Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülke genelindeki 26 milyondan fazla haneyi kapsayan ve bir ilk olan “Sosyoekonomik Seviye 2023” bültenini yayımladı. Çalışma, hane halklarının sosyal ve ekonomik statüsünü bir arada ölçerek Türkiye’nin en zengin ve en yoksul ilçeleri hangileri sorusuna yanıt verdi.
Yapılan sıralamaya göre, en yüksek sosyoekonomik seviyeye sahip ilçe Ankara’dan Çankaya olurken, onu İstanbul’dan Kadıköy ve Beşiktaş takip etti. Listenin en sonunda ise Giresun’un Çamoluk ilçesi yer aldı. TÜİK verileri, Türkiye’deki hane halklarının sadece %1,1’inin en üst refah seviyesinde olduğunu ortaya koydu.
🔎 En çok merak edilenler: TÜİK ilçe sıralaması
- Bu sıralama neye göre yapıldı?
TÜİK, 26 milyondan fazla hanenin tamamı için idari kayıtları kullanarak bir “sosyoekonomik seviye skoru” hesapladı. Bu skor, hane halklarının sosyal ve ekonomik statüsünü bir bütün olarak ölçmektedir. - En gelişmiş il hangisi oldu?
İl düzeyinde, en üst (A+) ve üst (A) sosyoekonomik seviyedeki hane halklarının en yoğun olduğu il, %28,6 ile İstanbul oldu. Onu %11,5 ile Ankara ve %6,7 ile İzmir takip etti. - Türkiye genelinde refah dağılımı nasıl?
Türkiye’deki hane halklarının sadece %1,1’i en üst seviyede yer alırken, %16,7’si en alt seviyede bulunmaktadır. Geri kalan nüfus ise bu iki uç arasında dağılmaktadır.
📌 Öne çıkanlar
- TÜİK, Türkiye’nin en gelişmiş ve en az gelişmiş ilçelerini ilk kez resmi olarak açıkladı.
- En yüksek sosyoekonomik skora sahip ilçe Ankara’dan Çankaya oldu.
- Listenin ilk üçünde Çankaya’yı İstanbul’dan Kadıköy ve Beşiktaş takip etti.
- En düşük sosyoekonomik skora sahip ilçe ise Giresun’dan Çamoluk olarak belirlendi.
- Türkiye’deki hane halklarının sadece %1,1‘i en üst refah seviyesinde yer alıyor.
Editörün Notu: TÜİK, bu kapsamlı araştırmayı yaparken tek bir yılın verisini değil, 2022, 2023 ve 2024 yıllarını kapsayan üç yıllık bir veri setini kullanmıştır. Raporun adını ve referans dönemini ise bu üç yılın orta yılı olan 2023 olarak belirlemiştir.
🥇 Türkiye’nin en gelişmiş 7 ilçesi
İlçelerin ortalama sosyoekonomik seviye skoruna göre yapılan sıralamada, zirvede büyük şehirlerin merkez ilçeleri yer aldı. İşte en yüksek skora sahip 7 ilçe:
- Çankaya (Ankara)
- Kadıköy (İstanbul)
- Beşiktaş (İstanbul)
- Etimesgut (Ankara)
- Nilüfer (Bursa)
- Bakırköy (İstanbul)
- Güzelbahçe (İzmir)
🏙️ Listenin zirvesindeki ilçeler neden öne çıkıyor?
TÜİK’in sosyoekonomik sıralamasında en üst sıralarda yer alan ilçeler, genellikle belirli ortak özelliklere sahip. Yüksek eğitim seviyesi, gelişmiş altyapı, kültürel ve sosyal olanakların zenginliği ve nitelikli iş gücünün yoğunlaştığı merkezler olmaları, bu ilçeleri listenin zirvesine taşıyor.
1. Çankaya (Ankara)
Türkiye’nin idari ve siyasi kalbi olan Çankaya, çok sayıda bakanlık, büyükelçilik ve kamu kurumuna ev sahipliği yapmaktadır. Bu durum, ilçeyi yüksek eğitimli ve gelir düzeyi yüksek bir memur ve bürokrat nüfusunun merkezi haline getiriyor. Aynı zamanda, önde gelen üniversiteler, kültür-sanat merkezleri ve lüks konut projeleri de Çankaya’nın sosyoekonomik skorunu en üst seviyeye taşıyan faktörler arasında yer alıyor.
2. Kadıköy (İstanbul)
İstanbul’un Anadolu Yakası’ndaki en önemli kültür, sanat ve ticaret merkezlerinden biri olan Kadıköy, canlı sosyal hayatı, tarihi dokusu ve yüksek eğitimli nüfusu ile öne çıkıyor. Bağdat Caddesi gibi lüks alışveriş bölgeleri, tiyatrolar, sinemalar ve nitelikli yeme-içme mekanları, ilçeyi yüksek bir yaşam standardı ve sosyoekonomik seviye ile özdeşleştiriyor.
3. Beşiktaş (İstanbul)
Boğaziçi’nin en değerli bölgelerinden birinde yer alan Beşiktaş, hem tarihi hem de modern bir finans ve yaşam merkezidir. Önemli holding merkezlerine, lüks otellere, sanat galerilerine ve Levent-Maslak gibi iş dünyasının kalbinin attığı bölgelere yakınlığı, ilçeyi yüksek gelir grubunun en çok tercih ettiği yerlerden biri yapıyor.
4. Etimesgut (Ankara)
Ankara’nın son yıllarda en hızlı ve planlı gelişen ilçelerinden biri olan Etimesgut, modern konut projeleri, geniş parkları ve düzenli şehirleşmesi ile dikkat çekiyor. Özellikle orta ve üst gelir grubuna hitap eden yeni yerleşim alanları ve artan sosyal olanakları, ilçenin sosyoekonomik sıralamada hızla yükselmesini sağlamıştır.
5. Nilüfer (Bursa)
Bursa’nın modern ve planlı yüzü olarak kabul edilen Nilüfer, organize sanayi bölgelerine yakınlığı, yeni ve nitelikli konut stokları, geniş yeşil alanları ve zengin sosyal donatılarıyla öne çıkıyor. Sanayi ve teknoloji alanında çalışan nitelikli iş gücünün ve ailelerin yoğun olarak tercih ettiği ilçe, Bursa’nın en yüksek sosyoekonomik skoruna sahip olmasıyla biliniyor.
📉 Türkiye’nin en yoksul 7 ilçesi
Sıralamanın en sonunda yer alan ve en düşük sosyoekonomik seviye skoruna sahip olan ilçeler ise genellikle daha küçük ve kırsal bölgelerden oldu:
- Çamoluk (Giresun)
- Derebucak (Konya)
- Doğanşar (Sivas)
- Felahiye (Kayseri)
- Dikmen (Sinop)
- Pınarbaşı (Kastamonu)
- Bayramören (Çankırı)
📊 Büyük şehirlerde refah dağılımı
TÜİK’in araştırması, üç büyük şehirdeki refah dağılımını da detaylı olarak ortaya koydu. “En üst” ve “üst” seviyedeki hane halklarının oranları şöyle:
- Ankara: Hane halklarının %2,5’i en üst, %16,5’i üst seviyede.
- İstanbul: Hane halklarının %2,4’ü en üst, %16,4’ü üst seviyede.
- İzmir: Hane halklarının %1,2’si en üst, %12,4’ü üst seviyede.
Editör Notu: TÜİK, bu kapsamlı araştırmayı yaparken tek bir yılın verisini değil, 2022, 2023 ve 2024 yıllarını kapsayan üç yıllık bir veri setini kullanmıştır. Raporun adını ve referans dönemini ise bu üç yılın orta yılı olan 2023 olarak belirlemiştir.
🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:
- Türkiye’nin en zenginleri listesi güncellendi
- Dünyanın En Zengin Şehirleri 2025 listesi
- Gelir dağılımı eşitsizliği: En zengin ile en yoksul arasında uçurum!
