Toplumda utanma duygusuyla gizlenen ve çoğu zaman dile getirilemeyen idrar kaçırma problemi, kadınları hem sosyal hayattan soyutluyor hem de psikolojik olarak yıpratıyor. Pek çok kadın bu sorunu sadece kendisinin yaşadığını düşünse de, bu durum Türkiye’de her dört kadından birini etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Çetin Kılıççı, bu sorunun bir kader olmadığını ve özellikle erken teşhisle tedavisinin çok kolay yapılabildiğini vurguluyor.
🔎 İdrar kaçırma hakkında en çok merak edilenler
- İdrar kaçırma (üriner inkontinans) nedir? Tıp dilinde üriner inkontinans olarak bilinen, gülme, öksürme gibi durumlarda veya ani sıkışma hissiyle kontrol dışı idrar tutamama durumudur.
- Ne kadar yaygındır? Türkiye’de yapılan çalışmalar, bu sorunun her 4 kadından 1’inde görüldüğünü, yani yaklaşık %25-45’lik bir oranda olduğunu göstermektedir.
- Stres tipi idrar kaçırma ne demektir? Öksürme, hapşırma, egzersiz veya ani hareket gibi karın içi basıncını artıran durumlarda idrar kaçırma tipidir.
- İdrar kaçırma tedavi edilebilir mi? Evet. Yaşam tarzı değişiklikleri, egzersiz, ilaç tedavisi ve modern cerrahi yöntemlerle tedavisi mümkündür ve başarı oranı yüksektir.
📌 Öne çıkanlar
- Pek çok kadın “ayıplanırım” korkusuyla bu sorunu doktoruyla bile paylaşmaktan çekiniyor.
- Obezite, zorlu doğumlar ve kronik kabızlık, 30’lu yaşlarda bile idrar kaçırma riskini artırabiliyor.
- Gülmekten, öksürmekten veya komşusuna gitmekten çekinmek, bu sorunun en yaygın sosyal etkileri arasında.
- Modern tedavi yöntemleri sayesinde, 30 dakika gibi kısa süren kapalı ameliyatlarla kalıcı çözüm sağlanabiliyor.
🤫 Utandıran hastalık: İdrar kaçırma ve sosyal etkileri
“Komşuma dahi gitmek istemiyorum”, “Dışarı çıkmaya çekiniyorum”, “Tuvalete yetişemiyorum”… Bu ve benzeri yakınmalar, kadınların yaşam kalitesini ciddi şekilde düşüren ancak utanma duygusuyla gizlenen idrar kaçırma sorununa işaret ediyor. Doç. Dr. Çetin Kılıççı, “Uygunsuz ortamda idrar kaçırma korkusundan dolayı kadınlar sosyal hayattan kendini soyutlarlar. Toplum içine çıkmaya çekinir, fobi geliştirirler. Toplu yaşam alanlarına gitmeleri gerektiği zaman öncelikle tuvaletin yerini belirleyip buralara yakın bulunmak isterler” diyor. Bu sorunun ayıp görülerek doktorla bile paylaşılmaması, erken ve kolay tedavi imkanının kaçırılmasına neden oluyor.
❗ “Sadece benim başıma geliyor” sanılıyor
Pek çok kadın bu sorunu sadece kendisinin yaşadığını sansa da, üriner inkontinans Türkiye’de çok yaygın bir problemdir. 40’lı yaşlardan itibaren sıklığı artsa da, obezite, zor veya müdahaleli doğum, kronik kabızlık gibi durumlarda 30’lu yaşlardan itibaren de görülebiliyor. Özellikle vajinal doğum yapan kadınlarda, bağ dokusunun zamanla zayıflaması ile menopoz döneminde görülme sıklığı artıyor.
🩺 İdrar kaçırma tipleri ve risk faktörleri
İdrar kaçırma sorunu, temel olarak iki farklı tipte kendini gösterir ve bazen iki tip aynı hastada birlikte de görülebilir. Bu tipleri ve risk faktörlerini tanımak, doğru tedavi için ilk adımı oluşturur.
🏋️ Ikınmayla gelen: Stres tipi idrar kaçırma
Kişinin her ıkınmada, ani öksürükte, hapşırmada, ağır kaldırmada veya egzersiz sırasında kontrolü dışında idrar kaçırması durumudur. Karın içi basıncının aniden artmasıyla ortaya çıkar ve tedaviye oldukça iyi yanıt veren bir tiptir.
🏃 “Yetişemiyorum” dedirten: Sıkışma tipi
Bu tipte ise şiddetli, ani ve acil bir işeme ihtiyacı belirir. Bu ihtiyacı takiben kişiler genellikle tuvalete yetişmeye çalışırken idrar kaçırırlar. Yaşlanma ile birlikte sıklığı artan bir durumdur.
✅ Tedavide güncel ve etkili yöntemler
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Çetin Kılıççı, günümüzdeki teknolojik gelişmeler sayesinde tedavinin eskisinden çok daha kolay olduğunu ve bu sorunun kadınların kaderi olmadığını belirtiyor. Tedavi, hastalığın tipine ve şiddetine göre kişiye özel olarak planlanıyor.
🧘 İlk adım: Yaşam tarzı ve egzersiz
Tedavinin ilk basamağını hayat tarzı değişiklikleri oluşturur. Kilo vermek, kafein içeren sıvı tüketimini azaltmak ve pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler (Kegel egzersizleri) yapmak, pek çok hastada şikayetleri önemli ölçüde azaltır. Ayrıca karın içi basıncı artıran kronik kabızlık ve öksürük gibi sorunların da tedavi edilmesi gerekir.
💊 Cerrahi olmayan çözümler: İlaç ve botoks
Eğer yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmazsa, idrar kaçırmanın tipine bağlı olarak medikal ilaç tedavileri ikinci basamağı oluşturur. Bu yöntemlerle de başarı elde edilemeyen bazı hasta gruplarında ise mesane botoksu gibi daha ileri tedavilerle başarı sağlanabilmektedir.
✨ Kalıcı çözüm: 30 dakikalık laparoskopik ameliyat
Özellikle stres tipi idrar kaçırma sorununda cerrahi tedavi ile kalıcı ve yüz güldürücü sonuçlar elde edilebilmektedir. Doç. Dr. Çetin Kılıççı, “Laparoskopik yani kapalı yöntemde batından küçük kesilerle ya da vajinal yolla, idrar torbası tabanını destekleyerek ameliyat yapıyoruz. Bu ameliyatlar, özel olarak üretilmiş hazır yama ve kancalarla yapılmakta ve operasyon 30 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanmaktadır. Özellikle erken teşhis edildiğinde tedavisi çok kolay ve başarı oranı çok yüksektir” diyor.
