Amerika Birleşik Devletleri’nde 14 Haziran-13 Temmuz tarihleri arasında 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası düzenlenecek. Turnuva, 15 Haziran’da Al Ahly ile Inter Miami arasında oynanacak A Grubu mücadelesi ile başlayacak. 8 grupta 4 takımla oynanacak turnuvada takımlar birer maç yapacak. Grubunu ilk 2 sırada tamamlayanlar, sonraki turlarda tek maç eleme usulüne göre karşılaşacak. Final 13 Temmuz’da New Jersey, East Rutherford’daki MetLife Stadyumu’nda oynanacak. Kulüpler Dünya Kupası maçları ayrıca Atlanta, Charlotte, Cincinnati, Los Angeles, Orlando, Nashville, Philadelphia, Seattle ve Washington DC’de de oynanacak.
FIFA ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Sekreterliği, önümüzdeki FIFA Kulüpler Dünya Kupası 2025’nın ABD’de ve küresel çapta yaratabileceği önemli sosyoekonomik etkiyi ortaya koyan çalışma yayınladı.
Kurumlara ve şirketlere politika ve yatırım projeleri tasarlama konusunda destek sağlayan bağımsız bir kuruluş olan OpenEconomics (OE) tarafından geliştirilen çalışma, 2023’te Avustralya ve Yeni Zelanda’da düzenlenen şimdiye kadarki en büyük ve en başarılı FIFA Kadınlar Dünya Kupası’nın ardından GoalEconomy girişiminin yayınlanmasından bu yana FIFA ve WTO arasındaki iş birliğinin en son örneğidir.
FIFA Kulüpler Dünya Kupası 2025 Sosyoekonomik Etki Analizi ve Metodoloji
FIFA Kulüpler Dünya Kupası 2025 araştırması, FIFA’nın dünyanın en iyi 32 kulübünü bir araya getiren ve yükselten yeni, dört yılda bir düzenlenen turnuvanın ev sahibi ülkesi olan ABD’de ve dünya genelinde insanlar için değer yaratmaya nasıl hizmet edeceğini ortaya koyuyor.
Yeni FIFA Kulüpler Dünya Kupası, küresel zafer için yarışmak üzere her kıtadan en iyi kulüpleri bir araya getiriyor. Çığır açan turnuvada 32 kulüp yer alacak ve benzeri görülmemiş bir rekabet ve çeşitlilik sergilenecek.
FIFA Kulüpler Dünya Kupası 2025 Socioeconomic Etki Analizi isimli çalışmanın temel amacı, olayla ilgili sosyal ve ekonomik etkiyi değerlendirmek, hem somut hem de somut olmayan faydaları yapılandırılmış ve kapsamlı bir analizle yakalamaktır.
Analiz, yapılan yatırımlara göre üretilen değeri değerlendirmek için hem Etki Analizi metodolojisini hem de OECD yönergeleriyle uyumlu Sosyal Yatırım Getirisi (SROI) metodolojisini benimsemektir. Bu metodoloji, paydaş katılımını, sonuç haritalamasını, paraya dönüştürmeyi ve gelecekteki faydaların iskonto edilmesini içermektedir. Kapsamlı bir resim sunmak için sosyo-ekonomik etki analizi, 45 üretim sektörüne ve 76 farklı ülkeye dağılan bir ülke-arası SAM matrisi kullanılmıştır.
Temel veriler, FIFA tarafından tahmin edilen harcamalar ve katılımcılar, Nielsen tarafından katılımcılar üzerinde yapılan anketler, turizm harcama raporları, sağlık etkisi çalışmaları ve Dünya Bankası, OECD, ILOSTAT, UNECE, WTO ve UNWTO gibi kuruluşların uluslararası kıyaslamalarından oluşmaktadır.
Katılım Tahminleri ve Ekonomik Potansiyel
Raporda, turnuvanın 11 ev sahibi şehrine akın eden yerel ve uluslararası taraftarların, kulüplerinin büyük bir heyecanla beklenen yarışmanın ilk galibi olma yolunda ilerlemesini desteklemek için toplam 3,7 milyon katılım tahmin ediliyor. Etkinlik, ABD’de 9,6 milyar ABD doları olmak üzere küresel GSYİH’de 21,1 milyar ABD dolarına kadar gelir elde etmeye yardımcı olabilir.
Küresel Çıktılar ve Sosyal Fayda
Bu yılki küresel kulüp futbolu kutlaması ayrıca 17,1 milyar ABD doları brüt çıktı üretebilir ve ABD genelinde 3,36 milyar ABD doları sosyal fayda sağlayabilirken, orada yaklaşık 105.000 iş yaratılmasını destekleyebilir (1).
Ekonomik ve İstihdam Yansımaları
2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası, ABD’de bir aylık bir futbol şöleninden çok daha fazlası olacak. New York, Los Angeles ve Miami dahil olmak üzere 11 simgesel ABD şehrinde gerçekleşecek olan turnuva, ekonomiyi nakitle dolduracak ve baş döndürücü bir 41,3 milyar dolarlık küresel çıktı yaratacak. FIFA’nın son raporuna göre, turnuva, 432.000 iş yaratacak ve ev sahibi ülkenin damarlarına 3,36 milyar dolarlık sosyal fayda pompalayacak bir ekonomik faaliyet devi olacak.
Turnuva Detayları ve Ekonomik Etkiler
Altı konfederasyondan 32 takımın mücadele ettiği yarışma, kulüp futbolunu keşfedilmemiş zirvelere taşıyacak. Ayrıca, 63 heyecan verici maç 3,7 milyon taraftarı stadyumlara getirecek. Etkinlik küresel GSYİH’ye 21,1 milyar dolar enjekte edecek ve ABD bu ödülün 9,6 milyar dolarını cebine indirecek. Etkinlikle ilgili harcamalar 7,2 milyar dolara ulaşacak ve FIFA’nın kendisi 1,9 milyar dolar ödeyecek bu çoğunlukla galip kulüplere ödül parası olacak. Toptan ve perakende, gayrimenkul, konaklama ve yiyecek hizmetleri her biri 2,1 milyar dolarlık bir artıştan yararlanacak. Sadece ABD, öncelikle misafirperverlik ve hava taşımacılığında 105.000 iş yaratacak.
Yatırımın Sosyal Getirisi (SROI) ve Ek Fayda
Ancak turnuvanın etkisi bilançoların çok ötesine uzanıyor. Yatırımın sosyal getirisi (SROI) de aynı derecede olağanüstü: harcanan her dolar için 4,34 dolar, yalnızca rakamlarla ölçülemeyen faydalarla topluluklara geri dönecek. Turizm ABD’yi dolduracak ve 2,43 milyar dolarlık tüketici fazlası sağlayacak. Televizyon izlenme oranı ve sosyal medya vızıltısı, küresel gözler yılın futbol etkinliğine tanıklık etmek için ABD’ye yönelirken tahmini 292 milyon dolarlık etkileşim sağlayacak.
Sınırlamalar ve Geleceğe İlişkin Beklentiler
Araştırmada, Ekonomik etki göz kamaştırıcı olsa da, yeni işlerin önemli bir %40’ının geçici olacağını ve kısa vadeli faydalar bırakacağını kabul ediyor. ABD işgücü piyasasının yüksek ücretli işlere bağımlılığı, diğer ülkelere kıyasla istihdam büyümesini sınırlayabilir ve yaygın, uzun süreli bir etki potansiyelini sınırlayabilir.
Küresel Ticaret ve Spor İş Birliği
FIFA, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve araştırma ortakları arasındaki iş birliği, sporu küresel ticareti canlandırmak ve toplulukları güçlendirmek için kullanmada yeni bir sınır çiziyor. Bu yılki turnuvanın tarihin en zengin turnuvası olması bekleniyor
FIFA Başkanı, Infantino; “FIFA bu turnuva için hiçbir fonu elinde tutmayacak,” diye söz verdi “Tüm gelirler kulüp futboluna dağıtılacak ve 211 FIFA Üye Derneği aracılığıyla küresel futbol gelişimi için ayrılan FIFA rezervlerine dokunmayacak.” (2).
Kaynaklar:
- FIFA Club World Cup 2025 Socioeconomic Impact Analysis:
- Aymen Alami (2025), FIFA Club World Cup 2025: A Money-Spinning Bonanza
