Türkiye’de yayın hayatına 2014 yılında başlayan Moskova merkezli uluslararası medya kuruluşu Sputnik, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından engelledi.
TİB’in tedbir kararı ‘sputniknews.com’ alan adresine uygulanırken, Türkiye’den bağlanan kullanıcıların 31 dilde yayın yapan herhangi bir Sputnik sitesine girmesine kısıtlama getirildi.
Rusya’nın Sesi Radyosu ve RIA Novosti Haber Ajansı’nın güçlerini birleştirmesiyle kurulan küresel yeni medya ağı Sputnik, 10 Kasım 2014’de Rossiya Segodnya tarafından kuruldu. Moskova merkezli uluslararası medya kuruluşu olan Sputnik’in dünyanın farklı bölgelerinde ofisleri bulunuyor. Sputnik, yayınlarını 34 ülkeyi kapsayan 130 şehirde, günde toplam 800 saatin üzerinde internet sitesinden ve radyo istasyonlarından yapıyor.
Sputnik Türkiye neden engellendi?
Sputnik’e ulaşmaya çalışan kullanıcılar, “5651 Sayılı Kanun uyarınca yapılan teknik inceleme ve hukuki değerlendirme sonucunda, sputniknews.com hakkındaki Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın 14/04/2016 tarih ve 490.05.01.2016.-56092 sayılı kararına istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından idari tedbir uygulanmaktadır” yazısıyla karşılaşıyor. Sputnik tarafından idari tedbir kararıyla ilgili Sputnik Türkiye’ye herhangi bir bildirimde bulunulmadığı belirtildi.
“Karar, Milli Güvenlik ya da Kamu düzeninden alınmış olabilir”
Yetkililer, TİB’in erişim engelleme kararı hakkında henüz yorum yapmadı. Kararı değerlendiren Avukat Gökhan Ahi, idari tedbirin 5651 sayılı kanunun 8A maddesi yani “Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi” çerçevesinde alınmış olabileceğini ifade etti.
Siteye erişimin ‘milli güvenlik’ ya da ‘kamu düzeni’ gibi kavramları içeren 8A maddesi çerçevesinde engellenmiş olabileceğini belirten Ahi, şunları söyledi:
“Bunun 24 saat içinde mahkemeye götürülmesi gerekiyor. 48 saat içinde mahkeme kararı çıkmaz ise de, karar kendiliğinden kalkar. İlginç olan engellemenin URL ile değil DNS ile yapılmış olmasıdır. Yani belli bir ya da birden fazla haber yerine sitenin tamamı engellenmiş. Burada haberin engellenmesi 8A’nın 3cü fıkrasındaki ‘ilgili içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediği durumlarda’ kapsamında işlem yapılmış olmalı. Bir nevi ayar verme anlamına gelir.”
“Engelleme kararları Türkiye’de olağan hale geldi”
Yaşananlar üzerine Demokrat Haber’e değerlendirmelerde bulunan İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yaman Akdeniz, kararın ‘şaşırtıcı olmadığını’ söyledi. Engelleme kararının Türkiye’de ‘olağan’ hale geldiğini ifade eden Akdeniz, şöyle devam etti:
“Her derde deva ‘milli güvenlik’ ve ‘kamu düzenini’ korumak için Başbakanlığın talebi ile engellemeyi TİB yapmıştır. Yarın sabah da bu idari tedbir kararı Gölbaşı Hakimi tarafından onaylanır. Türkiye’de artık olağan hale gelmiş sansür uygulamaları şimdi de Türkiye dışındaki haber kaynaklarına sıçrıyor. Karara biz mutlaka kullanıcı sıfatı ile itiraz edeceğiz.”