Bazen neyin doğru neyin yanlış olduğunu kestiremezsiniz. Sorun içeride midir? Yoksa dışarıda mı? Gerçek nedir? Sahte nedir? Çoğu zaman karmaşa olarak nitelendirdiğimiz bu durum, insanın kendi kendine üretmiş olduğu illüzyondan mı ibaret?
Hafta sonu sıcacık duşunuzu alıp, harika bir yemek yedikten sonra oturma odanızda otururken huzurunuzu bozacak bir şeyler olabilir mi? Bakalım neler olabilir?
Çayınızı yudumlarken TV izlemeye karar verirsiniz. Eski bir kovboy filmi olsa tadından yenmez derken zap yapmaya başlarsınız. Birkaç kanal reklamla doludur hızla geçersiniz. Sonra saçma sapan oturum programlarına denk gelirsiniz. Birileri bir şeyler anlatıyordur. “Ben doğruyum, hayır sen yanlışsın” kavgası almış başını gidiyordur. Biraz bakar sıkılır kanal değiştirirsiniz. Hocanın biri “6 yaşındaki kız çocuğu evlenebilir” derken, bir diğeri “bu caiz değildir” diyordur; konu lastik gibi uzayıp giderken hemen kanalı değiştirirsiniz. Bir başka kanalda haber bültenleri içinizi karartmaya başlar. Trafik kazaları, yangınlar, siyasi kavgalar, açılımlar, terör, zam vs. derken sinirlenip televizyonu kapatırsınız. Az sonra bilgisayarınız veya akıllı telefonunuz ile sosyal medyaya girmişsinizdir. Yorumlar, yorumlar yorumlar…
“Ağzı olan konuşuyor adeta” dersiniz. “Herkesin her konuya verecek bir cevabı var bu ne iş?” diye düşünmeye başlarsınız. Sonra sizde bir yorum yazarsınız. Cevaplar gelmeye başlar. Huzur dolu yuvanızda kendi kendinize sinir ve stresin odağı haline gelmişsinizdir. Biraz çıkıp hava almaya karar verirsiniz. Asansöre sizden önce binen birinin sigara dumanına maruz kalırsınız. “Kapalı alanda da içilir mi be adam” derken kapı açılır; kabine köpeği ile birlikte komşunuz biner. Köpekten korkuyorsunuzdur ve “bu ne saçmalık ne işi var bu hayvanın burada” dersiniz. Komşunuz sizi hayvan düşmanlığı ile suçlar, adeta sizi katil ilan eder. Ne olduğunu anlayamadan hızlı adımlarla asansörü terk edersiniz. Sokakta tamda çöp kutusunun yanı başında gördüğünüz çöpler sizi iyice kızdırır. “İçine atamadın mı bu ne vurdumduymazlık” diye kendi kendinize mırıldanırsınız. Yürüdükçe önce yerli sonra Suriyeli bir kaç dilenci ile karşılaşırsınız. “Bizimkiler yetmemiş gibi bir de bunlar geldi ne olacak bu ülkenin hali?” demeye başlarsınız.
Benzeri hikayeler her gün başınıza geliyor değil mi? Siz neyin doğru neyin yanlış olduğuna karar verebiliyor musunuz? Size göre doğru iken neden bir başkasına göre yanlış? Bu farklılıklar nereden ve neden kaynaklanıyor gelin anlatayım.
Farklı Rakamlar
Önce ön yargılarınızı bir kenara bırakın ve az sonra vereceğim rakamlarla istatistikleri hayal etmeye çalışın.
- Dünya nüfusu 7,125 milyar. Düşünün bu insanların hiç birinin parmak izi birbirinin aynı değil. Parmak izleri aynı olmadığı gibi her biri birbirinden farklı karakterlere sahip.
- Dünya üzerinde toplam 206 ülke var. (Burası benim kümesim diyen 206 horozdan bahsediyoruz.)
- Dünyada 4300 din ve mezhep bulunuyor. Herkes kendi dinini geçerli din sayıyor ve bunun doğruluğunun mücadelesini veriyor. Rakamlarla bakacak olursak dile kolay 4300 farklı inançtan bahsediyoruz.
- Dünyada 79 farklı para birimi var. Her bir para birimi kendi finansal doğrularını ve kurallarını üretmiş durumda. Bu para birimlerinin ticaretle buluşması yüzlerce farklı alışveriş türünü doğuruyor.
- Dünyada 20 farklı yönetim biçimi var. Cumhuriyet mi? Oligarşi mi? Monarşi mi? Despotluk mu? Sizce hangisi doğru? Diğerlerine göre neden öteki doğru?
- Bilimsel veriler ışığında bakıldığında Dünya üzerinde 5 farklı ırk bulunuyor. Bunlar Kafkas ırkı (Caucasoid), Moğol ırkı (Mongoloid), Kongo ırkı (Congoid), Capoid ırk, Avustralya ırkı (Australoid). Her ırkın kendine göre fizyolojik bazı değişiklikleri var; kimisi güçlü iri yarı, kimisi minyon tipli, kimisi beyaz tenli, kimisi siyahi. Soğuk hava koşullarına uyumlu ırklar, sıcak hava koşullarına uyumlu ırklar. Çekik göz, Türk kemiği, esmerler, açık tenliler vb.
- Şuan en iyimser değerlendirmelere göre, bugün dünya üzerinde yaklaşık 6000 dil bulunuyor. Birleşmiş Milletlere göre ise tam 8000 dil var. Bu kadar çok dil ne kadar çok kelime barındırıyor olabilir?
Şimdi bu veriler ışığında neyin doğru neyin yanlış olduğuna bakacak olursak; kavramların kişiye, ülkeye, dile, dine, ırka, coğrafyaya, yönetiliş biçimine göre değiştiğini göreceğiz. Hiçbir şey bizim sandığımız gibi değil. Sizce bu bir illüzyon mudur?
Hollywood filmlerine rakip Bollywood filmleri var bilmem hiç duydunuz mu? Ötekileştirilen bu filmlerin başında Dünya’ya kafa tutan bir senarist ve oyuncu var; ismi Aamir Khan. Yapımları arasında 3 idiots (3 aptal), Taare Zameen Par (Gökteki Yıldızlar), Ghajini gibi güzel filmler var. Son filminin ismi Peekay (PK). Bu filmi Bollywood yapımı olduğu için büyük ihtimalle vizyonda göremeyeceğiz. Kendi imkanlarınız ile bir şekilde izleme imkanınız var ise yukarıda size bahsettiğim farklılıkların tamamını bu filmde görebilirsiniz. Film uzaydan gelen ve Dünya hakkında hiçbir şey bilmeyen bir adamın başından geçen öyküyü konu alıyor.
Bir dine göre inek kurban etmek sevap iken bir başka dine göre günah, bir dine göre şarap günah iken bir başka dine göre ibadetin bir parçası. Kime göre ne doğru, kime göre ne yanlış bunu kestirmek mümkün değil. Belki de tek bir doğru var, o da hayata olduğu gibi bakıp, onu olduğu gibi kabul etmek. Tabi buda kimine göre doğru kimine göre yanlış olabilir. Soğan, elma ve patatesin tatlarının aynı kokularının farklı olduğunu biliyor muydunuz?
