Türkiye ile Avrupa Birliğinin kritik mülteci zirvesi haftaya gerçekleşecek. Almanya Şansölyesi Merkel, konuyu masaya yatırmak için Fransa Devlet Başkanı Hollande ile görüşmek için Paris’e gitti.
Türkiye, mülteciler için önemli bir transit ülke konumunda. Türkiye ile Avrupa Birliği, 29 Kasım 2015’te Brüksel’de düzenlenen zirvede, düzensiz göçün Türkiye’nin desteğiyle kontrol altına alınması üzerinde uzlaşmıştı. Aralık ayında varılan uzlaşmada beş maddelik eylem planı öne çıkmıştı:
1- Sınır koruma önlemi
Türkiye, AB’ye mülteci akınının durdurulması için Ege’de Yunanistan’la olan sınırını daha iyi koruyacak. Mültecileri Yunanistan’a taşıyan insan kaçakçılarıyla mücadeleyi yoğunlaştıracak. Türk sahil güvenlik ekipleri ile AB Sınır Koruma Ajansı Frontex arasındaki işbirliği güçlendirilecek. NATO gemileri Ege’de caydırıcılık çerçevesinde devriye gezmeye başlayacak.
2- Türkiye’deki mülteci kampları
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) verilerine göre Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin sayısı 2 milyon 700 bini buluyor. Avrupa yoluna düşmemeleri için mültecilerin Türkiye’deki yaşam koşulları iyileştirilecek. Bu kapsamda mültecilere daha iyi sağlık hizmetleri sunulacak. Mülteci çocuklarının eğitim görmesi sağlanacak.
3- Mültecilere Türkiye’de istihdam
Suriyeli mültecilere sağlanacak çalışma izni uzlaşmanın önemli ayaklarından birini oluşturuyor. Türkiye’de ikamet eden ve çoğunluğu Suriyeli olan mültecilere belli koşullarda çalışma izni verilmesini düzenleyen Başbakanlık genelgesi geçen ay yürürlüğe girmişti. Genelge uyarınca öncelikli olarak geçici koruma sağlanan yabancılar, geçici kimlik belgesi düzenleme tarihinden altı ay sonra çalışma izni için başvurabiliyor. Mülteciler sadece ikamet ettikleri illerde çalışma iznine sahip oluyor. Ayrıca mültecilerin çalıştıkları işyerindeki işçi sayısının yüzde 10’unu geçmeyecek olmaları şart koşuluyor.
4- Türkiye’ye para yardımı
Türkiye ile AB arasında üzerinde uzlaşılan eylem planına göre, AB Türkiye’ye 3 milyar euroluk bir yardım fonu aktaracak. Bu fonla Türkiye’deki mültecilerin ihtiyaçları karşılanacak. Ancak Türkiye’den miktarın yeterli olmadığı yolunda eleştiriler geliyor.
5- Avrupa Birliğinden Türkiye’ye siyasi ödün
AB geçen aralık ayında 2 yıl aranın ardından Türkiye’nin AB’ye tam üyelik müzakerelerinde bir faslın müzakereye açılmasını kararlaştırdı. 17’nci fasıl olan Ekonomik ve Parasal Politika faslı müzakereye açıldı. AB Komisyonu, Türkiye’nin talepleri doğrultusunda mart ayı sonuna kadar beş faslın daha müzakerelere açılabilmesi için hazırlıklarını sürdürüyor. AB’nin elinde Türkiye’ye karşı kullanabileceği bir koz daha var: Vize serbestisi.
Brüksel’de geçen ay yapılan AB zirvesinde eylem planının başarılı olup olmadığı konusunda Türkiye’ye Mart (2016) ayına kadar süre tanınması kararlaştırılmıştı. AB Komisyonu, iç sınırlarda denetimlerin kaldırılarak Schengen uygulamasına yeniden dönülmesine yönelik hazırladığı yol haritasını bugün açıklayacak. Yol haritasının işlemesi Türkiye ile işbirliğine bağlı. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Devlet Başkanı François Hollande ile görüşmek üzere Paris’e gitti. Görüşmede, haftaya yapılacak AB-Türkiye zirvesinin ele alınması bekleniyor.
İlgili yazılar
Ahlaksız dünyada yolculuk: Savaş olmadan 26 gün geçirmek
Angela Merkel’in Mülteci Korkusu
