Osmangazi Köprüsü’nden geçseniz de geçmeseniz de 4o dolar cebinizden çıkacak. Nasıl mı? İşte detaylar…
Osmangazi Köprüsü ücret skandalı
İstanbul’u Bursa ve İzmir’e bağlayan Osmangazi Köprüsü bayram tatili boyunca ücretsizken günde ortalama 95 bin araç geçiş yaptı. Ancak tatil bitince 25 dolarlık yanı 88 TL’lik geçiş ücreti devreye girince geçişler ciddi oranda azaldı. Osmangazi Köprüsü adeta boş kaldı. Türk – Japon ortaklığında yapılan köprü için devletin işletmeye araç garantisi verdiği ortaya çıktı.
Günlük ortalama 40 bin araç köprüyü kullanmazsa araç başına 40 dolarlık zarar şirkete hazineden ödenecek. Yani köprüyü kullansa da kullanmasa da vatandaşın cebinden çıkacak.
Ulaştırma Bakanı: Evet, geçmeyen de para ödeyecek
Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, geçiş ücreti günlerdir tartışılan Osmangazi Köprüsü ile ilgili “Geçseniz de geçmeseniz de para ödeyeceksiniz” dedi.
2010 Eylül tarihli sözleşmede, körfez köprü geçiş ücreti olarak belirlenen 35 dolarlık bedel için 2008 yılı baz alınmış. Ücret her yıl ABD’deki tüketici fiyatları endeksindeki artış kadar yükseliyor. Haziran sonu 39 dolara ulaşan rakam yıl sonunda 40 doları bulacak.
Bugün uygulanan 25 dolarlık (88.75 TL) geçiş ücreti ile 40 dolar arasındaki 15 dolarlık farkı devlet firmaya ödeyecek. Günlük geçen araç sayısı 40 binden az olursa da eksik geçen araç başına devlet firmaya 40 dolar verecek.
OSMAN Gazi Köprüsü’nü de içine alan Gebze-İzmir otoyoluna ait sözleşme hükümlerine göre; sadece geçmeyen araçların değil, geçen araçlara ait ücret farkı da kamusal yükümlülük olarak kabul edilmiş. Sözleşmede garantilerin esas olduğu 35 dolarlık ücret ise 2008 yılına ait.
Hükümlere göre, geçiş ücreti bazı bu yıl sonunda 40 dolar olacak. Geçiş ücreti işletmeci tarafından indirilirse fark Hazine’yi ilgilendirmeyecek.2010 Eylül tarihli sözleşmeye göre, köprü geçiş ücreti olarak belirlenen 35 dolarlık bedel için 2008 yılı baz alınmış.
Buna göre eğer daha sonraki yıllarda sözleşmeye değişik bir hüküm getirilmediyse, 2008 yılındaki 35 dolarlık ücretin her yıl ABD’deki tüketici fiyatları endeksindeki artış kadar artırılması gerekiyor. Bu hesaba göre de, Haziran 2016 itibariyle 39.05 dolar ediyor.
Köprü geçiş ücreti 2016 yıl sonunda 40 doları bulacak
Köprü açılışında belirlenen ve bugün uygulanan 88.75 TL’lik geçiş ücreti KDV hariç 25 dolara denk geliyor. 39-40 dolarlık geçiş ücreti yüksek bulunarak aşağı çekilen geçiş ücreti nedeniyle hasılatı düşürücü bu durumda da geçen araç başına 14-15 dolarlık fark da Hazine tarafından ödeyecek.
2008’de yapılan yasal düzenleme ile ‘ücretin, yararlananlar tarafından tamamen veya kısmen ödenmesi mümkün olmayan projelerde’, idare tarafından görevli şirkete tamamen veya kısmen katkı payı ödeme yapılabilmesi sağlandı.
Böylece, örneğin günde ortalama kabaca 10 bin araç geçişi olsa; devlet bunun için araç başına 15 dolardan yılda 55 milyon dolar geçen araçlar için fark (katkı payı), geçmeyen 30 bin araç için de her biri için 40 dolardan yılda 432 milyon dolar da hasılat garantisi ödeyecek.
Bu varsayıma dayanan örnekte, toplam yıllık ödeme ise 486 milyon dolar olacak. Konsorsiyum yetkilileri, Osman Gazi Köprüsü dahil açılışı yapılan ilk etabın (Gebze-Orhangazi) maliyetinin 2.7 milyar dolar olacağı ilan etmişlerdi. İzmir’e uzanan diğer etap otoyollarla birlikte toplam 6.3, milyar dolar maliyeti olan projeye 5 milyar dolar finansman, Hazine garantisi altında sağlandı.
Köprüden ücret alınmaya başlayınca geçiş durma noktasına geldi
Osmangazi Köprüsü’nden geçişler, 11 Temmuz pazartesi saat 07.00’den itibaren ücretli oldu. Gişeleri körfezin Altınova tarafından olan Osmangazi Köprüsü’nden İstanbul yönüne giden araçlar tek seferde hem köprünün, hem de köprüye gelirken kullandıkları otoyolun ücretini ödüyor.
Bursa yönüne giden araçlar ise köprünün parasını ödedikten sonra devam ettikleri otoyol için çıktıkları turnikelere göre ayrı ücret ödüyor. Ücretli geçişin başlamasıyla tenhalaşan Osmangazi Köprüsü’nde bugün saat 12.50 ile 13.50 saatleri arasında İstanbul yönüne 316 araç, Bursa yönüne 297 araç geçiş yaptı. Bir saatlik sürede geçen toplam 613 araçların büyük çoğunluğunu otomobiller oluştururken TIR ve kamyon sayısının azlığı dikkati çekti. Eskihisar ile Topçular arasında 14 feribot karşılıklı olarak sefer yapmaya devam ederken, feribotlar doldukça kalkış ve feribotlara olan ilginin azalmadığı görüldü. Otomobil sürücüleri, köprüden geçişin 88.75 TL olduğunu, feribotla gidiş-geliş ücretinin ise 100 TL olduğunu belirterek, ekonomilerini düşünerek feribotu tercih ettiklerini söyledi.
