Amerika’nın dünyanın bir numaralı petrol ithalatçısı yani müşterisiyken artık bir numaralı ihracatçı yanı satıcı konumuna geçeceğini biliyor musunuz? Bu durumun Birleşik Devletler’in dünya üzerindeki zaten belli olan mevcut konumunu ve dünya dengelerini nasıl değiştireceğini tahmin edebiliyor musunuz?
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), bu yılın dünya enerji raporunda ABD’nin yeni teknolojiyle gaz ve petrol çıkarmada çok ilerlediğini ve üç yıl sonra gaz üretiminde Rusya’yı, sekiz yıl içinde de petrol üretiminde Suudi Arabistan’ı geçerek, dünyanın en büyük enerji üreticisi olacağını ortaya koydu.
Amerika ve Kayagazı
Amerika, beklenmedik bir biçimde hem kayagazı, hem konvansiyonel olmayan petrol alanlarında dengeleri kökünden sarsarak, bir enerji devrimine imza atmış bulunuyor. Amerikalılar, son on yıl içerisinde hidrolik çatlatma ve üç boyutlu yatay delme teknolojilerini geliştirerek, kayaların arasında sıkışıp kalmış doğalgazı çıkarmayı başardılar. Bazı hesaplara göre ABD’de en az iki yüz yıllık ihtiyacı karşılamaya yetecek kadar kayagazı bulunduğu ortaya çıktı. Böyle giderse Amerika’nın sadece on yıl içerisinde dünyanın en büyük enerji üreticisi koltuğuna oturması öngörülüyor. Yani dünyanın enerji haritası hızla değişiyor. ABD yüz yıldır enerjiye aç bir ülkeyken ve bunun için gözünü budaktan sakınmamışken artık enerji ithal etmek zorunda kalmayacak. Bu da, yeni bir Amerika ve yeni bir dünya demek olacak.
Bu gelişmenin dünya siyasetini de nasıl değiştireceğini düşünebiliyor musunuz? Amerika, çıkarılmaz denilen doğalgazı kayadan çıkarmayı başardı, sonra aynı yöntemle petrol de çıkardı. Yani ekmeğini taştan çıkarmaya başladı bir bakıma, ama bizlerse hala sadece şanlı geçmişimizle böbürlenip, tezekle ısınmaya çalışıyoruz. Ancak son zamanlarda ülkemizde de kayagazı olduğu tahmin ediliyor ve bu, bizim için de bir umut teşkil etmiş oldu.
Bu gelişmeler henüz Amerikan Halkı’nın günlük hayatına yansımaya başlamadı belki, ama birkaç yıla kadar etkisi görülecek ve özellikle Amerikan Sanayisi çok önemli bir rekabet üstünlüğü elde edecek. Petro-kimya ve demir-çelik gibi alanlarda yatırım için öncelikli olarak tercih edilecek ve istihdam olanakları artacak. Bunun yanı sıra dünya siyaset sahnesi de bundan nasibini alacak ve Amerika petrol uğruna zor coğrafyalarda zaman ve kaynak harcamak zorunda kalmayacak. Kayagazı petrole dayalı gaz fiyatlandırmasının da sonu olacak ve Rusya, İran gibi ülkeler üzerinde baskı oluşturacak. Rusya’nın enerji tekelliği yıkılmış olacak. Çin ise daha ucuz enerji ihtiyacı için ABD’ye yönelecek ve bir bakıma maliyetlerini düşürerek, dünyanın ikinci süper gücü olmaya oynayacak. Böylece belki de yeni bir küresel düzen oluşacak ve ABD yine en güçlü aktör olma rolünü sürdürecek.
Küreselleşmenin bugüne kadar ekonomik, siyasal ve kültürel alanlarda oluşturduğu değişim ve etkiler artık enerji alanındaki bu gelişmelerle kalıp değiştirecek. ABD’nin dünya jandarmalığı rolü ve Ortadoğu gibi bölgelere demokrasi getirme adı altındaki enerji hamleleri farklı bir boyuta taşınacak.
Biz, kaçıncı rüyadayız, bilmiyorum ama Amerika yeni bir rüyayı daha gerçekleştirdi ve süper güç olmanın hakkını fazlasıyla verdi. Söyleyecek son söz ise S.M.Power’ın sözü olsun: “Rüyaları gerçekleştirmenin en iyi yolu, uyanmaktır.”
Yararlanılan Kaynaklar:
* IEA Dünya Enerji Görünümü Raporu – 2012 (IEA World Energy Outlook 2012)
