Göz altı şişliği nedenleri: Yorgunluk dışındaki gizli sebepler

Göz altı şişliği çoğu zaman uykusuzluk veya yorgunluk gibi gündelik nedenlerle ilişkilendirilse de, bu durumun ardında daha ciddi sağlık problemleri yatabilir.

Batıgöz Sağlık Grubu Şirinyer Şubesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Umut Akbaş, geçmeyen veya tek taraflı göz altı şişliklerinde dikkatli olunması gerektiği uyarısında bulunuyor. Bu şişliklerin çeşitli nedenleri ve ne zaman doktora başvurulması gerektiği, göz sağlığınız için hayati önem taşıyor.

📌 Öne çıkanlar:

• Göz altı şişliği; yorgunluk, alerji ve enfeksiyon gibi yaygın nedenlerin yanı sıra böbrek veya tiroid gibi sistemik rahatsızlıkların da belirtisi olabilir.
• Ani gelişen veya tek taraflı göz altı şişlikleri, gözyaşı kanalı tıkanıklığı, kist veya ciddi enfeksiyon gibi durumları işaret edebilir.
• Sabahları belirgin olan şişlikler, vücuttaki sıvı dağılımındaki değişikliklerden kaynaklanabileceği gibi kronikleşirse sistemik bir hastalığın habercisi olabilir.
• Bebek ve çocuklarda şişlik, hassas damar yapıları, alerjiler, enfeksiyonlar veya travmalar nedeniyle ortaya çıkabilir.
• Şişliğin geçmemesi, tekrarlaması, ağrılı veya kızarık olması durumunda mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.

Göz altı şişmesinin yaygın nedenleri nelerdir?

Göz altı şişmeleri; uykusuzluk, yorgunluk, alerji, enfeksiyon, sinüzit gibi nedenlerle gelişebilir. Tuzlu besinlerin aşırı tüketimi ya da yetersiz su alımı da vücutta ödem oluşumunu tetikleyerek göz çevresinde şişliğe yol açabilir.

Op. Dr. Akbaş, bu şişliklerin sabah saatlerinde daha belirgin olmasının böbrek fonksiyonlarıyla da ilgili olabileceğini vurguluyor:

“Vücuttaki sıvı dağılımı uyku sırasında değiştiği için sabahları göz çevresi daha şişkin olabilir. Ancak bu durum düzenli hale gelirse, altta yatan böbrek ya da tiroid gibi sistemik bir rahatsızlık araştırılmalıdır.”

Ani ve tek taraflı göz altı şişmeleri ne anlama gelir?

Ani gelişen şişlikler, alerjik reaksiyonlar veya aşırı tuz tüketimi gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Tek taraflı şişliklerde ise durum daha detaylı incelenmelidir.

Op. Dr. Akbaş “Tek göz altında şişlik varsa gözyaşı kanal tıkanıklığı, enfeksiyon, hatta göz kapağında gelişen kist gibi nedenler akla gelmelidir. Şişliğin şekli, süresi ve eşlik eden semptomlar tanı açısından önemlidir.” ifadesinde bulundu.

Bebek ve çocuklarda göz altı şişmesi normal mi?

Bebeklerin ince damar yapısı ve hassas cildi, göz altı bölgesinde hafif ödemlere neden olabilir. Ancak enfeksiyon, alerji veya sık ağlama gibi durumlar da şişliğe sebep olabilir.

Çocuklarda ise mevsimsel alerjiler, göz ovalama alışkanlığı veya travmalar öne çıkan nedenler arasında yer alır.

Ne zaman doktora başvurmalı?

Göz altı şişlikleri kısa sürede geçmiyorsa, tekrarlıyorsa ya da ağrılı, kızarık bir görünümle birlikte seyrediyorsa bir göz hastalıkları uzmanına başvurulması gerekir.

Özellikle şişliğe görme bozuklukları, baş ağrısı ya da genel halsizlik eşlik ediyorsa, göz sağlığının ötesinde sistemik bir durumun işareti olabilir.

Göz altı şişliğine karşı uygulanan tedavi yöntemleri

Tedavi planı, şişliğe neden olan duruma göre değişkenlik gösterir:

• Alerjik nedenlerde antihistaminik ilaçlar ve özel göz damlaları kullanılır.
• Enfeksiyon kaynaklı şişliklerde antibiyotik tedavisi tercih edilir.
• Gözyaşı kanalı tıkanıklığında sıcak kompres ve masaj uygulamaları önerilir.
• Travmalarda ilk 24 saat içerisinde soğuk kompres ile ödem azaltılabilir.
• Kronik vakalarda, böbrek ve tiroid fonksiyonları gibi sistemik sağlık taramaları gerekebilir.

“Göz altı şişliğini sadece kozmetik bir sorun gibi görmemek gerekir. Göz sağlığınızla ilgili herhangi bir değişiklik fark ettiğinizde geç kalmadan bir uzmana başvurmak, daha büyük sağlık sorunlarının önüne geçilmesini sağlar.”

📚 Göz alerjileri ve enfeksiyonları: Belirtiler, farklar ve korunma yolları

Göz altı şişliğinin yaygın nedenlerinden ikisi olan alerjiler ve enfeksiyonlar, benzer belirtiler gösterebilse de temel farkları ve tedavi yaklaşımları vardır. Bu iki durumu ayırt etmek ve doğru müdahaleyi yapmak, göz sağlığınız için büyük önem taşır.

Göz alerjileri (alerjik konjonktivit)

Göz alerjileri, gözlerin polen, toz akarları, hayvan tüyleri veya kozmetik ürünler gibi alerjenlere karşı aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkar. Genellikle mevsimseldir ve şu belirtilerle kendini gösterir:

• Şiddetli Kaşıntı: En belirgin ve rahatsız edici semptomdur.
• Kızarıklık ve Sulanma: Gözlerde kanlanma ve sulu akıntı sık görülür.
• Yanma Hissi: Gözlerde kum veya yabancı cisim varmış gibi bir his.
• Şişlik: Göz kapaklarında, özellikle göz altlarında hafif ila orta derecede şişlik olabilir (genellikle iki gözde de görülür).
• Çapaklanma: Genellikle sabahları az miktarda, şeffaf veya beyazımsı çapaklanma.

Korunma ve Yönetim: Alerjenlerden uzak durmak (pencere kapalı tutmak, filtre kullanmak), elleri sık yıkamak, soğuk kompres uygulamak ve doktor tavsiyesiyle antihistaminik göz damlaları kullanmak önemlidir.

Göz enfeksiyonları (konjonktivit)

Göz enfeksiyonları ise bakteriler, virüsler veya bazen mantarlar nedeniyle oluşur. Bulaşıcı olabilirler ve belirtileri alerjilerden farklılık gösterebilir:

• Kızarıklık: Gözün beyaz kısmında belirgin bir kızarıklık.
• Akıntı: Özellikle bakteriyel enfeksiyonlarda irinli, sarımsı veya yeşilimsi kalın akıntı (çapaklanma) görülür. Viral enfeksiyonlarda ise daha sulu olabilir.
• Ağrı veya Hassasiyet: Orta ila şiddetli ağrı, gözde batma hissi ve ışığa karşı hassasiyet (fotofobi).
• Şişlik: Göz kapaklarında şişlik olabilir, tek veya iki gözde de görülebilir.
• Görme Bulanıklığı: Ciddi enfeksiyonlarda görmede bulanıklık yaşanabilir.

Korunma ve Yönetim: El hijyenine dikkat etmek, gözlere dokunmaktan kaçınmak, havlu ve makyaj malzemelerini paylaşmamak önemlidir. Tedavide doktor gözetiminde antibiyotik veya antiviral damlalar kullanılır.

Temel farklar ve ne zaman doktora başvurmalı?

• Kaşıntı: Alerjilerde çok belirgin ve ana semptomken, enfeksiyonlarda ya yoktur ya da hafiftir.
• Akıntı: Alerjide genellikle sulu ve berrak, enfeksiyonlarda ise iltihaplı ve renkli olabilir.
• Bulaşıcılık: Göz alerjileri bulaşıcı değildir, ancak enfeksiyonlar (özellikle viral ve bakteriyel konjonktivit) bulaşıcıdır.

Eğer gözünüzde şiddetli ağrı, ani görme kaybı, ışığa karşı aşırı hassasiyet, gözde belirgin bir şişlik, yoğun irinli akıntı veya belirtiler birkaç gün içinde iyileşmiyorsa, derhal bir göz doktoruna başvurmalısınız. Doğru tanı ve tedavi için uzmana danışmak, kalıcı hasarların önüne geçmek adına kritik öneme sahiptir.

🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:

• Göz altı torbası nasıl geçer? Estetik uygulamalar neler?
• Göz altı morlukları ve çizgileri 5 yıl süreyle yok eden uygulama
• Göz altı morluk ve yaşlanma nedenleri: PRP ve mezoterapi nedir?

🔗 Kaynaklar:

• Batıgöz Sağlık Grubu Şirinyer Şubesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Umut Akbaş
• American Academy of Ophthalmology (AAO) – Conjunctivitis (Pink Eye)
• Mayo Clinic – Conjunctivitis (pink eye)