Yanık şikayetleri hastanelerin acil servislerine başvuruların önemli bir kısmını oluşturuyor. Özellikle bebeklerin cildi çok hassas ve ince olduğu için kolay yanabilir. Bağışıklık sistemleri de tam gelişmediğinden iyileşme süreci problemli olur.
Yanık durumunda ne yapmalı?
Bebeklerde küçük alan gibi görülen bir yanık alanının hayati tehlike oluşturabileceğini bu nedenle yanan bölge üzerine diş macunu ve yoğurt gibi uygulamaların yapılmaması gerektiğini söyleyen Liv Hospital Ankara Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Birol Civelek “Yanık oluştuğunda ilk yapılması gereken sakin olmak ve yanık bölgesinin acil olarak soğutulmasıdır. 10 dakika kadar yanan bölgeye su tutulması hem ağrıyı hem de yanığın derinleşmesini önleyecektir’’ diyor. Doç. Dr. Birol Civelek yanıklardan sonra yapılması gerekenleri anlattı.
Özellikle sıcak içeceklere dikkat!
5 yaş altındaki çocuklarda en çok, sıcak içeceklerden dolayı oluşan yanıklar görülür. Erişkin biri için sıcak olarak değerlendirilmeyen bir içecek bebekler için deri yanığına sebep olabilir. Sıcak içecek ya da yiyeceklerden bebekler ve çocuklar uzak tutulmalıdır.
Yanıkların üzerine yoğurt sürmeyin!
Bebeklerdeki yanıklar ihmal edildiğinde hayat boyu iz ve fonksiyon kaybıyla sonuçlanabilecek sonuçlar ortaya çıkabilir. Özellikle el, yüz, ayaklar ile genital bölge yanıkları hastaneye yatışı gerektirir. Bebeklerin vücut yüzeyleri küçük ancak orantısı erişkine göre farklıdır. Bu nedenle küçük alan gibi görülen bir yanık alanı bile hayati tehlike arz edebilir. Yanan bölge üzerine diş macunu, yoğurt gibi uygulamaların özellikle bebeklerde ve çocuklarda uzak durulması gerekir. Zira geri dönülemez bir kötü iyileşme süreci başlayabilir. Yüzeyel yanıklarda bitkisel ya da başka materyallerin kullanılması enfeksiyona sebep olabileceği gibi yüzeyel bir yanığı da derin yanığa dönüştürebilir. Bu da doku kaybı ya da doku nakli gibi uzun süren tedavileri gerektirebilir.
Yanık oluştuğunda hemen soğutun!
Yanık oluştuğunda ilk yapılması gereken sakin olmak ve yanan bölge acil olarak soğutulmasıdır. 10 dakika kadar yanık olan bölgeye su tutulması hem ağrıyı hem de yanığın derinleşmesini önleyecektir. Eğer bölgede sıkı bir giysi varsa bu hemen çıkartılmalıdır. Eğer bölgeye yapışan bir kumaş varsa buna müdahale edilmemelidir. Yanık bölgesini mutfakta kullanılan streç filmle sarın. Yapışabilecek hiçbir şey kullanmayın. Bu işlemleri uyguladıktan sonra en yakın acil kliniğine mutlaka gitmek gerekir. Rekonstrüktif Cerrahinin yaygın olarak uğraştığı alanlardan birisi özellikle çocuk yaşlarda oluşmuş yanık sekelleri dediğimiz yapışıklıklar ve izleridir.
Yanıkların önlenmesi için ne yapılmalı?
- Ev içindeki ısıtıcıların ve radyatörlerin etrafına mutlaka bir bariyer konması gerekir.
- Bebeklerinizi mutfaktan mutlaka uzak tutun.
- Lambaları ve elektrik kablolarını görünmeyecek şekilde saklayın.
- Elektrikli battaniye vs gibi örtüleri çocuklarda kullanmayın.
- Lambaları devrilmeyecek şekilde sabitleyin.
- Banyo yaptırırken ilk önce soğuk su katıp sonra sıcak su ilave edin. Dirseğinizle önce siz su sıcaklığını test edin.
- Saç kurutucu ve benzer aletleri çocukların ulaşamayacağı yere koyun.
- Yemek yaparken tencere ve tava saplarını, çocukların ulaşamayacağı şekilde çevirin ve uzak tutun.
- Sıcak bir şey içerken çocuğunuzu kendinizden uzak tutun.
- Çocuğunuzun üzerinden elden ele içecek servis etmeyin. Bir damla sıcak bir içecek bile bebeğinizin derisini yakabilir. Unutmayın en önemli tedavi önlemektir.
