Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmak güçlü ekonomik faydalar sağlamaktadır. Olimpiyatlar, bir bölgenin ve ülkenin iş gücü ve gönüllülerinin bilgi ve becerileri; kariyer fırsatları; turizm ve etkinlik endüstrisi; iş sektörü; küresel profilleri; ve diplomatik ilişkileri geliştirmesini sağlamaktadır.
Paris 2024 Ekonomisi: Gelecekteki ev sahibi bölgelerin görevlendirdiği bağımsız raporlar, önümüzdeki oyunların ekonomik faydalarının değerini tahmin etmektedir.
Ekonomik etkinin büyüklüğü yerel piyasa koşullarına ve her bir etkinliğin bireysel bağlamına bağlıdır. Paris 2024’ten Milano Cortina 2026, LA28 ve Brisbane 2032’ye kadar her durumda, şehir, bölge ve ülke için ekonomik faydaların Oyunlarla ilgili yatırımlardan çok daha ağır basacağı öngörülmektedir (1).
Fransa’da sporun ekonomik ve hukuki boyutları konusunda uzmanlaşmış bir araştırma enstitüsü olan Limoges Üniversitesi’ne bağlı Spor Hukuku ve Ekonomisi Merkezi (CDES) tarafından yayımlanan Bağımsız bir araştırma, 2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nın Paris bölgesine 6,7 ila 11,1 milyar avro arasında net ekonomik fayda sağlamasının beklendiğini, ara senaryoda ise 8,9 milyar avroluk net ekonomik etki öngörüldüğünü ortaya koymaktadır.
2018’den 2034’e kadar olan dönemi kapsayan net etki, Oyunlar olmasaydı gerçekleşmeyecek olan ile de Fransa bölgesine dışarıdan ekonomik kaynak enjeksiyonundan kaynaklanmaktadır. Etkinin turizm, inşaat ve Oyunların organizasyonu etrafında dönmesi ve net ekonomik etkinin sırasıyla yüzde 30, yüzde 28 ve yüzde 42’sini oluşturması beklenmektedir.
Paris Turizm Ofisi’ne göre, Oyunlar sırasında Paris’e biletli veya biletsiz seyahat eden turistlerin tahmini 2,6 milyar avro harcaması bekleniyor. Oyunlar sırasında Paris’i Oyunlar biletlerine sahip 2,3 ila 3,1 milyon benzersiz ziyaretçinin ziyaret etmesi bekleniyor ve bunların yaklaşık %64’ü Fransız.
Paris 2024 Oyunları için ayrılan 7 milyar avroluk özel finansmanın büyük kısmı medya hakları, sponsorluk ve bilet satışlarından geliyor. Ayrıca uzun vadeli altyapı projelerine yapılan özel yatırımlar da bulunuyor ve IOC’nin 1,7 milyar dolarlık nakit ve hizmet katkısını da içeriyor.
Kamu finansmanı 3 milyar avroya ulaşıyor ve esas olarak yerel toplulukların uzun vadeli ihtiyaçlarını karşılayacak projeleri kapsıyor. Her bir avroluk kamu harcaması için üç avroluk ekonomik etki (ara senaryoya göre) kaldıraç etkisi olduğu tahmin ediliyor (2).
Paris 2024 Olimpiyatlarına ev sahipliği yapma teklifinin bir parçası olarak, Fransız Spor Hukuku ve Ekonomisi Merkezi 2016 yılında Fransa adına bir ekonomik etki çalışması yürüttü. Bu çalışma, 2024 Olimpiyatlarının 10,7 milyar avroya kadar ve 247.000’e kadar iş yaratabileceği etkiyi ölçtü. 10,7 milyar avronun yaklaşık 1,4-3,5 milyar avrosu (%13-33) turizmle ilgili ekonomik etkiye atfediliyor. Bu rakamlar memnuniyet verici, ancak 2016’dan bu yana çok şey değiştiği için, özellikle pandemi ve enflasyon nedeniyle dikkatli yorumlanması gerekmektedir. Paris 2024, son tahminlere göre bu yıl 101 milyona (2023’teki 98,2 milyondan) ulaşarak uluslararası varışlar açısından en büyük Avrupa destinasyonu olmaya devam edecek. Paris için daha güçlü bir göreceli performans bekleniyor. Çünkü etkinlikten daha büyük bir doğrudan etki görüyor; Paris’e gelen uluslararası varışlar 2019 seviyelerinin %14 üzerine çıkarken Fransa’da bu oran sadece %11.
Olimpiyat oyunlarının etkisinin 2024 yazının çok ötesine uzanması umuluyor. Oyunların sürdürülebilirliği ve mirası konusunda Paris 2024 Olimpiyat organizasyon komitesi, Londra 2012 gibi önceki oyunlardan daha kapsamlı, iddialı ve geniş kapsamlı bir dizi hedef belirledi. Komite karbon nötr bir etkinlik vaat ediyor ve Seine Nehri’nin 1,4 milyar avroluk büyük temizlik operasyonuyla sınırlı olmayan iklim üzerinde olumlu bir etki yaratmaya çalışıyor. Ayrıca, eskiden Sporcu Köyü olarak kullanılan mahalleye 6.000 yeni sakinin taşınması planlanıyor. Bu çevresel ve toplumsal çabalar, başarılı ve uzun ömürlü olursa, gelecek yıllarda etkinliklere ev sahipliği yapan destinasyonlardaki baskıyı azaltmaya yardımcı olabilir, ancak aynı zamanda bu turistik noktalardaki yerel sakinleri destekleyebilir ve Fransa’nın doğal kaynaklarının korunmasına ve geliştirilmesine yardımcı olabilir (3).
Olimpiyatların ekonomik etkisinin çok fazla birr anlam ifade etmediğini savunan çalışmlarada bulunmaktadır. ODDO BHF, Bağımsız Fransız-Alman Finansal Hizmetler Grubunun bir raporuna göre, Oyunların etkisinin “orta vadede çok sınırlı veya hiç ekonomik faydası olmayacağı” muhtemel. Çalışmada, “Önemli bir makroekonomik etki beklenmiyor”, “ancak mikroekonomik ve sektörel etkiler olacak”, örneğin medya, otel, eğlence, ikram, içecek, tüketim malları, mülk ve ulaşım sektörlerinde.
Danışmanlık şirketi Asterès’in yaptığı bir araştırmaya göre, Oyunların organizasyonuyla bağlantılı harcamaların, 5,3 milyar avroluk vergi ve sosyal güvenlik geliri yaratması bekleniyor. Bu tutar, yapılan kamu harcamalarına kabaca eşit. Şirkete göre bu, rekabetin turizm veya ülkenin çekiciliği üzerindeki etkisini hesaba katmayan muhafazakar bir tahmin. Genel olarak, Olimpiyat Oyunları yaz boyunca Fransız büyümesini destekleyebilir, üçüncü çeyrekte GSYİH büyümesi %0,5’e ulaşabilir ve ardından sonraki üç ayda %0,1’e düşebileceği ifade edilmektedir (4).
Sonuçta, rekabet sona ermeden ve yeni çalışmalar yapılmadan gerçek mali gelirin tam bir resmini çıkarmak zor olacaktır (5).
Kaynaklar:
- Publication de l’actualisation de l’étude d’impact économique ex-ante de Paris 2024 – CDES
- Independent study reveals Olympic Games Paris 2024 “economically beneficial” for host region (olympics.com)
- 2024 Paris Olympics: Impact on Tourism and Beyond | Oxford Economics
- Economic impact of 2024 Olympic Games on France examined – Euractiv
- Monthly Newsletter of Sports Economics : Ekospor – Issue #33 PARİS2024 (substack.com)