- Türkiye’de kaç aktif fay hattı bulunuyor?
- “Sismik boşluk” nedir ve neden tehlikeli?
- Hangi bölgelerde yıkıcı deprem riski daha yüksek?
- Prof. Dr. Hasan Sözbilir hangi illeri uyardı?
30 fay için alarm verildi: “Deprem üretme zamanı gelmiş”
🔍 Türkiye’deki deprem riski giderek daha netleşiyor. Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Türkiye genelinde yapılan detaylı araştırmalarda ‘deprem üretme zamanı gelmiş’ 30 fay hattının tespit edildiğini açıkladı.
Prof. Dr. Sözbilir, 2023 Kahramanmaraş depremlerinden sonra ülke genelinde başlatılan saha çalışmalarına dikkat çekerek şu bilgileri paylaştı:
“Türkiye’de 2011’den bu yana tanımlanmış 485 fay bulunuyor. Bunların bir kısmı ‘sismik boşluk’ sınıfında yer alıyor. Bu, uzun süredir deprem üretmemiş ve stres biriktirmeye devam eden faylar anlamına geliyor. Paleosismoloji yöntemiyle fayların geçmişteki deprem üretme döngüsünü inceledik. Günümüzdeki zaman aralığı bu döngüyle çakışıyorsa, o fayın yakın zamanda kırılma ihtimali yüksek demektir.”
İstanbul ve çevresi için kritik fay hatları
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İstanbul’un güneyinde yer alan Kumburgaz, Adalar ve Avcılar segmentlerinin oluşturduğu fay hattında yıkıcı bir deprem beklendiğini belirtti.
Uzmanın dikkat çektiği diğer bölgeler ise şöyle:
Batı Anadolu:
- İzmir: Tuzla Fayı
- Balıkesir: Gökçeyazı segmenti
- Eskişehir: Eskişehir Fayı
İç Anadolu:
- Tuz Gölü çevresi
- Kayseri: Erciyes ve Erkilet Fayı
Doğu Anadolu:
- Erzincan – Bingöl: Yedisu segmenti (Kuzey Anadolu Fayı üzerinde)
- Malatya, Ovacık: 3000–4000 yıldır deprem üretmemiş faylar
- Şirvan, Cizre, Yüksekova: Güneydoğu bindirme kuşağındaki aktif faylar
🎯 Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu fayların birçoğunun binlerce yıldır büyük bir deprem üretmediğini, dolayısıyla sürekli stres biriktirdiklerini ve artık harekete geçme potansiyellerinin yüksek olduğunu vurguladı.
5,8’lik Marmaris depremi hakkında ne söylemişti?
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 3 Haziran’da gerçekleşen Marmaris açıklarındaki 5,8 büyüklüğündeki depremi değerlendirmiş; depremin ‘Pliny-Strabo’ olarak bilinen yapının batı sınırında kalan Marmaris Fay Zonu üzerinde meydana geldiğinin anlaşıldığını söylemişti.
Bu depremin, Marmaris Fay Zonuna komşu karadaki fayları tetikleyebileceğinin öngörüldüğünü vurgulayan Prof. Dr. Sözbilir, “Afrika levhası ile Anadolu levhasının batı sınırı üzerinde bulunan bu denizaltı fayının geçmişte 7 büyüklüğünü aşan depremlere neden olduğu tahmin edilmektedir. Bu nedenle, denizaltı sismik tehlike kaynaklarımızı daha iyi tanımak ve can ve mal kaybı açısından yaşanabilecek risklerimizin düzeyini doğu tanımlayabilmek için, Türkiye karası üzerindeki fayların yanı sıra denizaltı faylarımızın da güncellenmesi devam eden Türkiye Diri Fay Veri Tabanı’na aktarılması önem arz etmektedir” ifadelerini kullanmıştı.