25 yıldır “İş Dünyasının En Beğenilen Şirketleri”ni belirleyen Capital Dergisi, bu yıl da beğeni şampiyonlarını ilk 20 listesinde bir araya getirdi.
Müşterileri, çalışanları ve toplum için yarattığı değerle öne çıkan, güvenilirlik, finansal sağlamlık ve itibar kriterlerinde rakiplerine fark atan şirketleri ilk 20 listesinde bir araya getiriyor.
Türkiye’nin en beğenilen şirketleri
Bu yıl da ZENNA Araştırma’nın katkılarıyla hazırlanan listede, Koç Holding, “En Beğenilenler” listesinde zirveyi bırakmadı.
Arçelik ikincilik, İş Bankası üçüncülük, Eczacıbaşı Topluluğu dördüncülük koltuğunu korudu. THY bir basamak çıkarak dördüncülüğe, Unilever 4 basamak çıkarak beşinciliğe yerleşti. Listede tam 20 şirket yer değiştirdi.
Capital, 25 yıldır gerçekleştirdiği “İş Dünyasının En Beğenilen Şirketleri” araştırmasıyla başta itibar, güvenilirlik ve performans olmak üzere birçok alanda en iyileri ortaya koyuyor. Özellikle değişime en iyi ayak uyduran ve yeni ihtiyaçları en güçlü şekilde karşılayan şirketlere ayna tutuyor.
İş dünyasından 1.500 üst düzey yöneticinin katıldığı araştırmada zirvenin sahibi bu yıl da değişmedi. Koç Holding iş dünyasının en beğendiği şirket unvanını elinde tutmayı başardı. Arçelik ikincilik, İş Bankası üçüncülük, Eczacıbaşı Topluluğu dördüncülük koltuğunu korurken THY bir basamak çıkarak dördüncülüğe, Unilever 4 basamak çıkarak beşinciliğe yerleşti.
2024’te listeye yeni giriş ve çıkış olmadı ama tam 20 şirket yer değiştirdi. Turkcell 7, Coca-Cola 6, Garanti BBVA 5, Unilever ve Borusan Holding 4, Amazon, Migros ve Anadolu Grubu 3, THY, Trendyol, P&G ve Yapı Kredi 1 basamak yükseldi.
Listede düşüşe geçenler de oldu. Tüpraş ve Ford Otosan 7, Opet 6, Aselsan 5, Sabancı Holding 4, Şişecam 3, Vodafone 2, LC Waikiki ve Yapı Kredi 1 basamak düştü. Mevcut tabloda yerini koruyanlar da Koç Holding, Arçelik, İş Bankası, Eczacıbaşı Topluluğu, Apple ve Hepsiburada oldu.
Sektörlerdeki değişim
36 sektörü kapsayan araştırmada sadece 4 sektörde en beğenilen ilk üç şirketin sıralaması değişmedi.
Akaryakıt sektöründe Shell, Opet ve Petrol Ofisi, enerjide Enerjisa, Tüpraş, Socar Türkiye, sigortacılık sektöründe Allianz Sigorta, Axa Sigorta, Anadolu Sigorta, hastanede Amerikan Hastanesi, Acıbadem Sağlık Grubu, Memorial Sağlık Grubu ilk üçteki yerini bu yıl da korudu.
Birçok sektörde bu yılın ilk üç listesine giren yeniler de oldu.
Aracı kurumlarda Ünlü Menkul Değerler, bankacılıkta QNB, bilişimde SAP, bisküvi çikolatada Şölen, boyada DYO, Akzo Nobel, çimentoda Çimsa, Limak Çimento, enerjide Zorlu Enerji, faktoringde QNB Faktoring, alkollü içecekte Kavaklıdere, ilaçta Astra Zeneca, inşaat uluslararası müteahhitlikte Tekfen İnşaat, inşaat konutta Nef, kargo-nakliye lojistikte Ekol Lojistik, leasingde BNP Paribas Finansal Kiralama, organize perakendede Metro, otel ve konaklamada Swissotel ve Çırağan Kempinski, otomotivde Toyota Otomobil Pazarlama, reklam ajansında Arthur İstanbul, cam seramikte Şişecam, süt ve sütlü mamullerde Eker, temizlik ürünlerinde Henkel, tüketici elektroniğinde Dyson, yönetim danışmanlığı ve denetimde KPMG ve EY geçen yılki listede olmayıp bu yıl sektörünün en beğenilen ilk üç şirketi arasına giren şirketler oldu.
Öte yandan geçtiğimiz yıl açıklanmayan ama bu yıl açıklanan paketlenmiş et sektöründe Pınar Et, Banvit, Lezita ve Namet ilk üçte kendine yer bulurken bu yıl ilk kez açılan fintek kategorisinde de iyzico, Param, Midas ve Colendi’de listede ilk üçte yer aldı.
Öne çıkan 7 kriter
ZENNA Araştırma Genel Müdürü Nuray Koçik, bu yılki araştırmada Koç Holding, Eczacıbaşı Topluluğu, Sabancı Holding, Borusan Holding, Şişecam ve Anadolu Grubu’nun ilk 20 şirket sıralamasında yer alarak holding ve grupların iş dünyası nezdinde güçlü performansa sahip kurumlar olarak konumlandıklarına dikkat çekiyor.
İlk 20 şirket sıralamasında 13 farklı sektörden şirketin yer almasını da araştırmanın başarılı sektör çeşitliliğine sahip olmasının bir kanıtı olarak gösteriyor. Koçik’e göre beğeniyi oluşturan 20 kurum marka algı kriteri kapsamında öne çıkan 7 kriter; “çalışanına değer vermesi”, “güvenilir şirket olma”, “çalışan memnuniyeti”, “hizmet ve ürün kalitesi”, “bölgeye, ekonomiye iş gücü ve yatırımlarla katkısı”, “finansal sağlamlık”, “bilgi ve teknoloji yatırımları”. Beğenide çok etkili bu kriterler arasında özellikle “çalışan hakları, “çalışan memnuniyeti” ile “yönetim kalitesi” de ayrışıyor. Bu üç kriterin önümüzdeki 2-3 yılın en kritik konuları olmaya devam edeceğini dile getiren Nuray Koçik, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Çalışan haklarını koruyan, onları daha güçlü konumlandıracak çalışan odaklı stratejiler, yönetim kalitesi ve sürdürülebilir sosyal politikalara odaklanmak önümüzdeki yıl şirketler için fark yaratmada en etkili kriterler olacak. Tabii ki bu da güçlü ve çift taraflı iletişim yönetimiyle yapılmalı. Farklılık yaratmak isteniyorsa endüstri 5.0’ın yönetimlerin gündemine alınması gerekiyor.”
2 önemli konu
ZENNA Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı Nuran Aksu, bu yılki araştırmayı değerlendirdiğinde 2 konunun çok ilgisini çektiğini belirtiyor. Bu konuları ve araştırmadaki önemini şöyle dile getiriyor:
“Birincisi, geçmiş yıllara göre ankete katılan üst düzey kadın yönetici sayısındaki artış çok güzel ve olumlu bir gelişme oldu. İkincisiyse, beğeniyi etkileyen kurum marka algısını oluşturan kriterlerdeki bazı detaylar… Özellikle tam tersi olması gereken bir dönemdeyken ‘ekolojik çevreye odaklanma, sosyal sorumluluk’ ve ‘iletişim yönetimi’ odaklı kriterlerin son bir iki yıldır puan kaybetmesi ya da anlamlı oranda yükselme eğilimi göstermemesi çok dikkat çekici. İletişim ve sorumluluk gibi 2 önemli performans alanı, kriz ve zor dönemlerde çok kritik ve önemli performans alanları. Bu konular toplumda fark yaratmayı sağlayan konular. Tabii ki ekonomik ve sosyal sorunların ciddi boyutta olduğu bir dönemden geçiyoruz. Şirketlerin de bundan ciddi etkilendiğinin farkındayız. Ancak bu konular şirketlerde her zamankinden daha güçlü konumlanma döneminde olmalı. Çünkü kurumsal ya da bireysel müşteri yapısı fark etmeksizin tüm şirketler toplum için var. Bu yüzden toplum zor dönemde kendilerine fayda yaratan şirketleri ayrıştırır. Bu ayrıştırdıkları şirketlerin elde edeceği itibara diğer şirketler uzun süre ve belki de hiçbir zaman ulaşamaz.”
Araştırmanın metodu
İş Dünyasının En Beğenilen Şirketleri araştırması Eylül-Kasım 2024 tarihleri arasında online (CAWI) anket tekniği uygulanarak gerçekleştirildi. Araştırmaya 64 farklı sektörden 523 şirketi temsilen 1.500 yönetici katıldı. Türkiye’nin en beğenilen şirketleri, tüm iş dünyası temsilcilerinin görüşleri üzerinden hesaplanırken sektörlerin en beğenilen şirketleri, ilgili sektör profesyonellerinin görüşleri alınarak belirlendi.
Ankete katılan yöneticilerden kendi şirketini dışarıda tutarak hem Türkiye hem kendi sektörü için en beğendikleri şirketleri belirtmeleri istendi. Kendi şirketini belirten katılımcıların anketleri değerlendirmeye alınmadı.
Sektörlerinin en beğenilen şirketlerinin belirlenme sürecinde her alan için ilgili sektörün pazarının en az yüzde 70’ini oluşturan tüm şirketlerin araştırmaya katılımı sağlandı. Sektör değerlendirmelerinde her şirketten eşit sayıda ankete katılım olmasına dikkat edildi. Araştırma, Türkiye ve sektörler için en beğenilen şirketleri belirlemenin dışında, en beğenilen şirket olmayı sağlayan performans kriterlerini de ölçümleyerek ideal şirketlerin fark yaratan performans alanlarını da belirledi. Bu kapsamda 20 performans kriteri sorgulandı. Böylelikle hem bu kriterlerin en beğenilen şirketi olmak için öncelikleri hem şirketlerin hangi kriterlerle farklılaştığı ortaya çıkarıldı.
