Referandum anketi: Hollanda krizi sonuçları etkiledi mi?

Gezici araştırma şirketinin son araştırmasına göre Hollanda krizi, referandum sonuçlarını nasıl etkiledi? Evet mi, hayır mı önde?

Referandum anketi: Hollanda krizi sonuçları etkiledi mi?
Referandum anketi: Hollanda krizi sonuçları etkiledi mi?

Referandum anketi ve kamuoyu araştırması

Gecizi’nin araştırma sonuçlarına göre sandığa gitmeyeceğini belirten seçmenler, oy kullandıkları durumda seçim sonucunu ciddi oranda etkileyecek. Sandığa katılım oranının beklenenden yüksek olduğu dikkat çekiyor. Gezici’nin araştırmasına göre şu anda evet ve hayır oranları başa baş. Oranlardaki büyük değişim ise ‘sandığa gitmek istemeyenlerin gitmeye ikna edilmesi durumunda’ ortaya çıkacak.

Kararsız seçmen nasıl etkileyecek?

Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına bakılırsa sandığa gitmeme oranı yüzde 25,9 gibi önemli bir oranda. Yaklaşık 15 milyon seçmen oy kullanmamış. (Bkz. Tablo)


cumhurbaşkanlığı seçimi kararsız oy kullanmayan

Referandum ile ilgili yapılan anketlerde ise farklı sonuçlar ortaya çıkıyor. Kimi ‘evetin’ kimiyse ‘hayırın’ önde gittiğini söylüyor. Gezici Araştırma Şirketi ise son çalışmasında, evet ve hayır oylarının başa baş gittiğini belirterek oy oranlarının dışında farklı bir noktaya dikkat çekiyor.

“Referandum sonucunu kararsızlar belirleyecek”

Gezici’nin çalışmasına göre; oy oranlarındaki büyük değişim ‘sandığa gitmek istemeyenlerin gitmeye ikna edilmesi durumunda’ ortaya çıkacak. Yani sonuçları kararsız seçmen belirleyecek. Ancak şirketin çalışmasına göre; sandığa gitmeyenlerin çoğunluğunun referandum sonucunun ‘evet’ çıkacağına ilişkin bir algısı bulunuyor. İşte araştırmadan çıkan çarpıcı sonuçlar:

“Öğrenilmiş çaresizlik”

Araştırma kapsamında en dikkat çekici noktalardan biri ise sandığa gitmeyen seçmenin oranlarının % 17 – 18’e çıktığı görülüyor nedenlerin en başında yaklaşık % 55,6’sı sonuçların kendisinin vereceği bir oy ile değişmeyeceğine inanmaktadır. Sandığa gitmeyen halk “öğrenilmiş çaresizlik” yaşamaktadır. 16 Nisan’da tercihinde kararsız olanların % 69,2’si sandıktan evet çıkacağına inanmaktadır. Bu durumda kararsız seçmenin tercihini etkileyeceği düşünülmektedir. Özellikle 1 Kasım ve 7 Haziran seçimlerinde sandığa gitmeyenlerin yaklaşık % 70’i sandıktan evet çıkacağını düşünmektedir.

“Avrupa krizi, kararsızları henüz etkilemedi”

Son araştırma sonuçlarına göre referandum sonuçları az bir oranla “hayır” için önde olsa da bu oranın sınırda yer aldığı görülmektedir. Vatandaşların seçime katılım oranı arttıkça sonuçların ‘hayır’ lehine manidar fark göstereceği aşikârdır. AB ile yaşanan sorun eveti ilk etapta artıracağı gözlemlenmiş fakat evet oylarında tutunma ve kararlılık artığı görülmüştür fakat kararsız seçmenlerde ise görünür bir bulguya rastlanmamıştır.

gezici referandum anketi sonuçları
Gezici referandum anketi: Referandumda sandığa gitmeyeceklere göre Türkiye’nin en büyük sorunları

Sağlıklı bir araştırmanın yapılması için en az 15-20 günün geçmesi gerekiyor. Türkiye genelinde AB destekleyenlerin oranı 10 ay önce %74 iken, şubat araştırmamızda bu oran % 45’lere gerilemiştir. Kararsız seçmenlerin eğitim kültür ve gelir seviyesi yüksek bir kitledir bu seçmen profili gerginliklerden çekinen, AB ile iktisadi ilişkilerin gerilmemesinden yana, sorun yaşanmasını istemeyen bir topluluktur.

Kararsızlar 16 Nisan’da sandığa gitmezse…

16 Nisan 2017 referandumda yurt içi ve yurt dışı genelinde yaklaşık 58 milyon 266 bin 349 kişinin oy kullanması beklenmektedir. Ancak yapılan araştırmalar doğrultusunda seçmenin yaklaşık %17’sinin sonuçların değişmesinde etkili olmayacağını düşündüğü için sandığa gitmeyeceği tahmin edilmektedir.

Gezici Araştırma tarafından son yapılan araştırmada ise Evet % 48,9 Hayır % 51,1 iken 1. Oy olasılığı (evet-hayır oranları) söz konudur. Bu durumda seçmen sayısının % 12’si sandığa gitmese ve % 5’i sandığa gitmeye karar verse ve hayır oyu kullansa 1. DURUM için evet % 46,1 hayır % 53,9 olacak şekilde değişecektir. Gezici Araştırma tarafından son yapılan araştırma sonuçları (evet-hayır oranları) dikkate alınıp oy kullanmayacağını ifade eden % 17’lik kesimin oy kullanmaya ikna edilmesi ve bu grubun % 75’inin hayır % 25’inin evet demesi durumunda yani 2. DURUM için evet % 46,7 hayır % 53,3 olacak şekilde değişecektir. Bu nedenle sandığa gitmeyi düşünmeyen toplam seçmen sayısının % 1’i bile sonuçların değişmesinde çok etkili olacağı düşünülmektedir. Özellikle son yapılan araştırmalarda evet-hayır oranlarının birbirine çok yakın olduğu göz önünde bulundurulursa, vatandaşların oy kullanmaya teşvik edilmesi daha sağlıklı ve Türkiye sonuçlarını daha fazla yansıtacak şekilde olacağı tahmin edilmektedir.


Gençler sandığa gitmiyor

Bununla bağlantılı olarak, Kasım-Aralık 2016’da Ocak, Şubat, Mart 2017 yapılan araştırmada sandığa gitmeyen halkın nedenlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, gerek duymadığını ifade eden halk siyasetten soğuduğunu, liberal demokrasiye güvenin azaldığını, var olan partilere ve siyasilere güvenmiyor, fikrimle örtüşen, kendini temsil eden parti bulamadığını oy kullanmak istemediğini ifade edenlerin olduğu görülmektedir.

gezici referandum anketi sonuçları

Geçmiş seçimlere yönelik araştırmalarda bir diğer dikkat çeken nokta sandığa gitmeyen seçmenin yaş ortalaması ile ilgili durumdur. Gençlerin sandığa gitmeme eğiliminin orta yaş ve üstüne göre çok daha yüksek olduğu görülmektedir. Yapılan araştırmada ise gençlerin seçimle ilgili beklentilerinin ya düşük olduğu görülmüş ya da farkındalık düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. 16 Nisan 2017 referandumda, sandığa gitmeyeceğini ifade edenlerin neredeyse yarıya yakınının gençlerden oluştuğu görülmektedir. Bu durum anayasa değişikliği ile ilgili farkındalık düzeyi ile ilgili bir durum olabilir. Üniversite Öğrencilerin % 45’in üzerinde seçmen oy kullanmayacaklar. Gençlerin demokrasiye inancının giderek azaldığı görülüyor.

Son araştırma göstermiştir ki evet ve hayır kırılmaların yaşanacağı öncelik sıralaması 1. Öncelikle AK Parti, 2. MHP, 3. SP, 4. BBP 5. HDP ve 6. CHP seçmenlerinde olabileceği göz önünde bulundurulması gereken bir süreçtir. Oyunun renginde en kararlı seçmen birinci sırada CHP’dir. AK Parti seçmeninde en fazla değişkenlik gösteren birinci öncelikli partisidir. Özellikle eğitim düzeyi düşük ve meslek grubu ev hanımı, işsiz, esnaf olan grubun anayasa değişikliği ile ilgili nelerin değişeceği hakkında tam olarak bir bilgileri yoktur. Eğitim düzeyi yüksek olsa bile öğrencilerin ve özellikle 18-27 yaş arası seçmenin anayasa değişikliği hakkında tam bilgileri olmadığı görülmektedir. Üstelik referandum sürecinin anayasa değişikliğinden öte partiler arası seçim mücadelesi olduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle objektif duruş sergilemeyecekleri düşünülmektedir.

Gezici referandum anketi sonuçları

Gezici referandum anketi sonuçları
Gezici referandum anketi sonuçları

Gezici Araştırma’nın yaptığı son referandum anketi sonuçlarına göre “evet” diyenlerin oranı yüzde 43,7’yken, “hayır” diyenlerin oranı yüzde 45,7. Kararsızlar dağıtıldığında ise “evet”in oranı yüzde 48,9’a, “hayır” diyenlerin oranı yüzde 51,1’e çıkıyor.

Son seçimlerde ne oldu?

Olası bir seçimde sandığa gitmeyeceğini ifade eden halkın çoğunluğunun 7 Haziran 2015 seçimlerinde de sandığa gitmediği görülmüştür. Bu durum bu kesimin seçimlerden çok fazla bir beklentilerinin olmadığını oy kullanmama davranışı konusunda kararlılık gösterdiğini işaret etmektedir.

Türkiye geneli oy kullanacak halk ile olası bir seçimde sandığa gitmeyeceğini ifade edenlerin erken seçim durumunda asla oy vermeyeceği parti oranları karşılaştırıldığında, sandığa gitmeyeceğini ifade edenlerin CHP’ye oy vermeme oranları çok daha düşüktür.

AK Parti’ye ve MHP’ye oy vermeme oranları ise çok daha yüksektir. Bu durum aslında sandığa gitmeyeceğini ifade edenlerin sandığa gitmeye ikna ettirilmesi durumunda CHP’nin oy potansiyeline çok daha fazla katkı sağlayacağını açıkça göstermektedir. Bunun yanı sıra 7 Haziran’da sandığa gitmeyenlerin ise % 74,8’i 1 Kasım seçimlerinde sandığa gitmediğini ifade etmiştir.


Oy kullanmayan kişilerin oy kullanmama davranışı genel anlamda kararlılık göstermiştir. Yapılan araştırmada dikkati çeken bir diğer nokta ise 7 Haziran 2015 Seçimlerinde sandığa gitmeyen halkın seçim günü nerede olduğuna ilişkin dağılım incelendiğinde % 40,5’i başka bir şehirde tatilde veya farklı bir etkinlik içinde olduğunu ifade ederken, % 38,1’i evde olduğunu, % 1,2’si sinema, tiyatro gibi etkinlikte olduğunu ifade etmiştir. (Birgün)

10 araştırma şirketinden referandum sonuçları


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.