Kira tespit davalarında dikkat çeken detay: Yüksek kiralarda ‘hakkaniyet indirimi’ yapılıyor. Ancak belirli şartları var…
Kira artışlarındaki yüzde 25’lik sınırın kalkmasıyla birlikte ev sahibi ve kiracılar arasında yaşanan anlaşmazlıklar, kira tespit davalarında artışa neden oldu. Bu davalarda, özellikle 5 yılını doldurmuş kiracıların bilmediği ancak Yargıtay içtihatlarıyla desteklenen önemli bir hak bulunuyor: Hakkaniyet indirimi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Avukat Mücahid Küçük, kira bedeli tespit davalarında hakimlerin, bilirkişi tarafından belirlenen rayiç bedel üzerinden yüzde 10 ila 20 oranında “hakkaniyet indirimi” yapabildiğini belirtti. Küçük, kiracıların bu haktan faydalanabilmesi için dava sürecinde bilinçli hareket etmeleri gerektiğini vurguladı.
🔎 Hakkaniyet indirimi hakkında en çok merak edilenler
- Hakkaniyet indirimi nedir ve kimler faydalanabilir?
Kira tespit davalarında, hakimin Yargıtay içtihatlarına dayanarak rayiç kira bedeli üzerinden yaptığı %10-20’lik bir indirimdir. Bu indirim, genellikle 5 yılını doldurmuş “eski kiracılar” için geçerlidir. - İndirim süreci nasıl işler?
Mahkeme bir bilirkişi atar ve bilirkişi emsal kiralara göre bir rayiç bedel belirler. Hakim, bu raporu esas alarak ve kiracının durumunu gözeterek nihai kira bedeli üzerinden hakkaniyet indirimi uygular. - Ev sahibi mahkemenin indirim kararına itiraz edebilir mi?
Hayır. Mahkeme kararıyla belirlenen ve hakkaniyet indirimi uygulanmış yeni kira bedeli nihaidir ve ev sahibi tarafından kabul edilmek zorundadır.
📌 Öne çıkanlar
- Kira tespit davalarında, 5 yılını doldurmuş kiracılar lehine %10-20 oranında **hakkaniyet indirimi** uygulanabiliyor.
- Bu uygulama, kanundaki “hakkaniyet” ifadesine ve Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına dayanıyor.
- İndirim oranı; taşınmazın yaşı, konumu ve kiracının mülkteki eski kiracı olma durumu gibi faktörlere göre değişebiliyor.
- Mahkemenin indirimli olarak belirlediği nihai kira bedeline ev sahibinin itiraz etme hakkı bulunmuyor.
- Kiracıların bu haktan tam olarak faydalanabilmesi için dava sürecinde bir avukattan destek almaları öneriliyor.
📝 Hakkaniyet indirimi nasıl uygulanıyor?
Avukat Mücahid Küçük, 5 yılını dolduran kiracılar için uygulanan bu formülün işleyişini şöyle açıklıyor: Ev sahibi, mevcut kirayı düşük bularak kira tespit davası açtığında, mahkeme öncelikle bir bilirkişi görevlendirir. Bilirkişi, taşınmazın bulunduğu çevredeki emsal evlerin güncel kira bedellerini (rayiç bedel) dikkate alarak bir rapor hazırlar. Ancak süreç burada bitmez. Nihai kararı verecek olan hakim, bilirkişi raporunda belirtilen bu bedel üzerinden, kiracının “eski kiracı” olmasını göz önünde bulundurarak %10 ila %20 arasında bir indirim uygular.
Hakkaniyet indirimi, kira bedeli tespiti davası dediğimiz hususta tamamen kanunda geçen bir cümle nedeni ile ‘hakkaniyet’ kelimesinden dolayı Yargıtay’ın da yerleşik içtihatlarında sabit olan bir indirimdir.
🚫 Ev sahibinin itiraz hakkı var mı?
Bu uygulamanın en dikkat çekici yanlarından biri, mahkemenin verdiği kararın ev sahibi için bağlayıcı olmasıdır. Mahkeme kararıyla belirlenen ve hakkaniyet indirimi uygulanmış yeni kira bedeli, ev sahibi tarafından itiraz edilemez bir şekilde kabul edilmek zorundadır. Bu durum, kiracılar için önemli bir hukuki güvence ve avantaj sağlar.
Örneğin, bilirkişi raporunda 15.000 TL olarak belirlenen bir kira bedeli, hakimin takdir edeceği %20’lik bir indirimle 12.000 TL’ye düşebilir.
💡 Kiracılar ne yapmalı, nelere dikkat etmeli?
Bu formül, fahiş kira artışlarına karşı kiracıların elindeki en önemli hukuki yollardan biridir. Avukat Küçük, kiracıların bu süreçte haklarını tam olarak koruyabilmeleri için bazı adımlara dikkat etmesi gerektiğini vurguluyor:
- Profesyonel Destek Alın: Kira tespit davası karmaşık hukuki prosedürler içerir. Bu nedenle sürecin en başından itibaren bir avukattan hukuki destek almak, hak kaybı yaşanmasını önler.
- Dilekçede Talep Edin: Her ne kadar hakimin bu indirimi kendiliğinden gözetmesi gerekse de, dava veya cevap dilekçesinde “hakkaniyet indirimi” talebinin açıkça belirtilmesi, hakimin bu hususu dikkate almasını kolaylaştırır.
- Sözleşmenizi Bilin: Kiracılar, kira sözleşmelerini dikkatlice incelemeli ve tüm haklarını bilerek hareket etmelidir.
