Kurban bayramında hastanelerin acil servislerine en sık başvuru nedenleri arasında acemi kasapların başına gelen kazalar yer alıyor. Bu konuda tecrübesiz kişilerin kurban kesmeye çalışması ya da yapılan bilinçsiz uygulamalar yaralanmalar, uzuv kopmaları hatta hayati tehlikeye neden olacak tablolara yol açabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Acil Servis Bölümü’nden Uz. Dr. Nabi Gökhan Ferahcan, kurban kazalarına karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Kurbanı profesyonel kasaplar kesmeli
Bayramı bayram tadında geçirmek ve herhangi bir yaralanmaya neden olmamak için kişilerin kurbanlık hayvanlarının kesimini kendi alanında profesyonel ve deneyimli insanlara yaptırması gerekiyor. Profesyonel olmayan insanların yaptığı kesimlerde el, el bileği ve ön kol yaralanmaları başta olmak üzere, baş boyun bölgesi travmaları yaşanabiliyor.
Kalp, tansiyon ve diyabet hastaları dikkatli olmalı
Diyabet hastalarında meydana gelebilecek kesiler, sağlıklı insanlara göre daha fazla enfeksiyon kapma riskine sahiptir ve yaralar geç iyileşebilir. Kalp damar ve tansiyon hastalarının hayvanı kendilerinin kesmesi veya kesimi izlemesi sırasında aşırı heyecan ve stres nedeniyle kalp spazmı geçirmeleri ve tansiyonlarının yükselmesi olası tehlikeler arasındadır. Bu nedenle bu tür hastalıkları olan kişilerin kurban alanından uzak durması daha uygun olacaktır.
Büyükbaş hayvan darbelerine dikkat!
Büyükbaş hayvanların kesim törenlerine katılan kişiler hayvanın tekme, boynuz ve kafa darbelerine maruz kalabilirler. Alınan şiddetli darbelerde karın içerisinde, göğüs bölgesinde, iç organ yaralanmaları ve iç kanama gibi durumlarla karşı karşıya gelebilirler. Kol, bacak bölgesine alınan şiddetli darbelerde o bölgelerde kırıklar veya açık yaralar meydana gelebilir. Bu duruma maruz kalan kişi, tehlikeli bölgeden hemen uzaklaştırılmalıdır. Kanama varsa yara üzerine temiz bir gazlı bez ile kompres yapılmalı, kırık ve çıkıklara karşı bölge sabitlenerek kişi hemen en yakın hastaneye götürülmelidir.
Yara üzerine tütün, kül veya şeker sürülmemeli
Kurban bayramlarında yaygın olarak genellikle küçük kesiler meydana gelmektedir. Ciltte meydana gelen ufak kesiler ile sıyrıklar fazla kanamaya sebep olmamaktadır. Ancak bu tür kesiler zamanında tedavi edilmediği takdirde o bölgenin enfeksiyon kapmasına neden olabilmektedir. Yaralanma olduğu zaman ilk olarak yara üzerine temiz bir gazlı bez ile kompresyon yapılmalı, antiseptik solüsyon ile temizlenmeli daha sonra ise yara bandı ile bölge kapatılmalıdır. Kesim alanında antiseptik solüsyon ve gazlı bez olmadığı takdirde ise yara sabunlu su ile yıkanarak temizlendikten sonra temiz bir bez parçası ile kapatılabilir. Meydana gelen derin kesilerde kanı durdurmak için yaranın üzerine kesinlikle tütün, kül ve şeker gibi maddelerin sürülmemesi gerekir. Bu tür müdahaleler yaranın enfeksiyon kapmasına neden olabilir. Derin kesilerde de basit kesiler de yapılan işlemler yapılarak dikiş atılması için en yakın hastaneye başvurulması gerekir. Kişi hastaneye getirilene kadar kesinin olduğu yer kalp hizasından yukarıda tutularak kan kaybının önlenmesi gerekir. Kurban alanında kesi yaralanmalarına maruz kalan kişilerin tedavilerinden sonra 48 saat içinde mutlaka tetanos aşısı yaptırması gerekir.
Derin kesiler sakatlıklara yol açabilir
Kurban alanında acemi kasaplar bazen kullandıkları kesici delici aletleri kendilerine saplayabilmektedir. Bu tür durumlar ile karşı karşıya kalanlar delici aletleri saplandığı yerden çıkarmak isterken yaraya daha fazla zarar verebilir. Bu nedenle yaralanmanın olduğu yere temiz bir bez sarılarak kişi hastaneye ulaştırılmalıdır. Saplanan delici materyalin alanında uzman doktorlar tarafından çıkarılarak tedavi edilmesi gerekir. Derin kesilerde meydana gelen kas, damar ve tendon yaralanmaları alanında uzman el cerrahi doktorları tarafından tedavi edilmediği zaman kişi sakat kalma riski ile karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle derin kesilerin mutlaka doktorlar tarafından tedavi edilmesi gerekir.
Uzuv kopmalarında buzlu torba yöntemini uygulayın
Kurban kesimi sırasında uzuv kopmaları yaşandığı takdirde öncelikle kopan kısım temiz bir şekilde torba içerisine konulmalı, torba ıslanmayacak şekilde buzlu başka bir torbanın içerisine alınarak muhafaza edilmeli ve bu konuda donanımlı bir sağlık merkezine ulaşılmalıdır. Uzvun geri kalan kısmında ise kanamaya müdahale edilerek üzerine temiz bir bezle kuvvetli bir baskı ve kompres uygulanmalıdır. Uzuv kopmaları genellikle kol, bacak, parmak, el ayak gibi bölgelerde olduğu için o kısım vücutta kalp seviyesinden daha yüksek seviyede tutularak en kısa sürede hastaneye ulaşılması gerekir. Kanamanın kontrol edilemediği durumlarda kesinin daha üst bölgesinden bir turnike veya bandaj uygulanabilmektedir ancak bu uygulama kan dolaşımını engellediği için günümüzde çok fazla tercih edilmemektedir.