Bu yılın ilk yarısında 5G ihalesinin yapılmasını beklediklerini söyleyen Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, 5G teknolojisinin, Türkiye ekonomisine 1 yıllık katkısının, 120 milyar TL’nin üzerinde olacağını belirtti. Aksoy, 5G ihalesinde, operatörleri yatırım yapmaya teşvik edecek bir model olursa, herkesin daha çok yatırım yapabileceğini belirtti.
Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, BloombergHT‘ye konuştu:
- 5G teknolojisi ile internet daha hızlı olacak ve bir baz istasyonuna daha çok sayıda cihaz bağlanabilecek yani kapasite artacak. Veriye, gecikme olmadan ulaşılacak.
- Endüstride otomasyon, akıllı cihazların kullanımı, 5G ile daha mümkün oluyor. Ekonomiye en aktif etkisi ise sanayide olacak. Endüstrileri büyütmede katkısı büyük olacak.
- 5G’nin, Türkiye ekonomisine 1 yıllık katkısı ise 120 milyar TL’nin üzerinde olacak.
- Bu yılın ilk yarısında, 5G ihalesinin yapılması ve 2026 yılının başında kullanılması bekleniyor. Sinyalin verilmesinden öte, daha geniş coğrafyada geniş kullanıcılara ulaşılması, yaygınlaşması lazım.
- 120 milyar TL’lik ekonomik değeri ortaya çıkaracak faktör, ihalenin şartları ile etkili.
- İhalede, operatörleri yatırım yapmaya teşvik edecek bir model olursa herkes daha çok yatırım yapar. Frekans bedellerinin yüksek olması, şirketlerin yatırımlarını olumsuz etkiler.
“2 milyon kilometre fibere ihtiyaç var”
5G hakkındaki çalışmalarına dair Vodafone CEO’su “5G teknolojisini, Vodafone olarak bazı yerlerde sunuyoruz, örneğin MEXX, İstanbul Havalimanı, Burhan Felek Spor Salonu. Amaç, herkesin 5G’ye ulaşması. 5G için resmi ihale davetinin, yakın zamanda geleceğini umuyoruz. Diğer tarafta sabit geniş bantta en ileri teknoloji hala fiber. Fiber altyapıya yatırımları artırmalıyız. Her haneye, her kuruma fiberin gitmesi gerek. Türkiye’de hanelerin üçte birine fiber gidiyor. Fiber yapma hakkı tek bir şirkete bağlı olunca, yayılması düşük kalıyor. OECD ortalamasının gerisindeyiz” diye paylaştı.
Fiber yatırımların artması gerekliliğine vurgu yapan Engin Aksoy “Türkiye’de mevcutta, 588 bin kilometre fiber var. Ancak Türkiye’nin, 2 milyon kilometre fibere ihtiyacı var. Adil rekabet ortamı, kuvvetli sermaye enjeksiyonu için ortak altyapı şirketinin olmasını istiyoruz. 2026 yılında imtiyaz bitiyor. Fiber reformuna ihtiyaç var” dedi.
Türkiye’nin 5G’ye geçişinin 2025’in sonuna ertelenmesi şaşkınlık yaratmıştı
Türkiye’nin 5G’ye geçişi, Orta Vadeli Program’da belirtilen tarihe göre ilk önce 2025 sonuna ertelenmişti. GSM operatörleri ve sektör temsilcileri 2023 yılında yapılması beklenen 5G ihalesinin, Orta Vadeli Program’a (OVP) göre 2025 yılının son çeyreğine ertelendiğini öğrenince şaşkınlık yaşadı.
4 Şubat 2025’te açıklama yapan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 5G ihalesini bu yılın ilk yarısında yapmayı planladıklarını belirterek, 2026 yılında ilk sinyali alıp 5G’yi yaygınlaştırmış olacaklarını kaydetti.
Gecikmenin bedeli 120 milyar TL’lik ekonomik kayıp
Türkiye’nin 5G’ye geçişindeki bu gecikmenin, ülke ekonomisine 120 milyar TL’ye yakın bir zarar vereceği tahmin ediliyor. Vodafone ve Deloitte’nin 2022 raporuna göre, gecikmenin yıllık ekonomik aktivitede 120 milyar TL kayba yol açabileceği belirtiliyor. Raporda, 5G teknolojisinin sağladığı hız ve düşük gecikme süresine ihtiyaç duyan sektörlerdeki büyümenin yavaşlayacağı, rekabet gücünün zayıflayacağı ve yabancı yatırımların azalacağı öngörülüyor.
Küresel gelişmelerden geri kalma riski
Dünya genelinde 83 ülke 5G’yi kullanmaya başladı ve 2027’ye gelindiğinde 5G teknolojisinin mobil aboneliklerde baskın olacağı tahmin ediliyor. Türkiye’de ise 87 milyon mobil abonenin yüzde 93’ü hâlâ 4.5G kullanıyor. 5G’ye geçişin gecikmesi, oyun sektörü gibi girişimcilik ekosistemlerinde ve diğer teknoloji odaklı sektörlerde Türkiye’yi geri plana itiyor. Bu durum, ülkeye gelmesi muhtemel yabancı yatırımları da olumsuz etkiliyor.
Bakan Uraloğlu: 5G ihalesini bu yılın ilk yarısında yapılacak
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 5G ihale sürecinin başlatıldığını, sadece tarihlerin açıklanmasının kaldığını söyledi.
Sektörle yoğun şekilde görüşmelerin sürdüğüne işaret eden Uraloğlu, “3 GSM operatörü ve ekipman tedariki yapacak firmalarımızla görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Bu sene ihalesini yaparak 2026 yılında ilk sinyali alıp 5G’yi yaygınlaştırmış olacağız. Buradaki süreçte mümkün olduğu kadar yerli ve milli donanımların sürece dahil olmasını istiyoruz. İhalemizde de buna öncelik ve zorunluluk getirmeyi düşünüyoruz. Hedefimiz 2025’in ilk yarısında ihaleyi yapmak.” ifadelerini kullandı.
Bakan Uraloğlu, ihaleye 3 operatörün gireceğini anımsatarak, yarışıp gerekli şartları sağlayanın en fazla hakkı kazanacağını dile getirdi.
Fiber altyapıda İmtiyaz Sözleşmesi 2026’da bitecek
Fiber altyapıda İmtiyaz Sözleşmesi’nin 2026’da biteceğine işaret eden Uraloğlu, “Onun ihale süreci ayrıca devam edecek, orada ayrıca bir ihale yapacağız. Şu anda fiber altyapının yüzde 80-90’a yakını bir operatörün elinde. Oradaki süreci, rekabet şartlarını, ihale sürecinde görmüş ve tespit etmiş olacağız.” dedi.