Diş sıkma sorununun gizli nedeni: Beyin-bağırsak ilişkisi

İnsan vücudu, birbiriyle sıkı sıkıya bağlı bir sistemler bütünüdür ve ağız sağlığı bu bütünün kilit bir parçasıdır. Toplumda en sık karşılaşılan problemlerden biri olan diş sıkma (bruksizm), sadece dişlere değil, aynı zamanda duruş bozukluklarından kronik ağrılara kadar tüm vücudu etkileyebilen zincirleme bir reaksiyonu tetikleyebiliyor.

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Diş Hekimi Arzu Tekkeli, diş sıkmanın arkasında stres kadar, hatta daha fazla, beyin-bağırsak eksenindeki bozulmaların ve serotonin eksikliğinin yatabileceğini belirtti. Tekkeli, “Bruksizm, kişinin postürünü ve beden dengesini dahi bozabilecek ciddi bir sağlık sorunu,” dedi.

🔎 En çok merak edilenler: Diş sıkma sorunu

• Diş sıkmanın arkasında hangi nedenler yatar?
  Stres, kaygı, öfke gibi psikolojik faktörlerin yanı sıra, son yıllarda yapılan araştırmalar bozulmuş bağırsak florasının ve buna bağlı serotonin eksikliğinin de diş sıkmayı tetikleyebileceğini göstermektedir.
• Diş sıkma duruş bozukluğuna nasıl neden olur?
  Gece boyunca diş sıkmak, boyun kaslarında aşırı aktiviteye ve dengesizliğe yol açar. Bu durum, zamanla omuzların öne düşmesine, sırt ağrılarına ve genel duruş (postür) bozukluklarına neden olabilir.
• Diş sıkmanın en yaygın belirtileri nelerdir?
  Çene, şakak ve kulak ağrıları, migren atakları, kulak çınlaması, çene ekleminden ses gelmesi ve kronikleşen boyun ve sırt ağrıları en sık görülen belirtilerdir.

📌 Öne çıkanlar

• Diş sıkma (bruksizm), farkında olmadan duruş bozukluklarına ve kronik boyun ağrılarına yol açabilir.
• Sağlıklı bir kişide çiğneme yükü 70 kg iken, diş sıkanlarda bu oran 440 kilograma kadar çıkabiliyor.
• Stresin yanı sıra, bozulmuş bağırsak florası ve serotonin eksikliği de diş sıkmanın gizli nedenleri arasında.
• Gece plağı kullanımı, magnezyum takviyesi ve stres yönetimi, diş sıkmaya karşı en etkili yöntemlerdir.
• Tedavi edilmeyen diş sıkma, uzun vadede çene çizgisinin genişlemesine (“kare yüz” görünümü) neden olabilir.

“Vücutta mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin yaklaşık yüzde 80’i, bağırsakta bulunan faydalı bakteriler tarafından üretilir. Bağırsak florası bozulduğunda, bu üretim azalır. Serotonin eksikliği ise stresin artmasına, uyku düzeninin bozulmasına ve kaslarda sürekli bir gerginlik haline yol açar.”

🚶‍♀️ Çenedeki gerginlik tüm vücuda nasıl yayılıyor?

Gece uykusunda dişlerini sıkan kişiler üzerinde yapılan laboratuvar çalışmaları, bu eylem sırasında ön grup boyun kaslarının aktivitesinin anormal derecede arttığını göstermiştir. Bu durum, boynun ön ve arka kas grupları arasında bir kuvvet dengesizliği yaratır. Diş Hekimi Arzu Tekkeli, “Masum gibi görünen ve çoğu zaman farkında bile olmadığımız bu eylem, boyun kaslarında gergin ve ağrılı noktalar oluşmasına ve kronikleşen boyun ağrılarına yol açabiliyor,” diyor. Bu kronik gerginlik, zamanla omuzlara ve sırta yayılarak genel duruş bozukluklarını tetikleyebilir.

💡 Diş sıkmaya karşı 5 etkili öneri

Diş Hekimi Arzu Tekkeli, diş sıkmanın yarattığı zincirleme etkileri kırmak için dikkat edilmesi gereken beş maddeyi şöyle sıraladı:

1. Gece Plağı Kullanın: Diş hekiminizin hazırlayacağı şeffaf bir gece plağı, uyurken dişlerinizi korur ve çene kaslarınızı rahatlatır.
2. Magnezyum ve B6 Takviyesi Alın: Bu takviyeler, sakinleştirici özellikleriyle kaslarınızı doğal yollarla gevşetmeye yardımcı olabilir. (Doktorunuza danışın.)
3. Stresle Başa Çıkın: Temiz havada yürüyüş, nefes egzersizi veya meditasyon gibi yöntemlerle günlük gerginliğinizi azaltın.
4. Bağırsak Sağlığınıza Dikkat Edin: Probiyotik ve lifli besinlerle (kefir, yoğurt, sebzeler) bağırsak floranızı destekleyerek serotonin üretimini artırın.
5. Duygusal Yükleri Hafifletin: İfade edilemeyen öfke ya da bastırılmış duygular çene kaslarına yansıyabilir. Gerekli durumlarda psikolojik destek almaktan çekinmeyin.

🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:

• Bruksizm nedir? Agresif, aceleci, titiz kişilerde daha sık görülüyor!
• Çenede ağrı neden olur? Bruksizm nedir?
• Bruksizm nedir? Botoks ile tedavisi mümkün mü?
• Çeneden ses gelmesi nedenleri: Konuşmak bile zorlaşabiliyor!
• Stres, dişleri ve yüzü yaşlandırıyor! Mindfulness çözüm olabilir mi?

🔗 Kaynaklar:

• Evaluation of Cranio-cervical Posture in Children with Bruxism Before and After Bite Plate Therapy: A Pilot Project – PMC
• Evaluation of craniocervical posture after myofascial pain treatment in adults with bruxism: A randomized clinical trial – ScienceDirect
• Gut Bless Your Pain—Roles of the Gut Microbiota, Sleep, and Melatonin in Chronic Orofacial Pain and Depression – PMC