20 yıl önce uzaya fırlatılmış olan Cassini-Huygens’in Satürn’ü keşif macerası bilim dünyasını oldukça heyecanlandıran buluşları da bereberinde getirdi. Bu yolculuk, Satürn hakkında bilinmeyenleri de gözler önüne serdi.
Cassini’nin Satürn’de kaydettiği sesler
Başarı ile gerçekleşen dalışa ilişkin elde edilen ses, aslında radyo ve plazma dalgalarının RPWS isimli bir cihaz sayesinde dönüştürülmesiyle elde edildi.
Nasa elde edilen sesi “bir boşluktan şiddetle içeri sızan rüzgar sesini andırıyor. Ya da sinyalini kaybetmiş bir televizyonun hoparlörlerinden çıkan cızırtıyı.” şeklinde ifade etti.
Cassini’nin yolladığı ses sonuna kadar dinlenirse bir dizi ‘bip’ sesi duyulabiliyor.
Bugüne dek insan yapımı hiçbir aracın bulunmadığı noktalara ulaşan NASA’nın uzay aracı Cassini’nin kaydettiği sese dönüştürülmüş dalgalar bunlar.
Cassini’nin uzun yolculuğu, Satürn’deki olası hayata ilişkin çığır açtı. İşte Cassini’nin yolculuk macerası…
Cassini-Huygens NASA-ESA-ASI’nin Satürn sistemine gönderdiği bir amiral uydu da denilebilir… 1997’de uzaya fırlatılan, 2004 yılında Satürn’e gezegenine ulaşmış ve data göndermeye baslamış olan uzay aracı.
Cassini Satürn çevresindeki araştırmalarına 13 yıl önce başlamıştı. Uzay aracının gezegene ulaşması ise 7 yıl sürmüştü. Satürn’de geçirdiği 13 yıl içinde güneş sisteminin en büyük ikinci gezegenine bakışı tamamen değiştirdi.
Birçok başka keşfin dışında gezegenin uyduları üzerinde yaptığı yaşanılabilirlik araştırmasının sonuçları ile büyük heyecan yarattı.
Uzaya 1997’de fırlatılan Cassini, Satürn’ün iki uydusu Titan ve Enceladus’un keşfi konusunda önemli aşamalar kaydedilmesini sağladı. Yaşam belirtisi olabileceğine inanılan bu iki uydu, NASA’nın gelecekte üzerinde çalışmayı sürdürmeyi planladığı bölgeler arasında bulunuyor.
3.5 milyar kilometrelik bir yolculuğun ardından görev sahasına gelen Cassini, 13 yıl devam eden araştırmaları boyunca Satürn’ün 62 uydusunun etrafında dolaştı ve bilim adamlarını heyecanlandıran bu uydulardan biri olan Enceladus’ta yer kabuğunun altında büyük bir okyanus olduğu sonucuna ulaştı. Yapılan araştırmalarda söz konusu okyanusun yaşama uygun olabileceği de belirtildi.
1997 yılında görevine başlayan Cassini 20 yıllık keşif yolculuğunu Satürn görevi ile noktaladı. Yakıtı biten aracın 15 Eylül’deki son dalışla birlikte imha olacağı Nasa tarafından açıklandı.
Titan isimli uydunun tıpkı Dünya’da olduğu gibi mevsimsel bir döngüsü olduğunu keşfetti
NASA’daki bilim insanlarının en büyük korkusu saatte 110 bin kilometre hızla gerçekleşecek dalış sırasında Cassini’nin kalkanına zarar verecek parçacıklara çarpma ihtimaliydi.
Bu nedenle de keşif sürecinin bu en riskli kısmı, görevin son aşamasına bırakıldı.
Cassini’den gelen verileri inceleyen ekip, bu toz parçacıklarının, sigara dumanında bulunan parçacıklara eş büyüklükte olduğunu keşfetti.
Dünya’dan Satürn bu bölgesine ilişkin yapılan tahminlerin aksine olumlu bir durum bu.
Bu, Cassini’nin sıradaki dalışlarda, antenini kalkan olarak kullanmasına gerek olmayacak anlamına geliyordu.
Bu, Cassini’nin dalışlar sırasında antenini Dünya’ya çevirebileceği ve farklı tetkiklerin yapılabileceği anlamına da geliyor.
Cassini projesinin lideri olan Earl Maize başarı ile gerçekleşen dalış sonrası elde edilen verileri, “Satürn ve halkaları arasındaki bölge, öyle görünüyor ki ‘büyük bir boşluk'” ifadesiyle değerlendirdi.
Görev planlandığı gibi devam ederken ekip bir yandan da ulaşılan bu bölgede tahmin edilenden çok düşük seviyede gaz bulunduğunu araştırmaya devam ediyordu.
Satürn’de bir gün ne kadar sürüyor?
Cassini ikinci dalışı sırasında, Satürn’ün çevresindeki halkalarda yer alan parçacıkları analiz etmek için farklı cihazları kullandı.
Aynı görevde, “gezegende bir günün ne kadar sürdüğünü” ortaya koymak için manyetik ölçümler de gerçekleştirildi.
Satürn’ü kaplayan bulutlar, gezegenin ekseni etrafında hangi hızla döndüğünü gözlemlemeyi imkansız hale getiriyordu.
Cassini, Satürn uydularından birinin yaşama uygun olabileceği sonucuna ulaştı: Encedalus…
26 Nisan’da Satürn Gezegeni ve gezegeni çevreleyen halkalar arasındaki küçük bir boşluktan geçmeyi başaran Cassini, “büyük finale” kadar yapacağı 22 dalıştan ilkini gerçekleştirdi.
NASA, Cassini’nin neden Satürn’ün atmosferine girerek yanmasına karar verildiğini, Satürn’ün uydularında hayat belirtisi olasılığına bağladı. Amaç, Cassini yerine hayat belirtisine dair daha iyi veriler toplayacak yeni araçlar yollamak olarak açıklandı.
NASA, bu okyanuslardan Enceladus’un buz tabakasını kıran sıcak su püskürdüğünü açıklamıştı. Enceladus uydusunda okyanus bulunmasının keşfi, “hayatın bir işareti olabilir miydi?” konusunu gündeme getirdi…
Satürn’ün en büyük uydusu Titan’da da yaşam ihtimali
Cassini, bu su kütlesinden gaz ve parçacık toplamayı başarmıştı.
Cassini ayrıca Satürn’ün en büyük uydusu Titan’dan da veri topladı. Titan’da da su yerine sıvı metandan göller ve denizler keşfedilmişti. Titan’ın yüzeyinin altında amonyak ve su barındıran okyanus bulunduğuna dair kanıt da elde edildi.
Cassini’nin mühendislerinden Morgan Cable, keşif aracının dizayn sürecinde bu okyanuslardan haberleri olmadığına dikkat çekti.
NASA, Cassini’nin düşerek bu hayat işaretlerine etki etmemesi için atmosfere girerek yanmasını tercih etti. Bilim adamları ve mühendisler şimdiden hayat aramak için Satürn’e gidecek yeni araçların planlarını yapıyor.
Morgan Cable, bugünün teknolojisiyle daha gelişmiş bir keşif aracı yaparak, hayat bulabileceklerine inanıyor.
Cassini projesinin eski çalışanları dahil neredeyse 1500 kişi, California’daki NASA’nın araştırma ve geliştirme merkezi Jet Propulsion Laboratuvarı’nda bir araya gelerek büyük finali izledi.
Cassini, Satürn’ün atmosferine girdiği ana kadar Dünya’ya veri göndermeyi sürdürdü. Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, Washington saati ile 15 Eylül sabah 7.55’te Cassini uzay aracının toplamda 20 yıl devam eden macerası sona erdi. Satürn’ün üst atmosferine giren uzay aracıyla olan iletişim (Türkiye saatiyle 14.55’te) kesildi.
Cassini artık üzerinde çalıştığı gezegenin bir parçası oldu. Tüm bu bilim için teşekkürler.”
NASA, Satürn yolculuğuna 2013 yılında başlayan Cassini uzay aracının sonunu bu duygusal Twitter mesajı ile duyurdu.
Uzay aracını yöneten ekip, Cassini’nin infilak etmesine yol açacak “atmosfere girme talimatını” uzay aracına verdi. Bu talimattan bir dakika sonra uzay aracı gezegenin atmosferinde parçalandı. Bu adımla birlikte “tarihteki en başarılı uzay görevi” olarak adlandırılan çalışma tamamlandı.
14 yıl sonra yakıtı biten Cassini’nin başı boş bir şekilde Satürn ve uyduları arasında dolaşması istenmediği için böyle bir final gerçekleştiği açıklandı.
Cassini keşif aracı, Satürn’ün halkalarından Dünya’yı son kez görüntüledi
Cassini uzay aracı, gezegene intihar dalışını gerçekleştirmeden önce gezegenin geniş halkaları arasından Dünya’yı son kez görüntüledi. Uzay aracı, gezegenimizi parlak bir benek olarak kaydetti.
