Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü üyeleri yarın (Çarşamba) petrol fiyatlarının geleceği açısından önem taşıyan toplantıda bir araya gelecek.
Geçtiğimiz yıl rekor seviyede düşüşler yaşayan ve halen 2014’teki seviyelerinin yaklaşık üçte birinde seyreden düşük petrol fiyatları, nedeniyle küçük petrol ihraç eden ülkeler büyük dar boğazdan geçiyor.
Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör, arz talep dengesinin hemen sağlaması için üretimde yaklaşık 1.5 milyon varillik bir kesinti gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtti. Gözgör, OPEC’in petrol üretim miktarını değiştirmemesi halinde 35 $’lara kadar hızlı bir çekilme yaşanabileceğini belirtti.
Petrol fiyatlarını OPEC’in üretimi kesebileceğine yönelik beklentiler belirlemeye devam ediyor. Petrol fiyatlarının sert düşüş yaşamasıyla birlikte petrol ihraç eden küçük ülkeler ciddi ekonomik sorunlarla mücadele etmek zorunda kaldı.
Bu ülkelerin başında Nijerya, Liberya, Venezüella gibi ülkeler geliyor. Özellikle bu ülkelerin çağrısı sonrası OPEC ülkeleri üretimi kısmak için toplantılar gerçekleştirse de başarılı olamadılar. 30 Kasım günü OPEC’in gerçekleştireceği yılın son resmi toplantısı fiyatlarını kaderini belirleyecek.
OPEC’in Petrol üretimi rekor seviyede
OPEC’in üretimi kısma konusunda anlaşmaya varamamasının temel nedeni Arabistan’ın başta İran olmak üzere Irak’ın da üretimi kesmesini istemesi geliyor. Ancak, Irak hafta sonunda yaptığı açıklamada üretimi kesmek istemediğini ifade etti. Öte yandan Irak Eylül ayında günlük 4.455 varil ile rekor üretim gerçekleştirdi. ABD’nin yaptırımları kaldırması sonrası İran da üretimini hızlı bir şekilde yükselterek günlük 4 milyon varile yaklaştırdı.
Tüm bu gelişmeler OPEC ülkelerinin petrol üretiminin rekor seviyelere yükselmesine neden oldu. Rekor üretim sonrası OPEC’in belirlediği 32.5 – 33.00 milyon varil olan tavan üretimin geçildiğini görüyoruz. Ekim ayında OPEC’in toplam üretimi 33.64 milyon varil oldu. Bu durum bize OPEC ülkelerinin en az günlük 640.000 varil üretimi kısabileceği anlamını taşıyor.
Eğer üretimi 32,5 milyon varil yapmak isterlerse bu da 1.14 milyon varillik bir üretimin kısalacağı anlamına geliyor. Ancak OPEC’in arz talep dengesini hemen sağlamasını istiyorsa 1.5 milyon varillik bir kesinti gerçekleştirmesi gerekiyor. 1.5 milyon varilin üzerinde bir üretim kesintisi olursa petrol açığı meydan gelebilir ve bu durumda fiyatların hızla yükselmesine neden olabilir. OPEC ülkelerinin yanı sıra OPEC dışı ülkelerin durumu da belirleyici olacak.
Rusya üretimi mevcut üretim düzeyinde kesmek istediğini ifade ediyor. Rusya ise günlük 11.1 milyon varil ile Sovyet zamanından bu yana en yüksek üretimi gerçekleştiriyor. Arz ve talep dengesinin değiştirecek bir kesinti yapılması halinde brent petrol fiyatları yıl zirvesi olan 53.70 seviyesini test edilebilir. Bu seviyenin aşılması halinde 60 $ seviyesine doğru yükselişler görebiliriz. OPEC petrol üretim miktarını değiştirmezse hızlı bir geri çekilme ile 35 – 40 $ gündeme gelebilir ve önümüzdeki süreçte 52 – 40 $ bant aralığını sürdürebilir.
