2017, medya bağlamında nasıl bir yıl oldu? İşte bu yıl medya alanında yaşanılan gelişmeler…
Öncelikle 1 Ocak 2017 günü Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu 2016 basın raporunu açıkladı. Rapora göre 2016 yılında 780 gazetecinin basın kartı iptal edildi, 839 gazeteci yaptıkları haberler nedeniyle açılan davalarda hakim karşısına çıktı. 189 gazeteci sözlü ve fiziksel saldırıya uğradı. 148 gazeteci ise yeni yıla cezaevinde giriyor. Rapora göre işsiz sayısı ise 10 bini aştı.
2017 yılında yaşanan önemli medya ve gazetecilik olayları:
Vikipedi’ye Türkiye’den erişim engellendi
Vikipedi’nin çevrimiçi tüm dillerinin engellenmesi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından, Türkiye Cumhuriyeti 5651 sayılı kanunun verdiği yetkiye dayanarak 29 Nisan 2017 tarihinde aldığı idari tedbir kararı sonucu meydana gelmiştir. “Türkiye’yi terör örgütleriyle aynı zeminde gösteren ifadelerin bulunması” engele gerekçe olarak gösterilmiştir.
Oğuz Güven tutuklandı
Denizli Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Alper’in trafik kazasında ölümüne ilişkin Cumhuriyet Gazetesi’nin twitter hesabında yapılan “İlk FETÖ iddianamesini hazırlayan Başsavcı Mustafa Alper’i kamyon biçti” paylaşım gerekçesiyle tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk edilen gazeteci Oğuz Güven “Terör örgütü propagandası yapmak” suçundan tutuklandı.
Sözcü gazetesi çalışanları tutuklandı
Sözcü gazetesine yönelik düzenlenen FETÖ operasyonunda İzmir muhabiri Gökmen Ulu ve internet sitesinin sorumlu müdürü Mediha Olgun, “Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım etme”, “Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırıya yardım”, Mali İşler Müdürü Yonca Yücekaleli ise “Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım etme” suçundan gözaltına alındı.
Savcılık, gazetenin sahibi Burak Akbay hakkında ise yakalama emri çıkartılmasını istedi. Hâkim karşısına çıkarılan Mediha Olgun ve Gökmen Ulu tutuklanırken, Yonca Yücekaleli ise serbest bırakıldı.
Mediha Olgun 22 Eylül’de Gökmen Ulu ise 8 Kasım’da tahliye edildi.
Zehra Doğan tutuklandı
Jin Haber Ajansı editörlerinden Zehra Doğan, hakkında örgüt propagandası suçlamasından 2 yıl 11 ay 22 gün kesinleşmiş cezası olması gerekçesiyle Diyarbakır’dan ailesinin yaşadığı Mardin’e giderken yol kontrolünde gözaltına alındı.
Gazeteciliğinin yanı sıra ressam da olan Doğan, Nusaybin’de kaldığı dönemde, sokağa çıkma yasağı ve güvenlik operasyonlarıyla ilgili birçok resim yapmıştı. Doğan’ın çizdiği resimler ve yaptığı sosyal medya paylaşımları örgüt propagandası olarak kabul edildi.
Yusuf Karataş tutuklandı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının yürütmüş olduğu Demokratik Toplum Kongresi (DTK) soruşturması kapsamında Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nde ifadesi alınan Evrensel gazetesi köşe yazarlarından Yusuf Karataş’ın, 2009-2013 yılları arasında fiziki ve teknik takibe maruz kaldığı, ortam dinlemesinin alındığı öğrenildi.
Karataş’a, emniyette Roboskî katliamı ve YSK’nın bağımsız milletvekili adaylarını veto etmesi protestosu gibi eylemlere neden katıldığının sorulması ile birlikte DTK Sosyal Politikalar Komisyonu Emek, Göç ve Yoksulluk Çalışma Grubunun 6-7 Nisan 2013 tarihlerinde Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde düzenlediği “Mezopotamya Mevsimlik Tarım İşçileri Kurultayı” da sorulmuş ve tarım işçilerinin hakları için yapılan kurultay soruşturmada “terör” faaliyeti olarak görülmüştü.
İnan Kızılkaya ve Kemal Sancılı tahliye edildi
Özgür Gündem gazetesi, İstanbul 8’inci Sulh Ceza Hakimliği’nin verdiği kararla 16 Ağustos 2016’da geçici olarak kapatılırken daha sonra KHK ile resmen kapatılmıştı.
Kemal Sancılı’nın gazetenin imtiyaz sahibi olmasının ‘örgüt adına hareket ettiğinin kanıtı olduğu’ savunulan iddianamede delil olarak gazete kupürleri, haberler, aralarında PKK lideri Abdullah Öcalan’ın kitaplarının da olduğu bir dizi kitap gösterilmişti.
Özgür Gündem gazetesinin yazar ve yöneticilerinin yargılandığı davada tutuklu bulunan imtiyaz sahibi Kemal Sancılı ve yazı işleri müdürü İnan Kızılkaya 31 Ekim günü ise tahliye edildi.
Karikatürist Ertan Aydın hayatını kaybetti
Evrensel gazetesinde uzun yıllar karikatürleri yayınlanan ve ‘Karga’ köşesiyle bilinen Ertan Aydın, 23 Kasım günü Manisa’nın Salihli ilçesinde geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetti.
Gazeteci Mehmet Ülger hayatını kaybetti
Hollanda’da çeşitli basın-yayın kuruluşlarının yanı sıra Evrensel gazetesinin yazarlarından ve OHAL ile kapatılan Hayatın Sesi Televizyonu’nun kurucularından olan gazeteci ve belgesel yapımcısı olan Mehmet Ülger 27 Kasım günü Rotterdam’da yaşamını yitirdi. Ülger, uzun süredir kanser tedavisi görüyordu.
Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat 323 gün sonra tahliye edildi
Enerji Bakanı Berat Albayrak’a ait olduğu iddia edilen e-postaları haberleştiren eski Diken gazetesi editörü Tunca Öğreten ve Birgün gazetesi çalışanı Mahir Kanaat adli kontrol şartıyla 323 günün ardından sonra tahliye edildi.
Türkiye basın özgürlüğünde 155’inci sırada yer aldı
– 1985 yılında kurulmakla beraber basın özgürlüğünü savunan uluslararası sivil toplum kuruluşu Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) raporuna göre; Türkiye 2017 yılında basın özgürlüğü bağlamında 180 ülke arasında 155.sırada yer aldı.
Ayrıca rapora göre Dünya çapında:
65 gazeteci öldürüldü.
326 gazeteci cezaevinde.
54 gazeteci rehin alındı ve 2 gazeteci kayıp.
• Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi’nin 2017 yılı raporuna göre Türkiye, gazeteciler için dünyanın en büyük hapishanesi olarak birinci sırayı aldı. Türkiye’deki tutuklu gazeteci sayısı geçen yıla göre 8 azalarak 73’e düştü.
• 1941 yılında kurulmakla beraber özgürlüğün yayılmasını destekleyen sivil toplum kuruluşu Freedom House (Özgürlük Evi) 2017 yılı raporuna göre Türkiye, 38 puan ile ‘kısmen özgür ülkeler’ arasında yer aldı.
