Evlilikte uyum hem çiftleri hem de çocukları etkileyen en önemli faktör. Evlilikteki uyum beraberinde mutluluğu ve evlilik doyumunu da getirir. Uyumsuzluk ise tüm aile bireylerinin psikolojik ve fizyolojik sorunlar yaşama ihtimalini doğurur.
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Uzmanlarından Dr. Selin Baran evlilikte uyuma dair araştırmaları anlattı ve ipuçları verdi. Baran şunları söyledi;
Evliyseniz arkanıza bakıp nasıl bir evliliğinizin olduğunu düşünün. İşinizi kolaylaştırıp size şöyle bir soru soralım; eşinizle ne kadar uyumlusunuz?
Evlilikte uyum olmazsa sizin, eşinizin hatta çocuklarınızın psikolojik ve fizyolojik sağlıkları olumsuz yönde etkilenebilir. Evlilikteki uyum beraberinde mutluluğu ve evlilik doyumunu da getirir.
Evlilikte uyumu yakalanılamadığı sürece mutlu bir insan olabilmekten bahsetmek oldukça zordur. Evlilik uyumu ve evlilik doyumu benzer kavramlardır ve bu iki kavram sürekli birbirini destekler. Yani doyumun olduğu yerde uyum, uyumun olduğu yerde doyum vardır.
Evlilikte uyum, iyi işleyen sağlıklı bir evliliği ifade eder. Uyumlu evliliklerde; eşler ailenin işleyişi ve evliliğin gidişatı konusunda olumlu yönde hem fikirdirler.
Birbirleri ile iyi iletişim kuran; eşlerinden, evliliğinden memnun olan çiftler iyi bir evlilik sürdürebilirler. Fazla anlaşmazlığı olmayan, olduğu takdirde iki tarafın da memnun kalacağı şekilde çözüme kavuşturabilen eşlerin evliliği uyumlu ve mutlu evliliklerdir.
Uyumu belirleyen faktörler
Çiftler arasındaki uyumu belirleyen faktörler iki boyutlu ele alınabilir. İlk boyut; çiftlerin iletişimi ve mutluluğunu kapsayan boyuttur ve anlaşma, aşk, cinsel ilişki, sevgi, evlilikleri hakkında doyum hisleri gibi konular içerir.
İkinci boyut ise çatışmaların olduğu, boşanma hikayelerinin yer aldığı boyuttur. Burada da fiziksel şiddet, sözel saldırganlık, kıskançlık, öfke, ekonomik sorunlar, eşlerin birbirine zaman ayıramaması ve eşlerin kişiliklerinin evlilikte sorun yaratıp yaratmadığı önemlidir.
Eğer farklı kişilik yapısı ve bakış açılarına rağmen çiftler sağlıklı iletişim kurabilir, karşı tarafın görüşlerine saygı duyup anlamaya çalışırsa daha doyumlu bir evlilik hayatı sürdürmeyi başarırlar.
Uyum için çiftler arası destek şart
Evlilik doyumunda eşlerin birbirine desteği, cinsel yaşam memnuniyeti, çiftlerin eğitim seviyeleri ve bu faktörlerin evliliğe nasıl yansıdığı çok önemlidir. Evlilikten önce çiftler arasındaki eğitim farkı göz önüne alınmadığında, evlendikten sonra bu fark çok yüksekse eğer çatışmalar kaçınılmaz olabilir.
Evlilik biçimi ve evlilik süresi önemli
Kendi seçimi ile evlenen kişilerin evlilik uyumu daha fazladır. Ancak bu görücü usulü evlenenler uyumsuzdur olarak algılanmamalıdır. Görücü usulü evliliklerde aile yapılarının benzer olması uyumu kolaylaştırır.
Burada önemli olan aileler uygun görse de son kararı evlenecek olan kişinin vermesidir. Ayrıca, evlilik öncesi tanışma süresinin yani flört ya da nişanlılık döneminin olması evlilikte uyumu beraberinde getirir.
Yapılan çalışmalarda kadınların evlilik süresi uzadıkça evlilikten duyduğu memnuniyet düşerken, erkekler de tam tersi bir durum gözlemlenmektedir. Yani kadınlar yıllar geçtikçe yorulmakta, erkekler ise daha evcimen olmaktadırlar.
Eşi çalışmayan koca daha uyumlu
Evli çiftlerin meslekleri de evlilik uyumunu etkiler. Kadınların mesleksel statüleri, eşlerinin evlilik uyumu üzerine etkili değildir. Bununla birlikte çalışan kadınların eşleri, çalışmayan kadınların eşlerine göre daha az evlilik uyumuna sahiptirler.
Mesleksel statüsü yüksek kişiler, orta ya da düşük olan kişilerden daha iyi yaşam standardına ve evlilik uyumuna sahiptirler.
Hazır olduğunuzda çocuk sahibi olun
Evlilik uyumunu etkileyen başka bir faktör ise çiftlerin çocuk sahibi olmasıdır. Bazı çiftlerde, erkeklerde çocuğun varlığı evlilik uyumunu olumsuz yönde etkiler, kadınlarda ise çocuğun bakımını üstlenildiği için eşiyle duygusal iletişim zayıflar ve evlilik uyumu sekteye uğrar.
Buna neden olan sebeplerden arasında; eşlerin çocuk sahibi olamaya hazır olup olmadığını bilmemeleri, erken çocuk sahibi olmak sayılabilir. İki taraf da hazır ve istekli olduğu zaman çocuk sahibi olmak evliliği sağlamlaştırır.
Bu yüzden çocuk sahibi olmadan önce çiftlerin aile ve çift terapistlerinden yardım almaları gerekebilir. Sadece çocuk için değil diğer tüm faktörler için de dışarıdan bir terapistin evliliğinize farklı bir bakış açısıyla bakıp değerlendirme yapması evlilik uyumunuz için hayati önem taşır.