Türkiye’de her 5 kişiden birinde görülen reflü, göğüste yanma, ağza acı-ekşi mide sıvısının gelmesi ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle hayat kalitesini olumsuz etkiliyor. Tütün ürünleri, yağlı ve aşırı beslenme ile kilo kontrolünün sağlanamaması, reflü riskini artıran başlıca etkenler arasında yer alıyor.
🌱 Reflü riskini artıran faktörler ve yaşam tarzı önerileri
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Melih Özel, reflünün kişiden kişiye değişen sebepleri olduğunu vurguluyor. “İleri yaş, artan ilaç kullanımı, obezite, mide fıtıkları, sigara, kötü beslenme ve hareketsizlik reflüyü tetikliyor” diyen Prof. Özel, endoskopik ve cerrahi tedavilere ek olarak en önemli tedavinin yaşam tarzı değişiklikleri olduğunu belirtiyor.
💡 Reflü şikayetlerini azaltmanın 12 etkili yolu:
- Aşırı yağlı beslenmeden kaçının, sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterin. Az ve kararında yemek yemeye çalışın. Sebzeler genellikle reflüyü artırmaz.
- Domates suyu, greyfurt suyu, sodalı, gazlı ve kafeinli içeceklerden uzak durun.
- Öğün atlamamaya dikkat edin; öğün atlamak reflüyü artırabilir.
- Tütün ürünlerinden uzak durun.
- Dar giysiler, korse ve sıkı kemer gibi vücudu sıkan kıyafetlerden kaçının, bol ve rahat giysiler tercih edin.
- Şekerli ve tatlı gıdalar reflü belirtilerini artırabilir. Çikolata, nane ve tarçın tüketimine dikkat edin.
- Aşırı baharat ve acı tüketmeyin.
- Yiyecek ve içeceklerin etkisi kişiden kişiye değişebileceği için, kendinizde hangi besinlerin reflüyü tetiklediğini gözlemleyin ve bu gıdaları kontrollü, küçük porsiyonlarla tüketin.
- Kilo kontrolünü sağlayın; aşırı sert ve sıkı diyetlerden uzak durun.
- Reflüye kesin olarak iyi gelen bir yiyecek yoktur, tedaviye ara vermenize neden olacak bir gıda-içecek bulunmadığını unutmayın.
- Yemekten hemen sonra yatmayın; hafif hareketlerle sindirimi rahatlatıp uykuya geçin.
- Dışarıda yemek yerken diyetinizi kontrol altında tutun.
🤔 Reflü nedir? Neden olur?
Reflü, mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla ortaya çıkan bir sindirim sistemi problemidir. Bunun başlıca nedeni, yemek borusu ile mide arasındaki kapakçığın (alt özofagus sfinkteri) normalden zayıf olması veya gevşemesidir.
Reflüyü tetikleyen başlıca etkenler arasında şunlar yer alır:
- Obezite ve fazla kilo
- Aşırı yağlı, baharatlı veya asitli yiyecekler tüketmek
- Sık ve hızlı yemek yemek
- Sigara ve alkol kullanımı
- Hareketsiz yaşam
- Gebelik dönemi (karın içi basıncının artması)
- İleri yaş ve bazı ilaçların yan etkileri
🩺 Reflü belirtileri neler?
Reflü hastalığının en yaygın belirtileri arasında şunlar bulunur:
- Göğüste ve mide bölgesinde yanma hissi (heartburn)
- Ağza acı veya ekşi mide sıvısının gelmesi
- Göğüs ağrısı ve yutkunma güçlüğü
- Boğazda gıcık ve öksürük
- Gece uykudan uyandıran öksürük ya da boğulma hissi
- Ağız kokusu ve dişlerde aşınma
Belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir; şiddetli ve uzun süren şikayetlerde mutlaka uzmana başvurulmalıdır.
💊 Reflü nasıl tedavi edilir?
Reflü tedavisinde temel yaklaşım, yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte ilaç ve gerekli durumlarda cerrahi müdahaledir:
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı ve dengeli beslenmek, fazla kilolardan kurtulmak, sigara ve alkolü bırakmak, sıkı giysilerden kaçınmak, yemekten hemen sonra yatmamak.
- İlaç tedavisi: Mide asidini azaltan veya etkilerini hafifleten antasitler, proton pompa inhibitörleri ve H2 reseptör blokerleri sıkça kullanılır.
- Cerrahi tedavi: Şiddetli ve ilaç tedavisine yanıt vermeyen reflü olgularında, yemek borusu-mide arasındaki kapakçığın güçlendirilmesi için cerrahi girişim uygulanabilir.
Her hastanın tedavisi kişisel farklılıklar gösterebilir; tanı ve tedavi planı mutlaka doktor gözetiminde yapılmalıdır.
Kaynaklar:
- Mayo Clinic. “GERD diet: Foods that help with acid reflux (heartburn).” Mayo Clinic, 2024, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/in-depth/gerd-diet/art-20044969.
- Johns Hopkins Medicine. “Gastroesophageal Reflux Disease (GERD).” Johns Hopkins Medicine, 2024, https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/gastroesophageal-reflux-disease-gerd.
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. “Treatment for GER & GERD.” NIDDK, 2024, https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/acid-reflux-ger-gerd-adults/treatment.
🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:
- 🔗 Reflüye ne iyi gelir? Reflü için beslenme önerisi – Reflüyü azaltmak için diyet ve yaşam tarzı önerilerini detaylı olarak inceliyor.
- 🔗 Reflüye karşı 10 etkili önlem – Günlük yaşamda reflüyü azaltabilecek pratik önlemler sunuyor.
- 🔗 Reflü tedavisi: Radyofrekans (Stretta) ameliyatsız yöntem nedir? – Yeni nesil endoskopik ve ameliyatsız reflü tedavi seçeneklerine yer veriyor.
