Başkanlık Sistemini öngören 18 maddelik anayasa değişikliği teklifinin Meclis Genel Kurul görüşmeleri gergin başladı. CHP’li Levent Gök, Ak Parti’yi oy sahteciliği yapmakla suçladı.
Mecliste bulunmayan Ak Parti’li vekiller yerine oy kullanılmış
Anayasa değişikliği görüşmelerine geçilmeden önce Ak Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ile CHP Grup Başkanvekili Levent Gök arasında sert tartışma yaşandı. CHP’li Levent Gök, 7 Ocak’taki son birleşimde Ak Parti’nin oy sahteciliği yaparak Meclis Genel Kurulu’nda bulunmayan AK Parti milletvekilleri yerine oy kullanıldığını tespit ettirmişti.
“Mecliste oy sahteciliği yapılması, seçimlere de gölge düşürür”
CHP’li Levent Gök, bugün TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, “Meclis’te yapılan oy sahteciliği, seçimleri de gölge düşürür. Milyonları ilgilendiren konularda hata yapılmaması açısından hassasiyet gösteriyoruz. Amacımız bu meclisten yanlış bir kanun çıkmamasıdır. Yapılan sahteciliğin kabul edilebilir olması mümkün değildir. Sorumlular hakkında gerekli işlemlerin başlatılmasını talep ediyoruz” dedi.
Ne olmuştu?
7 Ocak’ta Emekli Sandığı Kanunu’na ilişkin yapılan Meclis Genel Kurul görüşmeleri sırasında CHP Grup Başkanvekili Levent Gök tarafından Ak Parti milletvekillerinin oylama için yeterli sayıda olmadığı öne sürülerek yoklama istenmişti.
Bunun üzerine yapılan yoklamada Ak Parti’li vekillerin Meclis’te olmayan milletvekilleri yerine kutuya yoklama kağıdı attıkları CHP’lilerce tespit edildi. CHP’li Levent Gök, durumu kayıt altına aldırdı. Bunun üzerine yeniden yapılan yoklamada ismi pusulaya yazılarak kutuya atılan milletvekillerinin bir çoğununun Meclis’te olmadığı kesinleşti.
CHP’li vekil Levent Gök, “AKP’liler Meclis’te yoklamada olmayan milletvekilleri adına sahte oy kullanırken yakalandılar. Yazıklar olsun. Ülkeyi nasıl yönetiyorlar.” diyerek Ak Parti’li vekillerin yoklamada sahte oy kullandıklarını açıkladı.
Meclis önünde polis müdahalesi
Anayasa değişikliği görüşmesi öncesinde TBMM önünde toplanan gruba TOMA’lar müdahale etti. CHP’li milletvekillerinin de aralarında bulunduğu, STK üyeleri ve avukatlardan oluşan grup, Meclis Dikmen Kapısı önünde anayasa değişiklik teklifine ilişkin görüşmeleri protesto etmek üzere toplanmak isteyince çevik kuvvet ekipleri, gruba biber gazı ve plastik mermiyle müdahale etti.
Paketteki değişiklikler neler?
TBMM Anayasa Komisyonu’nda öneri üzerindeki görüşmeler 100 saati aştı ve bu görüşmeler sırasında 21 madde olarak gelen teklif, 18 maddeye düşürüldü. 10 maddede değişiklik yapıldı. Bunların en önemlileri şöyle:
- Yedek milletvekilliği paketten çıkarıldı.
- Cumhurbaşkanı seçilme şartları arasında bulunan “doğuştan Türk vatandaşı olanlar arasından” hükmü “Türk vatandaşları arasından” diye değiştirildi.
- Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların atanmasında “milletvekili yeterliliğine sahip olma” ve “TBMM’de yemin etme” koşulu getirildi.
- CHP’nin “federasyona zemin hazırlayacağını” ifade ettiği, “merkezi idare”yle ilgili cumhurbaşkanına kararname çıkarma yetkisi veren madde öneriden çıkarıldı.
- Ancak, cumhurbaşkanının OHAL ilan etme yetkisine “seferberlik hali” eklendi.
- Cumhurbaşkanı “temel haklar ve özgürlükler ve siyasi haklar” da dahil olmak üzere her konuda kararname çıkarabilecek.
- Bu kararnamelerin mecliste bir ay içinde görüşülmemesi durumunda geçersiz olacağına ilişkin düzenlemedeki süre 3 aya çıkarıldı.
- HSYK’nın üye sayısı 12’den 13’e çıkarıldı. Cumhurbaşkanı’nın doğrudan belirleyeceği üye sayısı 5’ten 4’e düşürüldü, meclisin seçeceği üye sayısı ise 6’dan 7’ye yükseltildi.
Referandum OHAL’de mi yapılacak?
Olağanüstü hal (OHAL) uygulaması 21 Temmuz’da ilan edilmiş ve 19 Ekim’de de 90 gün daha uzatılmıştı. OHAL’in süresi 19 Ocak’ta dolacaktı, ancak TBMM Genel Kurulu’nda anayasa önerisi görüşmeleri başlamadan önce bir kez daha 19 Nisan tarihine kadar yani üç ay uzatıldı. Referandumun 16 Nisan Pazar günü yapılması durumunda OHAL’de referanduma gidilmiş olacak.
Meclis Genel Kurulu’ndaki anayasa değişikliği görüşmelerinin takvimi ne?
Anayasaya göre, anayasa değişikliği önerileri TBMM Genel Kurulu’nda iki kez görüşülüyor ve oylama gizli yapılıyor. Maddelerin kabul edilmesi için 330 oya ulaşılması gerekiyor. İktidar partisi AK Parti, CHP ve HDP’’nin içtüzükten kaynaklanan tüm konuşma ve engelleme haklarını kullanacak olmaları muhtemel ve bu durumda TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmelerin iki haftayı bulabileceği düşünülebilir. Genel Kurul görüşmelerinin 23 Ocak gününe dek bitirilmesi hedefleniyor.
AK Parti fire verir mi?
TBMM’deki sandalye sayısı 316 olan AK Parti’nin, teklifi geçirmek için en az 14 MHP’li vekilin desteğine ihtiyacı var. Oy hakkı bulunmayan TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın oylama sırasında Genel Kurul’u yönetmesi planlanıyordu. Ancak ameliyat olan Kahraman’ın kürsüye çıkamaması durumunda, AK Parti’li bir TBMM Başkanvekili genel kurulu yöneteceği için 1 oyun kaybedilmiş olacağı hesapları yapılıyor. Bu durumda AK Parti’nin en az 15 MHP’li milletvekilinin desteğine ihtiyacı olacak.
