Anayasa Mahkemesi (AYM), İletişim Başkanlığı bünyesinde “manipülasyon ve dezenformasyonla mücadele” için kurulan Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığı ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yapılan düzenlemeyi iptal etti. Kararın ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, “Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) çalışmalarına devam edemez iddiası manipülasyondur” açıklamasını yaptı.
Anayasa Mahkemesi, resmi internet sitesine yoğunluk nedeniyle erişimin sağlanamadığını duyurdu. Yapılan açıklamada 66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Bazı Kurallarını iptal eden kararın Resmi Gazete’de yayınlandığı ve burada erişime açık olduğu da belirtildi.
Yüksek Mahkemen’in Basın Birimi’nden yapılan açıklamada, erişim sorununun internet trafiğinde yaşanan yoğunluk nedeniyle meydana geldiği söylendi.
AYM’nin İletişim Başkanlığı’na bazı yetkiler veren Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ni iptal etmesinin ardından siteye erişim için yoğunluk yaşandı.
Yapılan açıklamada, 66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Bazı Kurallarını iptal eden kararın Resmi Gazetede yayınlandığı ve burada erişime açık olduğu da belirtildi.
İletişim Başkanlığı: “DMM çalışmalarına devam edemez iddiası manipülasyondur”
İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) sosyal medya hesabından, bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan söz konusu iddialarla ilgili açıklama yaptı.
Açıklamada “Anayasa Mahkemesi, İletişim Başkanlığı’nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale eden yetkilerini iptal etti. Kararın ardından Dezenformasyonla Mücadele Merkezi çalışmalarına devam edemez iddiası manipülasyondur” ifadelerine yer verildi ve devamında şunlar kaydedildi:
“Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığının, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik müdahale yetkisi zaten bulunmamaktadır. Ayrıca karar, doğrudan Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı’na bağlı bir koordinatörlük olarak faaliyet gösteren Dezenformasyonla Mücadele Merkezimizin çalışmaları açısından herhangi bir sonuç doğurmamaktadır.
Dezenformasyonla Mücadele Merkezi, yetkisini İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 3. maddesinde sayılan Başkanlığın genel görevlerinden almaktadır. Merkezimiz, çalışmalarını bu doğrultuda aralıksız sürdürmektedir. Anayasa Mahkemesinin verdiği karar, İletişim Başkanlığına bağlı bazı daire başkanlıklarının kuruluş kararnamesi ile ilgilidir. Anayasa Mahkemesi, bazı maddelerin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi değil kanun ile düzenlenmesi gerektiğine dair hüküm vermiştir.”
NE OLMUŞTU?
Anayasa Mahkemesi (AYM), İletişim Başkanlığı bünyesinde “manipülasyon ve dezenformasyonla mücadele” için kurulan Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığı ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yapılan düzenlemeyi iptal etti.
AYM, İletişim Başkanlığı “dezenformasyonla mücadele” ile ilgili attığı adımların anayasaya uygun olmadığına karar verdi ve haberleşme hürriyetine müdahale olduğunu söyledi.
Anayasa Mahkemesi kaynakları: ‘İnternet sitesine erişilmemesi teknik sorun kaynaklı, kötü bir tesadüf’
‘İletişim Başkanlığı’nın ifade özgürlüğüne müdahale edemeyeceği’ yönünde karar alan AYM’nin sitesine erişilemiyor. Artı Gerçek’in AYM kaynaklarından edindiği bilgiye göre, problemin kararın ardından yaşanması “teknik sorun kaynaklı kötü bir tesadüf.”
‘SİYASİ HAKLAR CUMHURBAŞKANI KARARNAMESİ İLE DÜZENLENEMEZ’
Yüksek Mahkeme’nin, CHP’nin başvurusu üzerine İletişim Başkanlığı konusunda dair 27 Aralık 2023’te aldığı karar, bugünkü (2 Ağustos) Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Kararda, “Anayasa’nın 104. maddesinde Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle düzenlenemeyeceğinin belirtildiğini” vurgulanmıştı.
AYM, karara ilişkin Twitter paylaşımını sildi
Ancak bir süredir özellikle iktidar ortağı MHP tarafından hedef gösterilen Anayasa Mahkemesi’nin İletişim Başkanlığı’na ilişkin kararının sosyal medyadaki paylaşımı kaldırılırken, internet sitesine de ulaşılamıyor. Siteye girmek isteyenler, “Hizmet kullanılamıyor” anlamına gelen “Service Unavailable” uyarısıyla karşılaşıyor.
AYM İLK AÇIKLAMASINDA SİLİNEN PAYLAŞIMDAN SÖZ ETMEDİ
AYM, sitesine ulaşılamaması üzerine yaptığı açıklamada, “internet trafiğindeki yoğunluğu” gerekçe gösterdi. Açıklamada şöyle denildi:
“66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Bazı Kurallarını iptal eden 2020/88 esas sayılı kararımız 2/8/2024 tarihli tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmış olup erişime açıktır. İnternet trafiğindeki yoğunluk nedeniyle sitemize erişim şu anda sağlanamamaktadır.”
Kamuoyuna Duyuru,
66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal eden 2020/88 esas sayılı kararımız 2/8/2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmış olup erişime açıktır. İnternet trafiğindeki yoğunluk nedeniyle sitemize erişim şu anda sağlanamamaktadır.…
— Anayasa Mahkemesi (@AYMBASKANLIGI) August 2, 2024
Ancak açıklamada, karara ilişkin paylaşımın neden silindiğine dair herhangi bir açıklama yapılmadı.
Dezenformasyonla Mücadele Merkezi ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Asılsız iddialara itibar etmeyiniz. Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan ‘Anayasa Mahkemesinin internet sitesi erişime kapatıldı’ iddiası doğru değildir.” ifadelerine yer verildi.
İşte DMM’den yapılan o paylaşım:
Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, “Anayasa Mahkemesinin internet sitesi erişime kapatıldı” iddiası doğru değildir.
Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesinin erişime kapatılması söz konusu değildir.
Bazı basın yayın organlarının da yoğunluk nedeniyle yaşanan bu sorunu,… pic.twitter.com/KAJbR8r1XE
— Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (@dmmiletisim) August 2, 2024
Kararnamede İletişim Başkanlığı’na hangi yetkiler veriliyordu?
17 Eylül 2020’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle İletişim Başkanlığı’nın görev ve yetkileri düzenleniyordu. Kararnameyle İletişim Başkanlığı’na “Türkiye Cumhuriyetine yönelik iç ve dış tehdit unsurlarını analiz ederek stratejik iletişim ve kriz yönetimi açısından gerekli tedbirleri uygulamak” ve “Türkiye Cumhuriyetine karşı yürütülen psikolojik harekât, propaganda ve algı operasyonu faaliyetlerini belirleyerek her tür manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyette bulunmak” görevleri verilmişti.
Dava dilekçesinde ne deniyordu?
CHP ise kararnamedeki düzenlemenin iptali istemiyle AYM’ye başvurmuştu. Mahkeme, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Grup Başkan Vekili Engin Altay, Engin Özkoç ve 134 milletvekilinin açtığı iptal davasına konu olan kurallarda, “..Her tür manipülasyon ile dezenformasyona karşı faaliyette bulunmanın İletişim Başkanlığı (Başkanlık) bünyesinde ihdas edilen Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığının görevleri arasında olduğunun” düzenlendiğini vurguladı.
Anayasa Mahkemesi: Kararname değil kanunla düzenlenmeli
Dava dilekçesinde de özetle; kurallarla Başkanlığa verilen stratejik iletişim ve kriz yönetimine ilişkin görevlerin haberleşme ve basın özgürlüğüyle ilgili olması nedeniyle kanunla düzenlenmesi gerektiği, temel hak ve özgürlüklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK) ile düzenlenemeyeceğinin ileri sürüldüğü belirtildi.
Ayrıca, kurallarda öngörülen görevler kapsamında alınacak tedbirlerin genel çerçevesinin ilke ve esaslarının belirlenmediği belirtilerek, kuralların Anayasa’ya aykırı olduğunun savunulduğu ifade edildi.
Mahkeme “Anayasa’nın 104. maddesinde Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle düzenlenemeyeceğinin belirtildiğini” vurguladı.
Anayasa Mahkemesi, dava konusu kurallar uyarınca alınacak tedbirler ve yapılacak faaliyetlerin Anayasa’nın düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti ile basın hürriyetine müdahale teşkil edeceğinin açık olduğuna hükmetti.
Kararda, “Bu bağlamda kuralların, kapsamları itibarıyla Anayasa’nın İkinci Kısım İkinci Bölümü’nde yer alan kişi hakları ve ödevleri ile ilgili düzenlemeler içerdiği görülmüştür” denildi.