Anoreksiya hangi genetik ve çevresel faktörlere bağlıdır? Riskler neler?

Zayıflama takıntısının tehlikeli bir boyuta ulaştığı anoreksiya nervoza, yalnızca fiziksel değil, derin psikolojik kökenleri olan ciddi bir yeme bozukluğu olarak tanımlanıyor. Batıgöz Sağlık Grubu Balçova Cerrahi Tıp Merkezi’nden Uzm. Dr. Sema Bayçın, anoreksiyanın beden algısı bozukluğu, yeme davranışlarında kısıtlama ve kontrol saplantısıyla ilerlediğini belirtiyor.

Anoreksiya

📌 En çok merak edilenler:

  • Anoreksiya hastalığı neden ortaya çıkar?
  • Anoreksiya nasıl teşhis edilir?
  • Tamamen iyileşmek mümkün mü?
  • Aileler bu süreçte nasıl destek olmalı?
  • Anoreksiya ile bulimia arasındaki fark nedir?

Anoreksiya nedir ve kimlerde görülür?

⚠️ Kilo kaybı değil, kontrol kaybı

Anoreksiya nervoza, bireyin kilo alma korkusuyla besin alımını ciddi şekilde kısıtladığı, beden algısının bozulduğu bir psikolojik bozukluktur. Uzm. Dr. Sema Bayçın, “Hastalar çok zayıf olmalarına rağmen kendilerini kilolu hisseder ve kilo kaybını başarı olarak görür” diyor.

🧠 Belirtileri yalnızca fiziksel değildir

Bu rahatsızlık; yemeklerden kaçınma, aşırı egzersiz, sosyal izolasyon, halsizlik, adet düzensizlikleri gibi fiziksel belirtilerin yanı sıra, kişinin düşünce yapısında da sapmalarla kendini gösterir. Uzun süreli açlık mide problemleri ve elektrolit dengesizliklerine yol açabilir.

Anoreksiya tanısı ve tedavi süreci

🔍 Tanı sürecinde çok yönlü değerlendirme şart

Tanı koyarken yalnızca kilo değil, bireyin düşünce yapıları ve yaşam tarzı da analiz edilir. Psikiyatrik değerlendirmeler, laboratuvar testleri ve aile görüşmeleri tanının temel bileşenlerindendir.

🩺 Multidisipliner tedavi yaklaşımı

Tedavide psikiyatrist, psikolog, diyetisyen ve iç hastalıkları uzmanları birlikte çalışır. Psikoterapi, beslenme planlaması ve gerektiğinde ilaç desteği uygulanır. Bayçın’a göre “amaç sadece kilo almak değil; yemek, beden ve kendilik algısıyla sağlıklı ilişki kurmaktır.”

👨‍👩‍👧‍👦 Aile desteği kilit rol oynar

Aile bireylerinin sürece aktif katılımı, hastanın iyileşme motivasyonunu güçlendirir. Aile terapileri sayesinde hem yanlış inançlar sorgulanır hem de iletişim kanalları güçlenir.

Anoreksiya ve bulimia farkı nedir?

🔄 İki bozukluk, iki farklı mekanizma

Anoreksiya genellikle yemeyi tamamen reddetmeyle karakterize iken; bulimia nervoza bireylerde aşırı yeme ve ardından kendini kusturma, laksatif kullanma veya yoğun egzersizle telafi etme davranışlarıyla seyreder. Her iki durumda da beden algısı bozulmuştur ve profesyonel destek gerektirir.


🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:


Kaynaklar:

  1. Treasure, J., Duarte, T. A., & Schmidt, U. (2020). Eating disorders. The Lancet Psychiatry, 7(4), 287–298. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32015287/
  2. Fassino, S., Pierò, A., & Abbate‑Daga, G. (2015). A clinical overview of anorexia nervosa and overcoming treatment resistance. Recenti Progressi in Medicina, 106(12), 559–566. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36969350/
  3. Strober, M. (2019). Treatment outcomes for anorexia nervosa: a systematic review and meta-analysis. International Journal of Eating Disorders, 52(12), 1406–1423. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30101734/
  4. Lock, J., & Le Grange, D. (2012). Maudsley family therapy for adolescents with anorexia nervosa. International Journal of Eating Disorders, 45(5), 633–646. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24060917/

Editor
Haber Merkezi ▪ İndigo Dergisi, 20 yıldır ilkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışan bağımsız bir medya kuruluşudur. Amacımız: Gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonumuz: Okurlarımızda sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerlerimiz: Dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın çevrimiçi yayınlarından biri olarak, iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul eder. Bu doğrultuda Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İndigo Dergisi ayrıca İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildirgeyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya toplumsal köken, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İndigo Dergisi herhangi bir çıkar grubu, ideolojik veya politik hiçbir oluşumun parçası değildir.