Türkiye’de Çalışma Yaşamı ve Mesleklerin İtibarı konulu araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de en itibarlı 126 meslek…
TÜBİTAK’ın desteklediği araştırmada İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar’ın liderliğinde Doç. Dr. Yunus Kaya, Yrd. Doç. Dr. Mustafa Otrar, Arş. Gör. Serdar Nerse, Arş. Gör. Seran Demiral ve Burcu Kalpaklıoğlu araştırmacı olarak görev aldı. Araştırma projesinin ilk safhasında geliştirilen Mesleki İtibar Skalası ile mesleklerin toplumdaki itibarı sıralandı. Türkiye’de 32 ilde 2500 kişi ile yapılan anketlere dayanarak gerçekleştirilen araştırmadan elde edilen neticeler çerçevesinde mesleklerin itibar sıralaması elde edildi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde düzenlenen bir toplantıda paylaşılan veriler arasında toplumda işe, çalışmaya ve mesleklere dair ilginç detaylara yer verildi.
İşte Türkiye’nin en itibarlı 126 mesleği
Meslek ve ortalama skor:
- tıp doktoru 88,3
- üniversite profesörü 83,32
- hakim 82,17
- öğretmen 80,98
- diş hekimi 79,5
- general 78,31
- vali 78,15
- yüzbaşı 77,9
- büyükelçi 76,68
- mimar 76,23
- eczacı 75,79
- psikolog 75,55
- makine mühendisi 75,26
- genel müdür (kamu) 73,42
- elektrik mühendisi 73,1
- avukat 72,87
- araştırma görevlisi 72,84
- belediye başkanı 72,78
- inşaat mühendisi 72,69
- astsubay 70,73
- hemşire 70,57
- milletvekili 69,72
- polis memuru 69,66
- genel müdür (özel sektör) 68,83
- yazar 68,64
- itfaiyeci 68,2
- veteriner 67,66
- imam 67,61
- özel şirkette müdür 66,66
- bilgisayar yazılımı ve uygulama geliştiricisi 66,11
- biyolog 65,24
- ekonomist 64,94
- fizyoterapist 64,41
- muhasebeci 64,23
- sosyolog 64,05
- halkla ilişkiler uzmanı 63,88
- kimyager 63,86
- web tasarımcısı 62,63
- ebe 62,16
- insan kaynakları uzmanı 61,8
- otel ve restoran müdürü 61,56
- mağaza müdürü 61,28
- gemi makinisti 60,82
- çevirmen 60,77
- gazeteci 60,7
- laborant 60,59
- vergi memuru 59,95
- istatistikçi 59,21
- sosyal hizmet uzmanı 59,1
- teknisyen 58,94
- maden işçisi 58,83
- vinç vb. operatörü 58,62
- çiftçi 58,41
- spor antrenörü 57,74
- süt ürünleri imalatçısı 57,47
- makine operatörü 57,43
- futbol hakemi 57,08
- aktör 57,07
- dekoratör 56,86
- aşçı 56,47
- mekanik ve elektronik makine montajcısı 56,47
- kütüphaneci 56,44
- lokomotif sürücüsü 56,32
- postacı 56,22
- reklam ve pazarlama uzmanı 56
- spiker 55,75
- muhtar 55,72
- kameraman 55,54
- otobüs şoförü 55,39
- fırıncı 55,24
- inşaat ustası 54,8
- şantiye şefi 54,74
- ahşap mobilya imalatçısı 54,6
- seyahat rehberi 54,46
- broker (menkul kıymetler ve finans alım satımcıları ve aracıları) 54,32
- marangoz 54,25
- veznedar 54,05
- tesisatçı (elektrik, su, bina) 53,95
- güvenlik görevlisi 53,85
- yönetici sekreteri 53,72
- hastabakıcı 53,66
- kasap 53,48
- basımcı (matbaacı) 53,4
- ormancı 53,37
- terzi 53,37
- gardiyan 53,1
- gemi tayfası 52,94
- inşaat işçisi 52,69
- anketör 52,47
- besici 52,45
- sigorta satış temsilcisi 52,03
- oto tamircisi 51,91
- kaynakçı 51,61
- çocuk bakıcısı 51,59
- arıcı 51,31
- emlakçı 51,11
- taksi şoförü 51,07
- kuaför 51,01
- mağaza satış elemanı 50,71
- stüdyo fotoğrafçısı 50,51
- resepsiyonist 50,37
- çöpçü 50,09
- ayakkabı yapımcısı / tamircisi 50,07
- tarım işçisi / ırgat 50,07
- sekreter 49,61
- garson 49,54
- pazarcı 48,95
- sıvacı 48,91
- balıkçı (balık avlayan kişi) 48,87
- daktilograf 48,82
- boyacı 48,67
- demirci 48,66
- tabelacı 48,34
- bahçıvan 48,08
- büro elemanı / ofisboy 47,87
- kasiyer 47,8
- evlerde çalışan temizlikçi 47,54
- bulaşıkçı 46,73
- bina-büro temizlikçisi 45,87
- ayakkabı boyacısı 45,63
- çamaşırcı 44,65
- hamal 44,17
- otopark görevlisi 44,11
- sokak satıcısı / seyyar satıcı 41,45
- astrolog/falcı 27,41
- dansöz 26,82
Hedef sosyoekonomik statü (SES) endeksi
Birinci safhası tamamlanan ve ikinci aşamasındaki çalışmaları devam eden araştırma projesinin neticesinde Türkiye’ye mahsus bir sosyoekonomik statü (SES) endeksi geliştirilmesi hedefleniyor.
Türkiye’de mesleklerin itibarını ölçen ilk çalışma
Türkiye’de mesleklerin itibarını belirlemeye yönelik ilk çalışma olma özelliğini taşıyan araştırma neticesinde toplumsal yaşamda işe ve çalışmaya dair tutumları kapsamlı bir biçimde analiz etme imkanı ortaya çıktı.
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar bu araştırma neticesinde Türkiye’de artık mesleklere dair daha fazla şey bildiğimizi, dolayısıyla iş piyasası, meslek seçimi, eğitim ve kariyer gelişimi gibi alanlarda nitelikli çalışmalara zemin oluşturulduğunu belirtti. Araştırma sunumunda konuşan Sunar, halen devam eden Türkiye Sosyoekonomik Statü (SES) Endeksi Geliştirme Araştırmasının tamamlanması ile toplumsal yapı hakkında daha detaylı analizlerin gerçekleştirilebileceğini kaydetti.
Araştırma hakkında bilgi
- Araştırma TÜİK tarafından NUTS2 düzeyinde sağlanan Kır-Kent örneklemi kapsamında 32 ilde 2500 kişi ile yüz yüze görüşülerek yapılan anketlerden elde edilen verilere dayanmaktadır. 20 Kasım-31 Aralık 2014 tarihleri arasında profesyonel bir araştırma şirketi tarafından gerçekleştirilen bu anketlerden eksik veya teyit edilemeyenler çıkarıldıktan sonra 2219 tanesi araştırma kapsamında analiz edilmiştir.
- Araştırmada ILO’nun ISCO 08 (International Standart Classification of Occupations)’in TÜİK tarafından adapte edilen şeklindeki 3. düzey meslek gruplarından seçilen 126 mesleğin denekler tarafından 1-100 arası olacak şekilde puanlanması istenmiştir. Akabinde meslekler bu puanlara göre sıralanarak mesleki itibar skalası oluşturulmuştur.
- Araştırma kapsamında ayrıca “Sizce iyi bir işte olması gereken özellikler nelerdir?”; “Sizce çalışmanın insan için anlamı nedir?” soruları çerçevesinde iş ve çalışmaya dair tutumları ölçen iki ölçek de uygulanmıştır.
- Hem mesleki itibar skorları hem de iş ve çalışmaya dair tutumlar yaş, cinsiyet, gelir, çalışma durumu, işteki konum ve iş yerinin statüsü gibi değişkenlerle çapraz analizlere tabi tutularak mesleki itibarın, iş ve çalışmaya dair tutumların belirleyicileri veya etkileyicileri ile ilgili analizler yapılmıştır. (Kaynak: TurkeySES)
