Küçük yaşlarda başlayan sorumluluk duygusu hem çocukların kendilerine güven duymasına katkıda bulunuyor hem de okul başarısını destekliyor. Ayrıca ilerleyen zamanlarda da sosyal yaşama adaptasyon için olumlu katkılar sağlıyor.
Küçük yaşlarda sorumluluk duygusu nasıl kazandırılır?
Sorumluluk duygusu, başarıyı ve mutluluğu etkileyen en önemli kişilik özelliklerinden biridir. Aile içinde başlayan sorumluluk duygusu gelişimi, çocukların sosyalleşmesi ile birlikte girilen tüm ortamlarda devam eder. Dolayısıyla çocuğunun sorumluluk sahibi olması için her anne-baba elinden geleni yapmalıdır.
Eğitim Uzmanı Koray Varol, ailelerin kendi kontrollerinde çocuklarına sorumluluk vermelerinin çocuğun gelişimine ve okul başarısına çok ciddi katkılar sağladığını söylüyor. Sorumluluk duygusunun çocuğun gelişiminde çok önemli bir rolü olduğunu vurgulayan Varol: “Aileler sorumluluk verdikçe çocuk büyümeye başlar ve daha çok şeyi rahatça yapabilir hâle gelir.” diyor.
Koray Varol, çocuklarda sorumluluk duygusunu geliştirmek için anne-babalara şu önerilerde bulunuyor:
Sorumluluk, uzun ve sağlam adımlarla geliştirilmesi gereken bir kazanımdır. Bir beceriyi ne kadar çok pratik etme şansınız olursa o alanda kendinizi o kadar çok geliştirebilirsiniz. Örneğin ilkokula giden bir öğrencinin kendi kahvaltısını hazırlaması iyi ve önemli bir süreçtir. Ama önce çocuğunuza bunu nasıl yapması gerektiğini tekrar tekrar göstermelisiniz.
Çocuğunuzun kendi kahvaltısını tam olarak kendisinin hazırlaması, bunu sizin kontrolünüzde yapması ve birçok kez tekrarlamasıyla mümkün olur.
Çocuğunuz kahvaltısını hazırlarken ona eşlik edin. Kahvaltısını hazırlamasını bekleyin ve yaptıklarını beğenin. Eksikleri varsa tek tek anlatın. Böylece her defasında daha iyi yapmasını sağlayın. Çocuğunuz, başardığını ve takdir gördüğünü fark ettikçe çocuğunuzun kendine olan güveni artacaktır.
Çocuğumuza ne öğretirsek öğretelim, öğrettiğimiz şeyi küçük bölümlere ayırarak öğretmek ve her bölümün tekrar yaparak gelişmesini sağlamak öğrenmeyi ciddi anlamda kolaylaştırıp öğrenmenin daha kalıcı hale gelmesini sağlar.Çocuklara sorumluluk verilmesi, bir işin nerede başlayıp nerede bittiğini anlamalarına katkı sağlar. Çocuk, bir şeyleri yaparken -herhangi bir şeyi- zamanını nasıl ayarlaması gerektiği, nasıl planlama yapacağı gibi hayata dair çok kıymetli şeyler öğrenir.
İlkokulun ilk üç yılı çocuğa dengeli, sürekli bir biçimde iyi ve kaliteli destek vermemiz onun tüm eğitim hayatının daha iyi ve verimli olmasına katkı sağlar.
Öğrencinin kendi çantasını akşam yatmadan önce hazırlaması alışkanlığı, okuldan eve geldikten ve belli bir süre dinlendikten sonra ders çalışmaya başlaması, önce okulda öğrendiklerini tekrar etmesi ve sonrasında sırasıyla verilen ödevleri yapması çok kıymetlidir. Bu nedenle çocukların bu tarz sorumluluklar almaları konusunda onları yönlendirmek, sorumluluklarını yerine getirme konusunda teşvik edici bir tutum sergilemek, başardıkça onlara olumlu geri bildirimler vermek anne-babalara düşen önemli görevlerdir.
