Uyku apnesi: Erken yaşta kalp krizine neden olan tehlike

Sabahları yorgun kalkıyorsanız dikkat! Uyku apnesi erken yaşta kalp krizine neden oluyor!

Geceleri horlama ve sabahları uykusunu alamamış bir şekilde yorgun uyanmak, birçok kişinin yaşadığı yaygın bir sorun. Ancak uzmanlar, bu belirtilerin altında yatan nedenin, erken yaşta kalp krizine dahi yol açabilen ciddi bir sağlık sorunu olan uyku apnesi olabileceği konusunda uyarıyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi K. Ali Rahimi, uyku sırasında nefesin kesilmesi olarak tanımlanan apnenin en büyük tehlikesinin, vücudun gece boyunca oksijensiz kalması olduğunu belirtiyor. Bu durumun kalbe bindirdiği yük, uzun vadede ciddi sonuçlar doğurabiliyor.

🔎 Uyku apnesi hakkında en çok merak edilenler

• Uyku apnesi tam olarak nedir?
  Uyku sırasında horlama ile birlikte nefesin 10 saniye veya daha uzun süre durmasıdır. Bu durum gece boyunca defalarca tekrarlanabilir.
• Uyku apnesinin en büyük tehlikesi nedir?
  En büyük tehlike, nefes durduğunda kandaki oksijen seviyesinin (satürasyon) düşmesidir. Bu durum, kalp dokularının oksijensiz kalmasına (hipoksi) neden olarak uzun vadede kalp sorunlarına ve kalp krizine yol açabilir.
• Uyku apnesi en çok kimlerde görülür?
  Öncelikle kilolu, kısa boylu ve kısa boyunlu kişilerde daha sık görülür. Ayrıca dilin normalden büyük olması, çenenin geride olması ve geniz eti gibi anatomik faktörler de riski artırır.

📌 Öne çıkanlar

• Sabahları sürekli yorgun ve uykusunu almamış hissetmek, uyku apnesinin en önemli belirtilerindendir.
• Uyku apnesi, gece boyunca vücudun oksijensiz kalmasına neden olarak kalbi yorar ve erken yaşta kalp krizi riskini artırır.
• Kilolu, kısa boylu ve kısa boyunlu kişilerde görülme sıklığı daha yüksektir.
• Tanı için hastanın bir gece uyku odasında izlenmesi ve apne indeksi’nin belirlenmesi gerekir.
• Tedavide kilo vermek, basınçlı oksijen cihazı (CPAP) kullanımı ve ameliyat gibi yöntemler uygulanır.

😴 Nefes duruyor, beyin uyarıyor, kalp yoruluyor

Dr. Öğr. Üyesi K. Ali Rahimi, uyku apnesi sırasında yaşananları şöyle açıklıyor: “Uyku esnasında nefes kesildiğinde kandaki oksijen seviyesi düşer. Bu tehlikeli durumu algılayan beyin, vücudu uyandırmak için bir uyarı gönderir ve kişi tekrar nefes almaya çalışır.” Bu döngü, gece boyunca 20-30 kez, hatta daha fazla tekrarlanabilir. Sürekli bölünen uyku, kişinin dinlenmesini engeller ve sabahları yorgun kalkmasına neden olur. Daha da önemlisi, gece boyunca sürekli oksijensiz kalan kalp dokuları (hipoksi), zamanla ciddi kalp sorunlarına zemin hazırlar.

🩺 Kimler risk altında ve nedenleri nelerdir?

Uyku apnesinin belirli risk faktörleri bulunmaktadır. Dr. Rahimi, apnenin öncelikle **şişman, kısa boylu ve kısa boyunlu** insanlarda görüldüğünü belirtiyor. Bununla birlikte, riski artıran başka nedenler de mevcuttur:

• Anatomik Faktörler: Dilin normalden büyük olması, alt çenenin geride olması, geniz eti veya burun etlerinin büyük olması gibi durumlar hava yolunu daraltarak apneye neden olabilir.
• Yaşam Tarzı: Alkol tüketimi, alerji ilaçları veya bazı antidepresanların kullanımı, beyni etkileyerek merkezi horlamayı ve apneyi tetikleyebilir.

Dr. Öğr. Üyesi K. Ali Rahimi, “Uyku apnesi, erken yaşta kalp krizine sebep olabilecek ciddi bir sağlık sorunu,” diyerek erken teşhisin önemini vurguluyor.

🚑 Tanı ve tedavi yöntemleri

Uyku apnesi şikayetiyle başvuran hastalar için ilk adım tanının kesinleştirilmesidir. Bunun için hastaların bir gece boyunca “uyku odası” adı verilen özel bir merkezde izlenmesi ve apne-hipopne indeksinin (saatteki nefes durması sayısı) belirlenmesi gerekir. Tanı konulduktan sonra, Dr. Rahimi’ye göre üç ana tedavi yöntemi öne çıkıyor:

1. Kilo Vermek ve Yaşam Tarzı Değişikliği: Apne tedavisinde en etkili ve öncelikli yöntem kilo vermektir. Spor yaparak karın kaslarını güçlendirmek de faydalıdır.
2. CPAP Cihazı Kullanımı: CPAP (Sipak), gece boyunca hastaya sürekli pozitif basınçlı hava vererek hava yollarının açık kalmasını sağlayan bir maskedir.
3. Cerrahi Müdahale: Eğer apnenin nedeni geniz eti, büyük bademcikler veya burun içi eğrilikler gibi anatomik bir tıkanıklıksa, ameliyatla bu bölgelerin açılması kalıcı bir çözüm sağlayabilir.

Dr. Rahimi, belirtileri olan kişilerin vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gerektiğini, çünkü erken teşhis ve doğru tedavi ile uyku apnesine bağlı komplikasyonların önüne geçilerek kişinin yaşam kalitesinin artırılabileceğini belirtiyor.

🌐 Bunlar da ilginizi çekebilir:

• 8 soruda uyku apnesi testi
• Uyku apnesi neden kaynaklanır? Sağlıksız beslenmeye dikkat!
• Horlama ve uyku apnesi için ağız içi protez çözümü
• Uyku Apnesi için yatak odanızı karanlık tutun!

🔗 Kaynaklar:

• Mayo Clinic – Sleep Apnea
• National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) – Sleep Apnea
• Sleep Foundation – What is Sleep Apnea?
• Doi: https://doi.org/10.32739/uha.id.47743