Bebeklerin cinsiyetinin yazı tura gibi tamamen şansa bağlı olduğu düşüncesi, Harvard ve Pennsylvania üniversitelerinden bilim insanlarının yürüttüğü yeni bir çalışmayla sorgulanıyor.
📌 Öne çıkanlar:
- Aynı cinsiyetten üç çocuğu olan annelerde dördüncü çocuğun da aynı cinsiyetten olma ihtimali %58–61’e çıkıyor
- 28 yaş üzeri kadınlarda bu eğilim daha belirgin
- Genetik faktörlerin de cinsiyet üzerinde etkili olduğu tespit edildi
Cinsiyet dağılımında rastlantı dışı örüntüler
Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmada (Morris, Mathieson & Chavarro, 2024), aynı cinsiyetten çocuklara sahip ailelerde bir sonraki bebeğin de aynı cinsiyetten olma olasılığının arttığı bulundu. Araştırmacılar bu durumu “ağırlıklı yazı tura” olasılığına benzetiyor.
Araştırmacılar, 1956–2015 yılları arasında en az iki çocuk sahibi olan 58.000 kadının doğum kayıtlarını analiz etti. Bulgular, bazı ailelerde doğumların cinsiyet açısından rastlantısal dağılmadığını ve örüntü gösterdiğini ortaya koydu.
👶 Aynı cinsiyetten çocuk sayısı arttıkça eğilim güçleniyor
Verilere göre üç kız çocuğu olan bir annenin dördüncü çocuğunun da kız olma olasılığı %58; üç erkek çocuğu olan bir annenin dördüncü çocuğunun erkek olma olasılığı ise %61 olarak hesaplandı. Bu oranlar klasik %50 beklentisinin üzerinde.
📈 Cinsiyet olasılığı aileye özgü olabilir
Araştırma, bazı ailelerde doğumların cinsiyet dağılımının “taraflı” olabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar bu durumu “her ailenin kendi ağırlıklı madeni parasını atması” olarak niteliyor.
📊 Araştırmanın sınırlılıkları
Araştırma yalnızca annelerin verdiği doğum verilerini kapsıyor. Babaların genetik geçmişi, doğumdaki çevresel etkenler gibi değişkenler çalışma dışında kaldı. Bu da bulguların dikkatli yorumlanmasını gerektiriyor.
Cinsiyet üzerinde yaş ve genetik etkisi
Araştırma, doğuma 28 yaşından sonra başlayan kadınlarda aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma eğiliminin daha belirgin olduğunu gösterdi. Ayrıca genetik faktörlerin de bu süreçte etkili olabileceği öne sürüldü.
🧪 Anne yaşı ile biyolojik faktörler ilişkili olabilir
Yaşla birlikte değişen vajinal ortamın pH dengesi ve rahim içi biyolojik koşulların, sperm hücrelerinin seçiminde rol oynayabileceği tahmin ediliyor. Bu durum belirli spermlerin başarı oranını etkileyebilir.
🧬 Genetik varyasyonlar tespit edildi
Araştırma, yalnızca kız veya yalnızca erkek çocuk doğurma ile ilişkilendirilen iki genetik varyant ortaya koydu. Harvard Üniversitesi’nden Jorge Chavarro, bu genetik farkların embriyo gelişiminde cinsiyetle bağlantılı olabileceğini, ancak mekanizmanın henüz bilinmediğini vurguladı.
⚠️ Bulgular bireysel değil, istatistiksel
Bilim insanları, bu verilerin bireysel düzeyde doğacak çocuğun cinsiyetini tahmin etmekte kullanılmaması gerektiğini belirtiyor. Bulgular, yalnızca toplum düzeyinde istatistiksel eğilimleri yansıtıyor.
🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Tüp bebek tedavisi ve kısırlık: Gebelik başarısını artıran öneriler
- Bebeklerde beyin gelişimini artırmanın 10 yolu nedir?
- Pika sendromu: Çocuklarda toprak yeme davranışı
Kaynak:
Morris, G. P., Mathieson, I., & Chavarro, J. E. (2024). Sex ratios at birth vary with maternal age and genotype. Science Advances, 10(28), eadu7402. https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adu7402