Lionel Richie: Can’t Slow Down

Lionel Richie’nin zaman üstü başyapıtı Can’t Slow Down, 2023 yılının sonunda 40. yıldönümünü kutladı. Albümün listebaşı parçası ‘All Night Long (All Night)’ 1984 Los Angeles Olimpiyatları’nın kapanış törenine vurduğu damgayla anımsanır. 

Lionel Richie

Paris 2024’ün başlamak üzere olmasının heyecanından olsa gerek, nereye baksam olimpiyatlarla ilgili bir anım karşıma çıkıyor. Geçenlerde plak koleksiyonuma göz atıyordum; Lionel Richie’nin ‘Can’t Slow Down’ albümünü incelerken şarkı listesinde All Night Long’u görünce aklıma 1984 Los Angeles Olimpiyatları geldi.

Los Angeles 1984, spor tarihine birçok unutulmaz an armağan etmesinin yanında olimpiyat tarihinin en renkli kapanış törenlerinden birini yapmış olmasıyla da anımsanır. Amerikalı sanatçı Lionel Richie’nin ünlü ‘All Night Long (All Night)’ şarkısı eşliğinde sunduğu dokuz dakikalık gösterisiyle uluslararası çapta parıl parıl bir yıldıza dönüşmesine tanık olmuştu tüm dünya.


İçimde doğan heyecanın tadına varmak üzere plağı çıkarıp pikabımın döner tablasının üstüne koydum. Yıllar sonra çocukluk yıllarımın şarkılarını dinlemek bambaşka bir zevkti doğrusu. ‘All Night Long’, ‘Hello’, ‘Penny Lover’, ‘Running with the Night’… Bugün duyamadığımız ama çok özlediğimiz bir sound. Yumuşak, duygusal, melodik…

Michael Jackson-Quincy Jones ortaklığının ilk ürünü olan ‘Off The Wall’ albümü disko müziğinin hızını kesmiş ve 1980’li yıllarla özdeşleşmiş olan contemporary R&B türünün önünü açmıştı. Lionel Richie bu türün devlerinden biri, ‘Can’t Slow Down’ ise o dönemi en iyi yansıtan albümler arasındadır.

Can’t Slow Down albümü Lionel Richie’nin müzik yaşamının mihenk taşıdır.

Kariyeri ulaşılması çok güç rakamlar ve en değerli ödüllerle süslü olan Lionel Richie besteci, söz yazarı ve şarkıcı olarak popüler batı müziğinin en büyük sanatçılarından biri olarak anılmakta çok uzun yıllardır. Profesyonel müzik kariyerine 1968 yılında Commodores topluluğunun solisti olarak başlayan siyahi sanatçı, ondört yıl boyunca birlikte müzik yaptığı arkadaşları ile dokuz albüm üreterek şarkı listelerinde en üst sıraları zorlayan parçalara imza attı.

1980 yılında Kenny Rogers için yaptığı ‘Lady’ parçasının listebaşı olması ve 1981 yılında Diana Ross ile seslendirdiği ‘Endless Love’ şarkısının Oscar ödülüne aday gösterilmesi sonrasında yoluna yalnız devam etme kararı vererek 1982 yılında Commodores’ten ayrıldı. Ve, aynı yıl çıkardığı ‘Lionel Richie’ adlı ilk albümüyle öylesine parlak bir başlangıç yaptı ki dört milyonu aşkın bir satış rakamı yakaladığı gibi ‘Truly’ şarkısı ile Grammy Ödülü kazandı.

Ne var ki ilk solo albümüyle çok seyrek başarılabilen bir çıkış yakalamış olsa da eşsiz başyapıtı ‘Thriller’ albümü ile zirve noktasını yeniden tanımlayan Michael Jackson’un gölgesinde kalmaktan kurtulamamıştı. Lionel Richie, 1983 yılının Mayıs ayında Commodores’te yıllarca birlikte çalıştığı tanınmış yapımcı James Anthony Carmichael ile biraraya gelerek yeni albümünün çalışmalarına başladı.

Siyahi sanatçı, 2003 yılında, şarkılarının hazırlanış sürecine ilişkin bilgi verirken yapımcısıyla kurduğu uyumlu ortaklığı ilgi çekici sözlerle anlatmış.

“Fikirlerimi yalnızca piyano ile çalıp teype kaydediyordum. Sonra J.A. Carmichael kaydı dinler ve benimle stüdyoda buluş, derdi. Ritmi ve müziği piyanonun çevresine yerleştirirdi. Onun işi, özgün düşüncenin masumiyetini veya duygusunu bozmadan bir müzik kaydı oluşturmaktı.”

Michael Jackson lionel richie

“Evet dostlarım, çatıyı kaldırıp eğlenmenin zamanı geldi… Herkes şarkı söylesin, herkes dans etsin… Birlikte şarkı söyleyin… bütün gece boyunca…”

1983 yılının Ağustos ayında, albümün çıkmasından iki ay önce, eğlenceli video klibiyle de ilgi çeken ‘All Night Long (All Night)’ parçası yayınlandı. Telli, üflemeli ve tuşlu çalgıların kullanıldığı, canlı karayip ritimleriyle süslü, melodik, siyahi şarkıcının başından sonuna dek pürüzsüz sesi ile mükemmel yorumladığı, her yönüyle harika bir dans parçası. Hele ki şarkının sonuna doğru kendini gösteren Afrika kabile korosu tam anlamıyla eşi görülmemiş bir renk.

Şarkının konu edildiği CBS Sunday Morning’in ‘A Life in a Song’ adlı kısa belgeselinde kabile korosunun seslendirdiği sözlere ilişkin ilginç bir ayrıntıya değinmiş Lionel Richie.

“Jamaikalı bir arkadaşımı aradım ve Bob Marley’in şarkılarında duyduğumuz bazı sözcüklerin anlamını sordum. Arkadaşım hiçbir anlama gelmediğini söyledi. Eve döndüm ve Oh jambali Tam bo li de say de moi ya yeah jambo jumbo sözlerini yazdım. Kesinlikle hiçbir anlama gelmiyorlar.”

Birçok ülkede listebaşına yükselen ‘All Night Long (All Night)’ video klibiyle de uzun süre gündemde kalmayı başarmıştı. Ünlü sanatçı video klibin Ocean Way’daki çekim çalışmalarından “Kesinlikle çılgıncaydı. Yönetmen Bob Rafelson bir odada break dansçılara parçayı dinletirken başka bir odada koronun geri vokalleri öğrenmesini sağladık. Ben ise caddenin karşısındaydım ve Tahoe’da vereceğim konserin provasını yapıyordum.” şeklinde söz etmekte.


Uzun süren titiz bir çalışmanın ardından tüm dünyada bomba gibi patlayan ‘All Night Long’, 1980’li yılların unutulmaz albümleri içerisinde ilk sıralarda anılmakta olan bir başyapıtın da müjdecisiydi aslında. Sekiz şarkıdan oluşan ‘Can’t Slow Down’ albümünün tamamı Los Angeles’teki Sunset Sound ile Ocean Way stüdyolarında kaydedildi ve Ekim ayında müzikseverlerin beğenisine sunuldu.

Lionel Richie, R&B altyapısına Soul, Soft Rock, Pop gibi müzik türlerinin özelliklerini katarak zengin bir sound oluşturmuş.

Müzik dünyasında büyük yankı uyandıran albüm kısa süre içerisinde Billboard dergisinin listesinde 1 Numara’ya oturdu. Canlı ritimleri ile dans ettiren, duygusal melodili balatlarıyla gözleri yaşartan, içten sözleri aracılığıyla duygusal öykü anlatımına yönelen bir albüm denebilir ‘Can’t Slow Down’ için.

Güçlü ritmi ve yüksek temposuyla göz dolduran ‘Can’t Slow Down’ parçası ile açılan albüm ‘All Night Long (All Night)’ ile hızını kesmeden devam etmesinin ardından arka arkaya çalan iki aşk şarkısı dinleyiciyi dinlendiriyor biraz. Üçüncü şarkı ‘Penny Lover’, Lionel Richie’nin karısı Brenda Harvey Richie ile birlikte hazırladığı yumuşak balat, albümün çıkışından yaklaşık bir yıl sonra beşinci tekli olarak da satışa sunulmuştu.

“Sana takılı kaldım, ruhumun derinliklerinde kaybedemeyeceğim bir his var… Sanırım yoldayım… Ve şimdi hissettiğim gibi sanırım sonuna kadar seninle olacağım.”

Albümün dördüncü şarkısı ‘Stuck On You’ ise country pop/soft rock türünde olmasıyla diğer şarkılardan ayrı bir yerde durmakta. 1984 yılının Haziran ayında albümün dördüncü teklisi olarak da satışa sunulmuş ve adult contemporary listelerinde 1 Numara’ya çıkmıştı. Beşinci şarkı ‘Love Will Find A Way’ orta tempolu bir aşk şarkısı.

Ardından gelen balat ‘The Only One’ şarkısında ünlü yapımcı David Foster’in de katkısı var. Yedinci parça aynı zamanda albümün ikinci teklisi olarak video klibi de çekilen ‘Running with the Night’.  Yumuşak ritimli R&B altyapısını ünlü gitarcı Steve Lee Lukather’in solosu ile süsleyerek rock müziğine göz kırpmış Richie.

“Merhaba, aradığın ben miyim?… Bana kalbini nasıl kazanacağımı söyle, çünkü elimde bir ipucu yok. Ama, izin verirsen sözlerime seni sevdiğimi söyleyerek başlayayım.”

Beni en çok etkileyen parça ise albümün kapanış parçası ve üçüncü teklisi, hâlâ dillerden düşmeyen, efsanevi aşk şarkısı ‘Hello’. Richie’nin akustik piyano girişi ve kalpleri okşayan yumuşaklıktaki yorumu, Louis Shelton’un gitar solosu, akılda kalıcı melodisi ve dokunaklı sözleriyle müzikseverlerin gönlünde taht kuran şarkı.

Lionel Richie kariyeri boyunca ürettiği çok sayıda aşk şarkısıyla yaratıcılığının dehâ düzeyinde olduğunu birçok kere sergilemiş olsa da quiet storm, pop, soft rock türlerini biraraya getirdiği ‘Hello’ ile balatların zirve noktasını belirlemiş bence. Parça, bir öğretmenin görme engelli öğrencisine duyduğu aşkı anlatan duygusal video klibiyle ‘En İyi Video Klip’ dalında Amerikan Müzik Ödülleri ile taçlandırılmıştı.

Lionel Richie olimpiyatların büyüsünün desteğiyle sahnede devleşti.

1984 yılının yaz aylarına gelindiğinde ‘Can’t Slow Down’ batı ülkerlerinde satış rekorlarını çoktan zorlamaya başlamış, özellikle batı ülkelerinde Lionel Richie büyük bir yıldız olmuştu bile. Ancak, siyahi sanatçıyı müzik dünyasının zirvesine çıkaran olay 12 Ağustos 1984 tarihinde gerçekleşti.

Los Angeles Coliseum’da, Los Angeles Olimpiyatları’nın kapanış törenlerinde, 92.000 seyircinin katılımıyla, televizyonları başındaki iki milyardan fazla sporseverin önünde, dokuz dakika süren ‘All Night Long (All Night)’ yorumuyla tüm dünyayı sarstı ünlü yıldız. Yaz olimpiyatlarının perdesi coşkulu gösteriler eşliğinde kapanırken Lionel Richie sahneden uluslararası bir yıldız olarak indi.

Can’t Slow Down, başından sonuna dek yüksek düzeyde müzikal kaliteye sahip.

‘Can’t Slow Down’ 1985 yılında ‘Yılın Albümü’ dalında Grammy Ödülü ile onurlandırıldı. Ardından, Lionel Richie yakın dostu Michael Jackson ile biraraya gelerek ünlü ‘We Are The World’ parçasını yaptı. Bir yıl sonra ise ‘En İyi Şarkı’ dalında Oscar Ödülü kazandığı ‘Say You, Say Me’ şarkısını çıkardı ve başarılı çalışmalarını sürdürerek bugünkü yaşayan efsane konumuna erişti.

‘Can’t Slow Down’ bir numaraya yükselmesinin ardından üstü üste ellidokuz hafta İlk 10’da kalmak gibi benzersiz bir başarıya erişmesinin yanında dünya genelinde yirmi milyon satış rakamını aşması nedeniyle RIAA tarafından elmas (diamond) sertifikasıyla onurlandırıldı. Ödüller, rekorlar ve ileriki yıllarda çıkan özel sürümler ile zaman zaman yeniden gündeme gelen albüm 1980’li yılların popüler sound’unu tanımlayan ve belirleyen çalışmalarından birisi olarak müzik derlemcilerinin gözbebeğidir.


Kaynakça:

Green Day’in Dookie albümünün 30. yıldönümü


Koray Erdivanlı
1975 yılında İstanbul’da doğdu. 1993 yılında Özel Işık Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1998 yılında Marmara Üniversitesi Kamu Yönetimi (Fransızca) bölümünden lisans derecesi aldı. Western Michigan University ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nde MBA dalında yüksek lisans yaptı. 2021 yılında Hacıbektaş Belediyesi tarafından düzenlenen kısa öykü yarışmasında 'Üç Öğüt' adlı öyküsüyle birincilik ödülü; 2022 yılında 25. OŞYAD Geleneksel Şiir Yarışması'nda 'Gurbet' adlı şiiriyle özendirme ödülü kazandı. 2022 yılında 'Yeşil Güller' adlı öykü kitabı ve 'Öfkeli Dargınlık' adlı tiyatro oyunu, 2023 yılında 'Dantelli Tuzak' adlı romanı yayınlandı. Başlıca uğraşlarından biri olan filateli alanında 'Çanakkale Savaşı' ve 'İbn-i Sina' temalı koleksiyonlarıyla beş madalya kazandı. Özel sektörde insan kaynakları alanında yönetici olarak çalışmaktadır. Tarih, spor, sinema ve müzik başlıca ilgi alanları arasındadır.