Dünyanın en zor şeylerinden biridir kendimizi karşımızdakinin yerine koymak. Birisi bir sevdiğini kaybettiğinde baş sağlığı diler ateş düştüğü yakar der geçeriz. O insanın yerine kendimizi koymayı ve acısını yüreğimizde hissetmeyi bir türlü beceremeyiz.
Empati öğreticiliği nedir?
Empati, başkasının duygularını anlama ve paylaşma becerisidir. ‘Empati’, bireylerin hayatlarını iyileştirme ve tüm dünyadaki topluluklarda olumlu bir toplumsal değişim oluşturmaya yardımcı olma kapasitesine sahiptir. Psikolojide empati kurmaya iki ortak yaklaşım vardır: paylaşılan duygusal tepkiler ve perspektif alma.
Paylaşılan duygusal tepkiler veya duygusal empati, bir kişi bir başkasının duygularını paylaştığında ortaya çıkar. Bilişsel empati olarak da bilinen perspektif alımı ise, bir kişi başka birinin durumunda kendini hayal edebildiğinde oluşur.
Peki uzmanlar ne diyor?
Uzmanlar empati duygusunun öğretilebileceğini söylemişlerdir. Ancak araştırmalar empatinin çeşitli bileşen becerilerini içeren karmaşık bir fenomen olduğunu önermektedir. Bu beceriler; kendini tanıma duygusu ve kişinin kendi hislerini başkalarının duygularından ayırt etme yeteneği, Başka birinin bakış açısını özümseme ve kişinin kendi duygusal yanıtlarını düzenleyebilme beceresi olarak öne çıkıyor.
Bununla birlikte, yetişkinler bile bu yeteneklerle sorun yaşayabilir. Örneğin, bazı yetişkinler, yaralı bir kişiye ilk yardım teklifinde bulunmaktan çekinirler. Eşduyumu, sahip olduğunuz ya da eksik olduğunuz bir şey olarak düşünebilirsiniz. Empati dereceleri vardır ve pratik ve psikoloji anlayışı ile muhtemelen daha empatik beceriler geliştirebiliriz.
Empatiyi öğretmek için bazı ipuçları şu şekilde sıralanabilir:
Çocuğunuzun kendi ihtiyaçlarını belirtin ve ona sıkıntıdan kurtulmayı öğretin. Araştırmalar, çocukların kendi duygusal ihtiyaçları evde karşılanınca güçlü bir empati duygusu geliştirdiklerine işaret etmektedir.
Düşüncelere değer veren ebeveyn olun. Çocuklara kendi düşünceleri olan bireyler olarak muamele edin ve duygularımızın davranışlarımızı etkileme biçimleri hakkında onlarla konuşun. Gözlemsel çalışmalar, ebeveynlik ile “zihin teorisi” arasında bir bağ olduğunu ortaya koymaktadır, yani, çocuklar diğer insanların amaçları, arzuları ve inançları hakkında ne düşünüyorlar.
Başkaları için sempatik duygular uyandırmak için günlük fırsatları yakalayın. Empati davranışı modellenerek, empatiyi çağıran durumlara işaret ederek, ebeveynler çocuklarında empatik yanıtlar üretebilir.
Çocukların sahip oldukları şeyleri diğer insanlarla keşfetmelerine yardımcı olmak: Denemeler, çocukların tanıdık veya onlara benzer olan bireyler için empati hissetme olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Çocukların diğer rolleri ve perspektifleri keşfetmelerine yardımcı olun. Kitaplar veya televizyonlarda izlenen öyküler, çocuklar için perspektif alma becerilerini uygulama fırsatıdır. Karakterler ne düşünüyor, neye inanıyor, ne istiyor ya da ne hissediyor? Bunları öğrenmek için iyi bir fırsattır.
Çocuklara ödüller veya cezalar verme yerine , kendi kendini kontrol etmeye dayalı bir ahlak duygusu geliştirmelerinde yardımcı olun. Çocuklar kendiliğinden yararlı ve empatik olma yeteneğine sahiptir. Ancak deneysel araştırmalar, çocukların maddi olarak ödüllendirilmesi durumunda çocukların başkalarına yardım etme olasılığının azaldığını göstermiştir.
