Rusya’nın doğalgaz boşluğunu İran doldurabilir

Türkiye ile İran arasında Uluslararası Tahkim’e kadar uzanan doğalgaz sorununu değerlendiren Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Volkan Ş. Ediger, Uluslararası Tahkim kararının son derece isabetli bir zamanda çıktığını, doğru değerlendirildiği takdirde bu kararın Türkiye’nin son derece lehine olacağını belirtti.

iran doğalgaz rusya enerji türkiye

“Tahkim kararı zamanında çıktı. İran’la enerji işbirliğimiz güçlenebilir”

Kadir Has Üniversitesi Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Volkan Ş. Ediger, Türkiye ile İran arasında yaşanan ve Türkiye’nin Uluslararası Tahkim’e taşıyarak İran’ı tazminata mahkum ettirdiği doğalgaz alım anlaşması konusunu değerlendirdi.

Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin kararının son derece mükemmel bir zamana denk geldiğini kaydeden Prof. Dr. Ediger, “Ortadoğu’daki güç dengelerinin hızla değiştiği ve uluslararası siyasetin enerji jeopolitikalarında radikal değişiklikleri zorladığı bu dönemde verilen bu karar, doğru kullanıldığı takdirde Türkiye’nin lehine işleyebilir” dedi.


“İran bir numaralı doğalgaz ihracatçısı olacak”

1996’da Libya’yı da kapsayan, 2001 yılı sonrasında ise sadece İran’a yönelik ABD tarafından uygulanan yaptırımların Temmuz 2015 itibarıyla kaldırıldığını hatırlatan Prof. Dr. Ediger, bu sayede İran’ın dünya enerji alanında uluslararası bir oyuncu olma yolunda hızla ilerlemeye başladığını kaydetti. İran’ın özellikle 2009-2010 döneminde 3,5 trilyon metreküplük bir doğalgaz rezervi artışı yakalayarak, bu alanda yıllardır birinci konumda olan Rusya’yı geçtiğini ve son beş yıldır en büyük doğalgaz rezervine sahip ülke konumuna geldiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ediger, “Ancak İran, özellikle ABD ambargosu nedeniyle, dünya rezervlerindeki payı yüzde 18,2 olmasına karşın, üretimdeki payı sadece 172,6 milyar metreküplük yıllık üretimle yüzde 5 civarında kaldı. Dolayısıyla, İran’ın üretimi, uluslararası petrol şirketleri tarafından sağlanacak sermaye ve teknoloji sayesinde kısa sürede katlanarak artabilecek bir potansiyele sahip. Böylece, yıllardır ürettiği doğalgazı içeride tüketen bir ülke olan İran, dünyanın en önemli doğalgaz ihracatçısı iki ülkeden biri konumuna yükselecek” ifadelerini kullandı.

İran’dan ithalatımız yüzde 20’yi geçti

İran’ın, şu anda Türkmenistan’dan aldığı 6,5 milyar metreküp doğalgaz ile Azerbaycan’dan aldığı 0,3 milyar metreküp doğalgaza, kendi üretim fazlasını da ilave ederek Türkiye’ye sattığını, dolayısıyla bir çeşit “takas” yaptığını belirten Prof. Dr. Ediger, “İran, Türkiye doğal gaz ithalatında, Rusya Federasyonu’ndan sonra tedarikçi listesinde ikinci sırada yer alıyor. 1986’da Rusya’nın Batı Hattı’ndan başlanan Türkiye’ye doğalgaz ithalatına, 2001 yılında İran, 2007 yılında ise Azerbaycan ilave edilmiş, 2001 yılında 114 milyon metreküp ile başlanan İran’dan doğalgaz ithalatı genel olarak artış trendi içinde seyrederek günümüzde 9 milyar metreküp seviyesine yaklaşmıştı. Bu süre zarfında, İran gazının doğalgaz ithalatımızdaki payı, küçük çaplı iniş çıkışlarla yüzde 20’yi geçmiş durumda” dedi.

Rusya’nın boşluğu İran ile doldurulabilir

Bu süreçte İran’ın, Rusya ile son dönemde yaşanan siyasi krizin etkisiyle ortaya çıkabilecek enerji sıkıntıları için önemli bir alternatif olarak belirebileceği değerlendirmesini yapan Prof. Dr. Ediger, “Karar sonrası ilk açıklamanın İran Ulusal Gaz Şirketi (National Iranian Gas Company, NIGC) Genel Müdürü Hamid Rıza Araqi tarafından yapılması ve hiç hamasete kaçılmadan, açık bir şekilde 1 milyar dolar tazminat ödeyebileceklerinin ve Türkiye’nin talep ettiği gaz artırımını da günde 2 milyon metreküp düzeyinde sağlamaya hazır olduklarının bildirilmesi, iki ülke arasındaki enerji işbirliğinin yakın zamanda güçlenebileceğinin bir göstergesi olarak algılanmalı. Bu konuda doğru bir strateji geliştirilerek, iki ülke arasında bir kazan-kazan durumu oluşturulabilir ve Rusya’nın yaratabileceği boşluk İran tarafından doldurulabilir” ifadelerini kullandı.


İlgili yazılar

Rusya krizinin maliyeti yılda 11 milyar doları geçecek

Rusya gazı 15 gün keserse Türkiye’de ne olur?

Bayırbucak Türkmenleri Kimdir? Türkmen Dağı Nerede?


İran: Elimizde Türkiye ile IŞİD petrol ticaretinin kanıtları var


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.