir dairenin fiyatı dünyanın önemli şehirleriyle yarışır oldu.
OECD üyesi ülkeler içinde İsveç ve Finlandiya gibi ülkelerde ev fiyatları 2015’ten bu yana yüzde 4’ten bir miktar yüksek artışla en ez değişikliği yaşarken, diğer uçta Türkiye yer aldı.
Türkiye’den sonra yüzde 166 oranında artışla Macaristan’da fiyatlar artarken, OECD ülkelerinde ağırlıklı olarak fiyatlar çift haneli artışlar yaşadı.
Türkiye’de 2021 sonrası yüksek artış görülen enflasyonla birlikte fiyatlar da ani artışlar yaşadı. 2015-2021 yılları arasında kademeli artan ev fiyatları, 2022 yılında yüzde 168, 2023 yılında da yüzde 76 oranında artış gösterdi.
Avrupa ve ABD’de enflasyonla mücadele kapsamında para politikasında faiz artışları daha erken devreye girdiğinden 2022 sonlarında ev fiyatları gerilemeye başlarken, uzmanlara göre Türkiye’de emlak fiyatlarındaki yükselişin birçok nedeni bulunuyor.
Euronews’in aktardığına göre KPMG Türkiye Gayrimenkul ve İnşaat Sektörü Lideri Görkem Yapan, nedenlerini ‘kurdaki dalgalanma, Türk Lirası’nın değer kaybı, yüksek enflasyon oranları ve inşaat maliyetlerindeki artış ile pandemi sonrası artan talep’ şeklinde iletti.
Şubat 2022’de Rusya-Ukrayna savaşıyla her iki ülkeden de Türkiye’ye yönelen göç akımı belli bölgelerde de artışı tetikledi. Sadece Antalya’da ev fiyatları 2022’de yüzde 230 arttı.
Aynı dönemde Türk Lirası’nın değer kaybetmesi yerlileri sınırlarken, Rus ve Ukrayna vatandaşlarının talebi de yükselişi tetikledi.
Ev fiyatları nominal olarak artmaya devam ederken, enflasyonun gerisinde kalması nedeniyle reel olarak son dönemde ucuzluyor.
Yüksek inşaat maliyetleri yakın dönemde de arzın sınırlı kalmasına yol açabilir denilirken, konut talebinin artması ve faiz oranlarında olası düşüşlerde mevcut durgunluk aşılabilir olarak görülüyor.
Yurt dışında gayrimenkul alımı “patlama” yaşıyor
Ayrıca alım gücündeki düşüşle şu dönemde ev almaya gücü yetmeyenler kiraları da yükseltiyor. Nakit alıcılar için yatırım dönemi olarak görülen bu dönemde bir de yurt dışında gayrimenkul alımı “patlama” yaşıyor.
Ekonomim’den Mehmet Kaya’nın aktardığına göre, 2023’te Türkiye’den yurt dışına yapılan gayrimenkul yatırımları olağanüstü artış gösterdi.
Türkiye vatandaşlarının yurt dışı gayrimenkul yatırımları, 2023 yılında önceki yıla göre yüzde 163,7 oranında arttı.
Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’den yurt dışına gayrimenkul yatırımlarının yayımlanmaya başladığı 2005 sonrası 2022 sonuna kadar 4 milyar 721 milyon dolarlık gayrimenkul yatırımı olurken, sadece 2023’te bunun yarısı kadar bir tutarda yurt dışından gayrimenkul alındı.
