Anne babaları oyuncak seçerken en çok kaygılandıran soru: “Çocuğum için sağlıklı mı, güvenli mi?” Özellikle Çin ve Uzakdoğu menşeli ürünlerde bu kaygı daha da artıyor.
Ekonomi Bakanlığı tarafından geçtiğimiz yıl Temmuz ayından bugüne kadar yapılan denetimlerde 141 milyon adet oyuncak teste tabi tutulurken 4 milyon adet oyuncak, güvenli oyuncak testlerinde sınıfta kaldı yani çocuklarımız için risk taşıyan bu oyuncakların ithaline izin çıkmadı.
İthal oyuncaklarda denetimlerin artması standart dışı ve kalitesiz oyuncakların Türkiye pazarına girişini engellerken yerli oyuncak sanayini de canlandırdı. PAGEV Plastik Sanayicileri Vakfı’nın açıkladığı verilere göre oyuncak üretimi 2017 yılında önceki yıla kıyasla yüzde 5 artarak 173 milyon dolara yükseldi. Dünya oyuncak pazarının lideri Çin ile rekabette zorlanan yerli oyuncak üreticileri büyümeye yönelik yatırımlarda gaza bastı ve istihdamlarını artırdı.
Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Zafer Soylu ile PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, oyuncak sektörünün köklü markalarından Dolu Oyuncak’ın fabrikasında gerçekleştirdikleri toplantıda oyuncak sektörüne yönelik önemli açıklamalarda bulundular.Toplantıda sektörün ulaştığı boyut ve oyuncak güvenliği hakkında bilgiler paylaşılırken ithal ya da yerli olsun çocuklarımızın sağlığı ve güvenliği açısından büyük önem taşıyan oyuncakta standart dışı ürünlere göz yumulmaması gerektiği mesajı verildi.
Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Zafer Soylu, oyuncakların Ekonomi Bakanlığı Ürün Denetmenleri tarafından ithalat aşamasında denetlendiği ve 15 akredite laboratuvarda yapılan elektriksel, fiziksel, mekanik, kimyasal ve alevlenebilirlik testlerinden geçer not alan ürünlerin Türkiye pazarına girişine izin verildiğini belirtti.
Son dönemde özellikle Uzakdoğu’dan gelen ürünlere ilişkin ibraz edilen belgelerde (test raporu, uygunluk beyanı, işaretleme bilgileri gibi) eksiklik veya hatalarla sıkça karşılaşılması ve çok sayıda belgenin doğru olmadığının belirlenmesinden dolayı 2017 yılının Temmuz ayından itibaren oyuncakların da ithalat aşamasında teste tabi tutulmaya başlandığı bilgisini verdi.
Geçen yıl Temmuz ayından bugüne kadar 141 milyon adet oyuncağın teste tabi tutulduğunu ifade eden Zafer Soylu, şunları söyledi:
“Ekonomi Bakanlığımızca yapılan bu denetimlerde teste tabi tutulan 141 milyon adet oyuncaktan 4 milyon adeti uygunsuz bulunarak ithali engellenmiş ve iç piyasaya arzına izin verilmemiştir. Test uygulamasına ilk başlanılan dönemde uygunsuzluk oranı çok daha yüksekken Ekonomi Bakanlığımızın sıkı ithalat denetimi politikası sonucunda bugün bu oran yüzde 1’lere kadar gerilemiştir. Bu da ülkemiz tüketicisinin daha kaliteli ve daha güvenli ürünlere ulaştığını, diğer bir ifadeyle tüketicinin hakkının korunduğunu gösteriyor. Sıkı ithalat denetimi politikası sayesinde üreticilerimiz de özellikle Uzakdoğu’dan gelen kalitesiz ve standart dışı ürünlerin haksız rekabetinden korunmaktadır.”
Yerli oyuncak sanayi üretim ve yatırımda gaza bastı…
Toplantıda oyuncak sektöründeki son durumu değerlendiren ve hazırladıkları rapordan veriler aktaran PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu ise oyuncak üretiminin 2017 yılında önceki yıla kıyasla yüzde 5 artarak 173 milyon dolara yükseldiğini, üretimde yüzde 70 gibi yüksek oranda plastik oyuncakların başı çektiğini söyledi. Son yıllarda Çin’in Türkiye pazarındaki hakimiyetine yenik düşen yerli oyuncak sektörünün yeniden canlandığına dikkat çeken Eroğlu, “Standart dışı ve kalitesiz, çocuklarımızın sağlığı açısından risk oluşturan ithal ürünlere geçit verilmemesi haksız rekabet karşısında yerli oyuncak sanayinin elini güçlendirirken firmaların büyümeye yönelik yatırımlara hız verdiğini ve istihdamlarını artırdıklarını görüyoruz.
Sektördeki üretim rakamlarındaki artış kadar ihracatta da olumlu gelişmeler yaşanıyor. “Made in Turkey” etiketli yerli oyuncaklar dünya pazarlarına ihraç ediliyor. Türkiye’nin toplam oyuncak ihracatı 2017 yılında 2016’ya göre yüzde 5,1 artışla yaklaşık 35 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhraç edilen oyuncakların yüzde 90’ı ise plastik oyuncaklardan oluştu. Geçen yıl 30 milyon dolarlık plastik oyuncak ihraç ettik. 2017 yılında toplam oyuncak ihracatının yüzde 9,4’ü Fransa’ya yapıldı. Çin, Irak, Polonya ve Yunanistan, Fransa’dan sonra en çok ihracat yapılan diğer ülkeler olarak sıralandı” diye konuştu.
İthal oyuncağın yüzde 85,5’i Çin’den
Aynı dönemde oyuncak ithalatı ise 392 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti ve Çin ilk sırada yer almayı sürdürdü. İthalatın yüzde 82,5’i Çin’den yapıldı. Çin’in ardından en fazla oyuncak ithal ettiğimiz ülkeler ise İtalya, ABD, Vietnam ve Tayvan oldu.
2017 yılında oyuncağa 2 milyar Lira harcadık
Çocukların yaşam oyununun ilk provalarını oyuncaklar ile yaptıklarını bu nedenle güvenliklerinin ilk sırada gelmesi gerektiğini dile getiren Yavuz Eroğlu, “Oyuncaklar çocuklarımızın fiziksel ve duygusal gelişimlerinde çok önemli bir role sahip. Dolayısıyla onlara sağlıklı ve güvenli oyuncaklar sunmak zorundayız. İthal ya da yerli önemli olan standartlara uygun üretilmiş olmaları. Geçtiğimiz yıl ülkemizde toplam oyuncak tüketimi yaklaşık 531 milyon dolar olarak gerçekleşti yani oyuncağa 2 milyar TL harcadık. Büyüyen ve teknolojik gelişimle birlikte hızla değişen bu pazarda yerli üretim için ciddi bir potansiyel bulunuyor. Bunu iyi değerlendirmemiz gerekiyor” şeklinde sözlerine son verdi.
Güvenli oyuncak için nelere dikkat edilmeli?
- Oyuncağın üreticinin veya ithalatçının adını veya markasını taşıması gerekir. Çocuğunuzun güvenliği ve sağlığı için markasız oyuncak satın almayın.
- Oyuncakların üzerinde Avrupa normlarına uygunluğunu belgeleyen “CE” işareti, ambalajının üzerinde üretici/ithalatçı bilgilerinin olması gerekir.
- Oyuncaklarda kullanılan malzemeler özel standartlara göre üretilir. Üretici firmanın bu standartlara uygun üretim yapıp yapmadığını sorgulayın.
- Oyuncakların üstünde uyarı metni ve yaş sınırı olması gerekir. Büyük çocuklar için yapılmış oyuncaklar küçük çocuklar için tehlike oluşturabilir. Bu nedenle çocuğunuzun yaşına göre oyıncak seçmelisiniz. 3 yaşından küçük çocuklar için tehlikeli olan özel bir uyarı işareti taşırlar. Bazen tehlike işareti yerine yazılı bir uyarı da olabilir. Uyarı metnini mutlaka okuyun.
- Kullanma talimatlarını okumayı ihmal etmeyin ve bu bilgileri çocuğunuza da anlatın. Kontrolü elden bırakmayın.
- Oyuncaklarda fitalat denen kimyasalların kullanımı ülkemizde yasaktır ve bakanlıkça da denetlenmektedir. Yerli ya da ithal olsun standartlara uygun olarak üretilmiş oyuncaklar güvenlidir.