Küresel takvimde iki büyük spor etkinliği yaklaşırken, FIFA Dünya Kupası 2026 ve Los Angeles’taki 2028 Yaz Olimpiyatları – Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), Kanada, Meksika, Amerika Birleşik Devletleri’nin yanı sıra Uluslararası Olimpiyat Komitesi’ni (IOC) ve Dünya Futbol Federasyonu (FIFA), FIFA Dünya Kupası 2026 ve Los Angeles’taki 2028 Yaz Olimpiyatları‘nın yolsuzluktan korunmasını sağlama konusunda desteklemeyi amaçlayan “Sporu Yolsuzluktan Koruma: 2026 FIFA Dünya Kupası ve Los Angeles’taki 2028 Yaz Olimpiyatları’na Odaklanma” isimli bir rapor yayınladı.
Yolsuzluk, spor için ciddi bir tehdit oluşturur ve sporun topluma ve yaşamlara olumlu katkıda bulunma kapasitesini riske atar. Rossi ve Zoff’un İtalyan futbol takımı Madrid’de zafer kazandığından ve Amerikalı sprinter Carl Lewis Los Angeles’ta tarih kitaplarına girdiğinden beri spor kapsamlı değişikliklere uğradı. Küreselleşme, profesyonel sporun en üst seviyesinde büyük miktarda para akışı, yasal ve yasadışı bahislerin hızla artması ve belirgin teknolojik ilerlemeler sporun oynanma ve tüketilme biçimini dönüştürdü. Bu faktörler, hem ölçeği hem de biçimleri açısından spordaki yolsuzluk üzerinde de büyük bir etkiye sahip oldu. Bu evrimler, sporları yolsuzluğa karşı daha savunmasız hale getirdi. Hükümetler, kuruluşlar ve diğer paydaşlar sporu daha iyi korumak için adımlar atıyor, ancak birçok açıdan bu yolculuk henüz başlangıç aşamasında.
Bu nedenle, 2017’den beri, UNODC Sporu Yolsuzluk ve Ekonomik Suçtan Koruma Programı hükümetleri, spor organizasyonlarını ve diğer paydaşları sporu birçok biçimdeki yolsuzluğa karşı koruma çabalarında destekliyor. Bu çalışmanın ön saflarında, tek yasal olarak bağlayıcı evrensel yolsuzlukla mücadele aracı olan Birleşmiş Milletler Yolsuzluğa Karşı Sözleşme‘nin kullanımı yer alıyor.
FIFA Dünya Kupası ve Olimpiyat Oyunları, spor takviminde önemli etkinliklerdir. Dünya çapında benimsenen ve sporun ilham verici, birleştirici bir güç olarak gücünü sergileyen tarihi yarışmalardır. Bunların kutlanması ve yolsuzluktan korunması önemlidir.
Sporu Yolsuzluktan Koruma raporunun odaklandığı alanlardan biri büyük spor etkinlikleridir. Son zamanlarda bu tür etkinlikleri çevreleyen yolsuzluğun açığa çıkması pek tekrarlanmaya ihtiyaç duymaz, ancak yapılması gereken işin ve sporda yolsuzlukla mücadelenin güçlendirilmesinin öneminin bir hatırlatıcısıdır. Bu nedenle, Kanada, Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri’nde hazırlıkları devam eden, FIFA Dünya Kupası 2026 ve 2028 Yaz Olimpiyat Oyunları ile ilgili yolsuzluğun tespit edilmesi ve önlenmesi kritik öneme sahiptir.
Her şeyden önce, bu yarışmalar mavi kurdeleli etkinliklerdir, bütünlükleri tamamen korunmalıdır, ancak aynı zamanda bu yolsuzlukla mücadele eyleminin nasıl gerçekleştirilebileceğini göstermek için zamanında bir fırsat sunarlar. Bunlar, UNODC ve ortaklarının ve hükümet yetkilileri, spor örgütleri, yolsuzlukla mücadele ajansları ve diğer kilit paydaşlar arasındaki daha büyük uluslararası, bölgesel, ulusal ve yerel iş birliğinin, büyük spor etkinlikleriyle ve genel olarak sporla bağlantılı yolsuzlukla mücadeleye nasıl yardımcı olabileceğini gösterme şansıdır. Bu durum, Sporu Yolsuzluktan Koruma: raporunun odak noktasıdır.
Sporu Yolsuzluktan Koruma: 2026 FIFA Dünya Kupası ve Los Angeles’taki 2028 Yaz Olimpiyatları’na Odaklanma raporu; 2026 FIFA Dünya Kupası ve Los Angeles’taki 2028 Yaz Olimpiyat Oyunları’nın karşılaştığı yolsuzlukla ilgili risklerin incelenmesi ve bu tehditlerin nasıl karşılanabileceğine dair net bir yol haritasının sunulması, böylece bu etkinliklerin ve gelecekteki etkinliklerin yolsuzluğa karşı daha iyi korunması ve insanların bir araya gelme, yeni ilişkiler kurma ve kalıcı miraslar yaratma kapasitelerinin azalmaması konularını içermektedir.
Rapor, “Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin (UNODC) Yolsuzluk ve Ekonomik Suçlar Şubesi tarafından hazırlanmıştır. Kanada, Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri Hükümetleri ile Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve Dünya Futbol Federasyonu (FIFA), Melbourne Üniversitesi, Melbourne Hukuk Fakültesi’nde Spor Hukuku Profesörü ve Direktörü olan Jack Anderson ve raporun içeriğinin incelenmesi ve taslağının hazırlanması için UNODC personeli Ronan O’Laoire, raporun geliştirilmesindeki çeşitli aşamalarda uzmanlıkları, deneyimleri ve zamanları ile katkıda bulunmuşlardır.
Kaynaklar:
- Safeguarding Sport from Corruption | United Nations iLibrary (un-ilibrary.org)
- Safeguarding Sport (unodc.org)
- Learn about UNCAC (unodc.org)
- Protecting the FIFA World Cup 2026 and 2028 Summer Olympics from corruption: 5 key takeaways (unodc.org)
