Yetişkinlerin dünyasında bir hit olan Stephen Covey’in Çok Etkili Kişilerin 7 Alışkanlığı şimdilerde İçimdeki Lider (İçimdeki hareket halindeki lider örnekleri dahil) adlı bir yaklaşım yan ürünü vasıtasıyla gelecek kuşak liderlere yön vermeye yardımcı olmak üzere kullanılmaktadır.
Stephen Covey’in kitabı, Çok Etkili Kişilerin 7 Alışkanlığı’ndaki fikirler iş yaşamında ve kişisel büyüme alanlarında çok popüler olup yeni ve daha genç bir dinleyici kitlesini yönlendirmekteyiz şimdi.
İçimdeki Lider adlı program okul içi bir program olup bu yedi alışkanlıktan bir okul müdür tarafından uyarlanmıştır ve uygulaması Franklin Covey Eğitim Çözümleri’nden Sean Covey tarafından denetlenmektedir. Okul çapındaki bu yaklaşım liderlik, kişisel sorumluluk ve hedef belirlemeye ağırlık verir. Sadece iki yıl süreyle kullanıldıktan sonra Sean Covey’e göre bu program şimdi 400 okula yayılmıştır.
Her bir çocuğu bir lider olarak görmek
Covey, Eğitim Dünyasına, bunun “Farklı bir örnek, farklı bir kafa yapısı” olduğunu belirtiyor. Zira her çocuğu bir lider olarak gördüğünüzde, yapacağınız her şey bundan etkileniyor. İçimdeki Lider’i benimseyen yöneticiler, bunun bir program olarak küçük fakat yaşama yaklaşım tarzı olarak büyük bir program olduğunu ifade ediyorlar.
“Bu prensiplerin modası geçmez ve evrenseldirler; önümüzdeki yıllarda da yerleşecektir,” diyen Brian Hamilton, ABD’nin Miami şehrinde 4’ten 8’e kadar sınıfları olan South Dade Orta Okulu Müdürü. “Bu yedi alışkanlık her işe yarar” diyor ve ekliyor: “Okul çapında uygulandığından, dili, okul yaşamının her yanıyla bütünleşmiştir, o nedenle okula başka bir program eklenmemiştir.”
Nasıl uygulanıyor?
İçimdeki Lider, öğrencilere yaşamları boyu kullanabilecekleri yedi alışkanlığı geliştirme üzerine odaklanıyor. Sınıfta, tüm öğrencilere karşılayıcı veya kağıt dolaştırıcı gibi çeşitli liderlik rolleri veriliyor. Böylece sınıfı çalıştırma sorumluluğu edindiriliyor. Öğrenciler, aynı zamanda müzik ve sanat gibi diğer derslerde de liderlik sorumluluğuna sahiptir oluyorlar.
Örnek çalışma: South Dade Orta Okulunda (ABD)
Öğrenciler her üç ayda bir şahsi ve akademik hedeflerini ve bu hedeflere ulaşmada gösterdikleri ilerleme grafiklerini yazdıkları bir defter tutarlar. Hedef, daha küçükler için ise haftada bir yeni biriyle yardımlaşma gibi basit hedefler olabilir. Öğrenciler hedeflerine ulaşmazlarsa, onlara yardımcı olmak için yapacakları işlerin listesi yaptırılır. Öğrenciler şahsi ve akademik hedeflerine doğru gelişmelerini, öğretmenleri ve aileleriyle tartışırlarken ailelere öğrencilerin yönettiği konferanslar verilir.
Bu fikir, öğrencilerin gerçekten sorumluluk alabilecekleri ve gerçekten de kendi sorunlarını çözebilme yeteneğine sahip olduklarını gösteriyor. Bu konu, tamamen hedef belirleme, çeşitli işlerle ilgilenme konusudur. Çocuklar yaptıkları işte bir amaç gördüklerinde ve okulda olmalarının nedenini anladıklarına canları sıkılmıyor.
İçimdeki Lider, Raleigh, North Carolina’da, o zamanlar pek de başarılı olmayan bir okul olan A.B. Combs Elementary Leadership Magnet School (Liderlik Cazibe İlkokulu) okul müdürü Muriel Summers tarafından geliştirilen bir yaklaşımdan yayılmıştır. Summers yedi alışkanlık üzerine bir sunuma katıldı ve okulu kapanmaktan kurtaracak bir şeyler arayışına girmişti. AB Combs’ u bir liderlik okulu yapmaya karar verdi ve yedi alışkanlık prensibini uyguladı. Covey’ e göre okul bir yıl içinde dönüşüme uğradı.
Stephen Covey eğitim dünyasına şöyle sesleniyor:
“A.B.Combs’ un yaptığı şey çok zekice, çoğu zaman rastlanan bir şeydi; dili ve okul çapındaki çalışmaları birleştirdiler. Herkes için liderlik rolleri geliştirdiler. Çocuklara durmadan yapabilecekleri ve başarabilecekleri söylendi.”
Summers, Covey’le temasa geçti ve her gün tüm ülke çapında okul müdürlerinin okullarını ziyaret etmeleri için aradıklarını bildirerek şunları söyledi:” Bu uygulama yedi alışkanlığa dayanır, bu konuda bir şeyler yapmak için ahlaki sorumluluk sahibi olmanız gerekir, modeline baktık ve bir program geliştirdik.” Covey’e göre tam bir uygulama üç yıl alır. Hazırlığa liderlik işletme sisteminin inşası ve yaklaşık yedi günlük eğitim dahildir, yarısı müdürle birlikte her seviyeden bir temsilcinin katılımıyla tüm personel, yarısı da görevlendirilen “şampiyon takım” içindir. “Okullara, adım adım izleyebilecekleri bir süreç olduğunu anlatıyoruz.” Program biraz şaşkınlık yaratmış olsa bile yapılan izleme çalışmaları İçimdeki Lider programını uygulayan okullarda sınav notlarının daha yüksek, disiplin sorunlarının daha az ve öğretmene bağlılığın ve aile memnuniyetinin daha fazla olduğunu gösterdi. “Bu durum çok büyük bir sürpriz oldu” dedi ve şunları ekledi. “Şimdiye kadar böyle bir şey görmemiştim.”
İçimdeki Lider programında en göze çarpan etkilerden birine sahip olan bir okul, Covey’in çocuklarının gittiği Alpine, Utah’ta bir okul olan Mountainville Academy idi. İlk bir kaç yılda okulda her şey iyi gitti fakat sonradan bazı liderlik değişiklikleri oldu ve Mart 2009′ da işbaşı yapan okul müdürü Emma Bullock’a göre ” okulun atmosferine zarar veren olumsuz bir şeyler oldu”. Kayıtlar azaldı, personel ayrıldı ve öğretmenler ve öğrenciler bilinçsizce davranmaya başladılar. Bullock: “Zararlı bir hava esiyordu”
Covey Bullock’a AB Combs’u ziyaret etmesini tavsiye etti. Bullock bu ziyarete “değişim deneyimi” adını verdi. ” Kapıdan içeri girdim ve okulun duvarlarındaki deliklerden sevgi sızıyordu sanki” dedi eğitim dünyasına. ” Görevimizin kültürel ve kişisel kalite kısmını gözden kaçırdık. Akademik olarak çok iyi bir iş çıkardık fakat olumlu bir hava estiremedik.”
Bullock, okulun görevleri ve bakış açısı konusunda konuşan iki yardımcısıyla toplantı yaptı ve karar verme safhasında kullanılacak temel değerleri özetledi. Konunun ana hatlarını personele götürdüler, bazı değişiklikler yaptılar ve fakülte de oyladı. Okulun kurulundan onay aldıktan sonra yöneticiler yedi alışkanlığın dilini kullanmaya başladılar.
Ağustos ayında, personele eğitim verildi ve Bullock’a göre bazı fikirlerin sınıfa da sızmasına rağmen onlara fikirlerini kendi yaşamlarına uygulamaları söylendi.
Ekim ayında öğretmenler biraz daha eğitime alındılar ve öğrencilerle İçimdeki Lider üzerinde çalıştılar. ” Pek çok iyi şey yapmak yerine, çok daha büyük işler yapıyorduk” diye açıkladı.” Tüm sistemleri ve okları bir araya getirdik bu sayede hepimiz aynı yönde gidiyoruz.”
Kısa zamanda kültürde ve öğrenci ve öğretmen davranışlarında büyük değişiklikler oldu. Bullock: ” İşe gelmeyi seven öğretmenlerimiz ve mesafe kat eden öğrencilerimiz var artık, ” dedi. “Çok az disiplin sorunlarımız oluyor ve yüzlerce öğrenci bekleme listesinde.” Bu arada akademik performans da arttı. Bullock eğitim dünyasına şunları söyledi: “Artık tamamen farklı bir okul oldu ve bunu İçimdeki Lidere borçluyum.”
Diğer yöneticiler okullarında şiddet gibi durumlarla karşılamıyorlardı fakat İçimdeki Lider’i uygulayana kadar öğrencilerden beklentilerini artırmanın ve motive etmenin yollarını arıyorlardı. Uchaz: “Gerçekten öğrencilere, kapıları onlar için açacak bir şeyler getirmeyi istedim” dedi. “Gerçekten de öğrencilerin, geleceklerini etkileyecek kararları bugünden alabileceklerini görmeyi istedim. Şu an yaşadıklarının ötesini görmelerini istedim. Bir şeyleri bugünden hayal ederseniz, yarın başarabilirsiniz.” Öğretmenler, anaokulunda bile kazan-kazan ve proaktif (inisiyatifi ele alan) gibi deyimler kullanıyorlar. Okul, başarıyı kutlamak için haftalık bir liderlik toplantısı yapıyor.
DiCosmo öğrencilerine beklenenin de ötesine gitmeleri için ilham verdi. Eğitim dünyasına “Kendini aşan bir okuluz, aileler büyük bir katılım gösteriyorlar fakat ben gerçekten de çocukların yapmak zorunda oldukları şeyi yapmalarını değil onların muhteşem olmalarını istiyorum” dedi. “Şimdi, başkalarıyla nasıl geçineceklerini ve bir toplumun nasıl yaratılacağını öğreniyorlar. [Fikir şu] ne yaparsanız yapın, başka birini etkilersiniz, o nedenle bunu olumlu bir şekilde yapın.”
Marietta’da Fair Oaks İlkokulunda, Müdür Cindy Szwec geçen iki yılda öğrencilerin gittikçe artan çözülmelerine dikkat etti. Hatta ikinci sınıftakilerin bile. Szwec, eğitim dünyasına “Sorumluluğu ve motivasyonu artırmak için okul çapında bir şeyler yapmamız gerektiğini hissettim” dedi. “Öğrenciler ev ödevlerini yapmıyorlar ve okula bağlanmıyorlardı. Bu yıl, her seviyeden en az bir sınıf İçimdeki Lider yaklaşımını kullanıyor ve öğretmenler gelişmeden memnunlar. Öğrenciler hedef belirleme işinden heyecan duyuyorlar. Öğretmenler fakülte toplantılarında yedi alışkanlıktan bahsediyorlar ve gelecek yıl İçimdeki Lideri okul çapında uygulamayı planlıyoruz” dedi.
South Dade Orta Okulunda, dört yıl once açıldığında Hamilton İçimdeki Lideri inşa etmişti çünkü kendi idari yaklaşımına uyuyordu. Hamilton’a göre:
“Benim tarzım koçluk yapmaktan da fazla bir şey: öğrencilerle, personelle ve toplumla rapor hazırlamak.” ” Şans sınama gerginliğiyle, ilişkiler üzerine çalışmak hala önemli” Okulun ilk gününde, bütün öğrencilere nasıl tokalaşıldığı öğretildi ve öğrencileri binaya giren bir yetişkin ziyaretçiyle tokalaştığını görmek alışılmadık bir şey değil artık.”
Okul, programa her yıl en az bir sınıf ekledi ve hatta kayıtlarda artış oldu, kayıtlarda gecikme geçen yıla oranla yüzde 13 düştü.
“Toplumda sonuçlara kilitlenmiş bir noktadayız– eğitim daha çok test sonuçlarına ve öğrencinin başarısına odaklanmakla başlıyor. Bu yer etti fakat hedefimiz sadece bu değil. Çocukların 21. Yüzyılın hedeflerine, ilişki kurma becerisine, ekiple çalışma becerisine, işbirliği, birinin kendi hareketlerinden dolayı sorumluluk alma ve seçimden dolayı sonuçlarını kabul etme sorumluluğuna ihtiyaçları var. Bence, ilerideki yaşamlarında ihtiyaç duyacakları becerilerine yön verme işi bizim işimiz.”
Kaynaklar:
* Ellen R. Delisio, Education World, A Guidebook for Teens
* An interview with Sean Covey about his book The 7 Habits of Highly Effective Teens
İlgili yazılar
Çocuklar Yalan Söylemez Ama Hayal Dünyaları Oldukça Geniştir
Öğretmenler Gününde Eğitim Politikamızı Düşünmek
Her Bireye İstediği Alanda Okuma Özgürlüğü Tanınmalı
