Kozmetik ürünler kullanmıyorum demeden önce bir kez daha düşünmelisiniz! Parfümden makyaj malzemelerine, şampuandan vücut losyonu ve kremlere kanser yapan kimyasal maddeler neler?
Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri çeşitli bileşimlerden oluşmalarına rağmen, meme kanseri ile bağlantıları araştırılan kimyasallar; birçok kozmetik üründe koruyucu olarak sıklıkla kullanılan parabenler (makyaj, nemlendiriciler, saç bakım ürünleri ve tıraş kremleri/jelleri) ve oje, saç spreyindeki renkleri tutmak ve kırılganlığı azaltmak için sıklıkla kullanılan, ayrıca birçok kişisel bakım ve temizlik ürünü kokularının içinde bulunan ftalatlar‘dır.
Paraben
Paraben, kozmetik ürünlerinin dayanıklılık süresini uzatmak için kullanılan bir koruyucu maddedir. Bakteri ve küf gibi oluşumların önüne geçmek için kullanılan parabenin araştırmalar sonucunda meme kanserine yol açtığı düşünülmekte. Kanser hastalarından alınan biyopsi örneklerinde rastlanılan paraben, renkli kozmetiklerden deodorantlara ve şampuanlara kadar birçok farklı üründe karşımıza çıkıyor
Sentetik renklendirici
Kozmetik alışverişlerinizde ürünlerin içerik kısmındaki FD&C ve D&C yazılarına dikkat etmelisiniz. Yapay renklendirici kullanıldığını gösteren bu yazıları paketlenmiş gıda ve kozmetik ürünlerinin içeriğinde bulabilirsiniz. Petrol ve türevi maddelerden elde edilen sentetik renklendiriciler, kanserojen madde kategorisine giriyor ve insan sağlığını ciddi ölçüde tehdit ediyor.
Parfüm
Özellikle nemlendirici ve şampuanlarda kullanılarak hoş bir koku sağlayan parfüm içeriğinin doğal yağlardan elde edilmediği sürece sağlığa zarar verdiği biliniyor. Kozmetik ürünlerinin içine koyulan bu yapay kokular, cilt alerjilerine ve solunum problemlerine yol açabilir. Hassas ciltlilerin özellikle uzak durması gereken parfüm içeriği şampuan, vücut losyonu, nemlendirici, kolonya ve saç kreminde karşımıza çıkıyor.
Ftalat
Ftalat (phthalate) maddesi, plastik içeriğini yumuşatmak için kullanılan bir kimyasaldır. Özellikle oje, parfüm, losyon ve saç spreylerinden kullanılan ftalat, meme kanseri riskini arttırır ve ergenlik çağındaki kadınlarda göğüs gelişimine zarar verir. Bazı durumlarda parfüm içeriğinin içine karıştırılarak kullanılan ftalat maddesinden korunmak için ürünlerin içerik kısmına dikkat edebilirsiniz.
SLS
SLS, yani sodyum lauryl (loril) sülfat, kişisel bakım ürünlerinin yüzde 90’ında kullanılan bir madde olarak karşımıza çıkıyor. Sağlığa zararlı maddelerden biri olarak gösterilen SLS’nin en bilinen etkilerinden biri ise cilt ve göz iritasyonu. Şampuan, yüz temizleyici, duş jeli, akne ilacı gibi köpüren ürünlerin büyük çoğunluğunda bulunan SLS, kimi zaman özellikle cilt tipine göre çeşitli tahrişlere yol açıyor.
Far ve göz boyaları
İçerik kimyasal madde sayısı: 26
En tehlikeli olanları: Polietilen ve tereftalat
Olası hastalıklar: Kısırlık, kanser, hormonal bozukluk ve organlarda tahribat.
Ruj ve dudak boyaları
İçerik kimyasal madde sayısı: 33
En tehlikeli olanları: Polimetilmetakrilat
Olası hastalıklar: Kanser, alerji.
Şampuan
İçerik kimyasal madde sayısı: 15
En tehlikeli olanları:Llauril sülfat, sodyum, tetrasodyum, glikol, propilen
Olası hastalıklar: Tahriş, göz hasarı, kaşıntı.
Oje tırnak boyalarındaki kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 31
En tehlikeli olanları: Ftalat
Olası hastalıklar: Doğuranlığı azaltabilir ve gebelikte bebek gelişimini etkileyebilir.
Parfümlerde kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 250
En tehlikeli olanları: Benzaldehit
Olası hastalıklar: Ağız, boğaz, gözlerde tahriş, mide bulantısı ve böbrek sorunları.
Saç spreylerinde kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 11
En tehlikeli olanları: Oktinoksat ve isophthalate
Olası hastalıklar: Alerji, burunda, gözlerde tahriş, hücre yapısında bozulma.
Bronzlaştırıcı kremlerde kanser içeren maddeler
İçerdiği kimyasal madde sayısı: 22
En tehlikeli olanları: Etilmetil paraben, propil paraben
Olası hastalıklar: Kurdeşen, hormonal bozukluk ve tahriş.
Allık / Yanakları renklendiren ürünlerde kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 16
En tehlikeli olanları: Etil paraben, metil paraben ve propil paraben
Olası hastalıklar: Kurdeşen, hormonal bozukluk ve tahriş.
Fondöten kapatıcılarda kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 24
En tehlikeli olanları: Polimetil metakrilat
Olası hastalıklar: Alerji ve kanser hastalıkları.
Deodorant ve deorollda kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 14
En tehlikeli olanları: İzopropil, myristat,
Olası hastalıklar: Cilt ve akciğerlerde oluşan tahrişler, baş ağrısı ve solunum problemleri.
Vücut losyonu ve vücut bakım kremlerinde kanser içeren maddeler
İçerik kimyasal madde sayısı: 32
En tehlikeli olanları: Etil paraben, propil paraben, polietilen glikol, metil paraben.
Kozmetik ürünleri ve cilt bakım ürünleri hakkında dikkat edilmesi gerekenler
Kozmetik kelimesi ilaçlar haricinde vücuda ve cilde uygulanan her türlü ürünü kapsamaktadır. Ruj, allık, oje gibi makyaj malzemeleri kadar Saç boyaları, şampuanlar, dodorantlar, güneş kremleri ve el krem ve losyonları da kozmetik ürünleri arasında yer almaktadır.
Bu bilgileri baz aldığımızda yapılan bilimsel araştırmalarda orta yaşlarda yer alan erişkin bir insanın günde ortalama 9 kozmetik ürününü kullanmakta olduğu (sabun, şampuan, el kremi gibi maddelerin de kozmetik ürünleri olduğunu söylemiştik) ve bunların 126 değişik içeriğe sahip oldukları belirlenmiş.
Özellikle kadınların her yıl 2 kg ve üzeri kozmetik ürünlerini çoğunlukla deri yoluyla, bir kısmını da ağız yoluyla vücutlarına aldıkları belirlenmiş.
Bunlar içerisinde yüz bakım kremleri ile cilt tarafından emilen kanserojen maddeler ve far dediğimiz göz boyaları yoluyla yine ciltten alınan arsenik denilen zararlı kimyasal da yer alıyor.
Deri yoluyla geçen kimyasallar daha mı zararlı?
Evet. Deri yoluyla geçen zararlı kimyasalların bulunduğu kozmetik ürünlerinin ve cilt bakım ürünlerinin ölümcül zararları var!
Sadece bir adet rujda bulunan 28 adet zararlı kimyasal bulunurken sadece bir adet saç spreyinde tam 23 adet zararlı kimyasal madde yer almaktadır. Bütün bu bedenimizde çeşitli dönüşümlere uğramaktadır. Buna rağmen bilinçsiz bir toplum olmaya devam ediyoruz ve en önemli varlığımız SAĞLIĞIMIZ söz konusuyken, hiçbir endişe duymadan umarsızca kullanmaya devam ediyoruz.
Hangi kozmetik ve cilt bakım ürünlerinde ne kadar zararlı kimyasal var?
Tam 400 adetten fazla toksik element artıkları kanda ve yağlı dokuda yer almaktadır. Derimiz, vücudumuzu kaplayan en büyük organımızdır. Zararlı kimyasalları vücudun en büyük organı olduğundan deri yoluyla almak onları ağız yoluyla yutmaktan çok daha tehlikeli ve risklidir.
Bunun nedeni şöyle açıklanabilir; ağız yoluyla alınan maddeler ağız içerisi başta olmak üzere sindirim sisteminde yıkılmaya başlar. Ancak deri yoluyla direkt olarak vücuda giren kimyasallar hızla vücut dolaşımına karışır. Hızla organlara taşınır ve belki yıllarca buralarda depolanır.
Kozmetik ürünlerinin ve cilt bakım ürünlerinin zararlı etki mekanizmaları astımdan tutun, kanser hastalığına kadar götürebilir. Bilim adamlarınca kabul edilen zararlı kozmetik ürünlerinin tanımı, çeşitli kozmetik ürünleri ve cilt bakım ürünlerinin her gün kullanımı sonucu bir süre sonra ortaya çıkan sonuçları olarak ifade edilmektedir.
Bu sonuçlar arasında ürünlerin içerdiği boyalar ve kokular nedeniyle bazı insanlarda gözlerde sulanma ve kızarıklık oluşması, deride oluşan hassasiyet gibi alerjik reaksiyonlar oluşabildiği gibi; kanser, astım ve doğumsal anomaliler yer almaktadır.
Bazı kozmetik ve cilt bakım ürünlerinde 1 kez kullanmak herhangi bir hastalık tablosu oluşturmayabilir ancak kimyasalların gittikçe artış gösteren etkileri zamanla ortaya çıkabilmektedir.
Solunum yolu ve sindirim yolu ve özellikle deri olmak üzere bütün vücudun tamamında dağılım ve birikim oluşup depolanacaktır. Eğer ki bu zararlı kimyasalların vücutta yıkılıp atılma hızı vücuda deri, solunum ve sindirim yolu ile alınma hızından daha yavaş ise vücut için son derece toksik ve tehlikeli bir durum oluşturacaktır.
Kozmetik ve cilt bakım ürünleri beyne zarar verir mi?
Enteresan bir şekilde kimyasal hassasiyet ile bağdaştıramadığınız etkiler de görebilirsiniz. Bunların içinde halsizlik, sinirlilik hali, sersemlik hali, konsantrasyon bozuklukları ve hafıza uçuşmaları (unutkanlık ve bir şeyi bir türlü hatırlayamama ve hafıza kaybı başlangıcından endişelenme gibi durumlar) da görülebilir.
Yapılan farklı bir araştırmada çok ağır olmayan ortalama bir makyaj yapan bir kadının 515 kimyasal maddeyi vücudunda taşıdığını ortaya koydu.
Oje, ruj, deodorant,saç spreyi, vücut losyonu, fondöten gibi kozmetik ürünlerinin kimyasal analizini yapan yeni bir araştırma ise tüyler ürperten sonuçları ortaya çıkardı. Araştırma neticesine göre bir çok kadının günlük yaşamının bir parçası halinde gelmiş olsa da, sağlık bakımından çok büyük bir tehlikeyi de beraberinde getiriyor.
Kozmetik meme kanseri ilişkisi var mı?
Prof. Dr. Levhi Akın, dünyada ve ülkemizde milyonlarca kadının kullandığı bazı kozmetik ürünlerin içinde yer alan kimyasalların, vücutta östrojen ve diğer hormonları engelleyerek ya da onları taklit ederek hormonal dengeyi bozabildiğine dikkat çekiyor.
Araştırmalar bazı kimyasalların insanlarda kanser gelişimine katkıda bulunabileceğini düşündürüyor. Bu kimyasalların birçoğu vücuttaki östrojen ve diğer hormonları engelleyerek ya da onları taklit ederek vücudun hormonal dengesini bozabilir.
Meme kanserinde kontrol yaşı ne olmalı?
Klinik meme muayenelerinin başlangıç yaşının 30 yaş olması öneriliyor. Yüksek risk altında olanlarda muayene başlangıç yaşı 20’dir. Mamografi için tarama yaşının 40 olması, 40 yaşından başlayarak, her yıl mamografi çektirilmesi gerekir. Meme veya yumurtalık kanseri açısından güçlü bir aile öyküsü veya geçmişte göğse uygulanan bir ışın tedavisi gibi yüksek risk faktörleri varsa, yıllık mamografiler 30 yaş civarında başlayabilir. Mamografi taramalarında takip gerektirecek bulgu saptanmayan kişilere her yıl yerine iki yılda bir mamografi çekilmesini önerenler de var.
Yaşam tarzı meme kanserini nasıl etkiliyor, nasıl olmalı?
Yaşam tarzının etkileyebileceği faktörler meme kanseri açısından kontrol edilebilen risk faktörleri olarak sınıflandırılmaktadır. Bunlar;
- Kilo fazlalığı
- Uygunsuz diyet
- Egzersiz yapmamak
- Fazla alkol tüketimi
- Tütün kullanımı
- Menopoz sonrası hormon kullanımı
- Doğum kontrol hapı kullanımı
- Gece ışığa maruz kalma
- D-vitamini eksikliği
- Stres ve anksiyete, olarak örneklenebilir.
Dolayısıyla; kendi kendine düzenli meme muayenesi, yıllık klinik meme muayenesi, yıllık mamografi ve gerekirse ultrasonografi taramaları, fazla kilolardan kurtulmak, uygun ve sağlıklı bir diyet, düzenli egzersizler, fazla alkol tüketmemek, kesinlikle tütün kullanmamak, stresten uzak sakin bir yaşam kurmak, menopoz sonrası hormon kullanmamak ve doğum kontrol hapı kullanmak dışında korunma yöntemlerini tercih etmek meme kanserini önleyebilmek için en iyi seçenekler olacaktır.
