Utangaçlık nedir ne değildir?

Utangaçlık insanlara hükmeder ve bulundukları iş, okul veya sosyal ortamlarında onları olumsuz olarak etkiler ve bu durum onların iletişime geçmek yerine ilişkiden uzaklaşmalarına, geri çekilmelerine neden olur.

utangaçlık

İnsanlığın varoluşunda başka insanlarla ilişki kurmak ve iletişim içinde olmak için içsel bir dürtü vardır. İletişim, etkileşimle kendimizi ifade ederek gerekli iletiyi karşımızdakine iletmektir. Bunu doğal olarak kolaylıkla yapabilen insanların yanı sıra ilişkilerinde aşırı sıkılganlık, düşük benlik saygısı ve reddedilme korkularına dayanan nedenlerle kendilerini ifade edemeyen insanlarda vardır ki, onlar için “Utangaç” tabiri kullanılır. Utangaçlık nedir peki?

Utangaçlık insanlara hükmeder ve bulundukları iş, okul veya sosyal ortamlarında onları olumsuz olarak etkiler ve bu durum onların iletişime geçmek yerine ilişkiden uzaklaşmalarına, geri çekilmelerine neden olur. 


utangac2Utangaç insanları nasıl anlarız?

– Bazıları kendilerini üstün bir insanmış gibi görebilirler. Böylesine bir durumda da insanların çoğuna karşı kabulsüzlüklerinden dolayı nefret duygusu yaşarlar. Çünkü etraflarındaki pek çok şeyi aptalca veya cahilce değerlendirirler.

– Bazıları çevrelerine karşı yabancılaşma duygusu yaşarlar. Bunlar klinik olarak utangaç olarak tanımlanırlar ve sosyal becerilerden yoksun oldukları için çevreleri tarafından dışlanırlar. Bu dışlanmışlığın getirdiği kızgınlık duygusuyla kendilerini yabancılaşmış hissederler. Diğer insanlardan soyutlanmaları onların empati duygusunu duymalarını engeller. Bu durumda onların diğer insanları insan olarak görmememeleri ve onlardan intikam alma isteğini uyandırabilir.

– Bazıları bulundukları ortamda uyum sağlayamadıkları için asosyal bir kimlik sergilerler.Utangaçlık onları adeta esir almıştır. Kendi düşüncelerinden çok başkalarının ne dediği önemlidir. Başkaları tarafından değerlendirildiklerini düşünürler. Böylece kendileri hakkında gerçekçi olmayan sosyal karşılaştırmalar yaparlar. Bu sayede kişiliklerine olumsuz geri bildirimde bulunarak da utangaçlıklarını artırırlar. 

utangaclikUtangaçlar nasıl bir ruh halindedirler ?

– Herkesin onları izlediğini ve yargıladığını düşünürler.

– Bulundukları ortama ısınmakta güçlük çekerler.

– Ergenlik dönemlerinde utangaçlıklarının üstesinden gelmek için alkol veya uyuşturucu kullanırlar.

– Gelişimle ilgili sorunlar için daha fazla zamana ihtiyaçları vardır.

– Toplumsal destekten kendilerini geri çektikleri için mahrum kalırlar.

– Kendileri hakkında gerçekçi olmayan sosyal karşılaştırmalar yaptıklarından kendileriyle ilgili olumsuz değerlendirmeler yaparlar.

– Kendi yetersizliklerine odaklanırlar.

– İlişki başlatmada sıkıntı çekerler.

– Başkaları tarafından farkedilmemelerine neden olan silik kişilik sergilerler.


– Genelde iletişimde bütün işi başkalarının yapmalarını, onlara yaklaşmalarını ve onları bu utangaçlık ortamından çekip çıkarmalarını beklerler.

Utangaçlık duygusunu aşmak için ne tür yollar izlemelidirler?

– Kendi yetersizliklerine odaklanmak yerine bulundukları ortamda çoğu insanın kendileri gibi olduklarını farketmeleri gerekir ki bu onların toplumun gözdesi değil kendileri gibi izleyicisi olduklarını algılamalarını sağlar.

Birisiyle yakın bir ilişkiye girmek utangaçlık duygusunu ortadan kaldırır.

– Kendilerinde kendilerinin başlatacağı bir değişime ihtiyaç vardır. Dışa dönük davranışlar bilinçli dönüşümü gerçekleştirir.

– Sosyal becerilerini artırarak , başkalarıyla birlikte zaman geçirmeleri gerekmektedir.

– Gerçek benliklerine karşı güven duygusunu geliştirmelidirler.

– Sosyal medya ortamlarında dışa dönük olmayı seçmek yerine gerçek sosyal ortamlarda varlık göstermeleri kendilerini geliştirmelerine katkı sağlar.

– Kendi iç dünyalarına dönüp güvensizlikerine yönelmek yerine çevrelerindeki insanların daha fazla farkına varmaları gerekir.

– Sıkılganlıkları yerine öz bilinçlerinin farkına varmaları önemlidir.

– Utangaç insanlar başka insanların hayatlarına odaklandıklarında kendi utangaçlık duyguları kontrol dışı kalır.

– Kendi güçlü, usta yanlarımızın farkına vararak, yaşamımızda onlara yer vermek gerekir.

Sonuç olarak; ortaya çıkan bu sosyal fobiden kurtulmanın en temel adımı kendimize olan güvenimizi artırmak , kendimize inanmak , usta, güçlü yönlerimizi farketmek, düşünce biçimimizi ve hareketlerimizi değiştirmek, sosyal becerilerimizi geliştirmek ve fobinin oluştuğu anda kendimize odaklanmak yerine dikkatimizi çevremizdekilere yöneltmek suretiyle başarabiliriz.

Farkedelim, farkettirelim…


Hayatın farkına varmak


Rüya Yüksel
Rüya Yüksel, 1957 doğumlu, İstanbul'da yaşıyor. Mesleği İngilizce öğretmenliği, ancak 29 yıldır özel sektörde çalışıyor. NLP İleri Derece Uygulayıcısı ve 'Yaşam Koçu' olmakla birlikte “Kendini Tanıma Çalışmaları” düzenliyor.