Bir ülkenin futboldaki gelişmişliğine ilişkin pek çok gösterge vardır. En popüler ve en bilinen göstergeler o ülkenin milli takımlar düzeyinde büyük ve önemli organizasyonlardaki başarı düzeyidir. Dört yılda bir yapılan Avrupa (ve diğer kıtalar) şampiyonası ve Dünya Kupası başarıları bu anlamda esas alınan göstergelerdir.
İkincisi ülkelerin kulüp takımları düzeyinde başta şampiyonlar ligi olmak üzere ağırlıklı kıtalar düzeyindeki büyük organizasyonlardaki başarı düzeyi ile bu organizasyonlara ülke olarak kaç takımla katılındığı oranıdır. Bu da gerçekten önemli göstergedir.
Bu ölçütler ve göstergeler elbette geçerliliği olan ve genel anlamda o ülkelerdeki futbol düzeyini işaret eden ölçütler göstergelerdir.
Hele hele bu tür önemli ve büyük organizasyonlarda ülkeler hem milli takımlar düzeyinde, hem de kulüpler düzeyinde başarı elde ediyorlar ve bunu istikrarlı bir şekilde sürdürebiliyorlarsa, bu durum o ülkelerin futbolunun gelişmişlik düzeyi açısından fevkalede önemlidir.
Ama bu göstergeler ve ölçütler en son aşama için değerlendirilen gösterge ve ölçütlerdir.
Peki, bunu yaratan, bunu sağlayan, bunu sürdürülebilir kılan asıl iş ve asıl göstergeler ve ölçütler nelerdir?
Altyapı üstyapı / Üstyapı altyapı ilişkisi
İşte bu tamamen “Altyapı üstyapı / Üstyapı altyapı ilişkisi” ile ilgili gösterge ve ölçütlerdir.
Yani;
1. O ülkede futbol oynayan insanların genel nüfusa oranı esas ölçütlerden ve göstergelerden birisidir.
2. O ülkede futbola başlayan çocukların genel çocuk nüfusuna oranı ölçütü ve göstergesi.
3. O ülkede futbola ulaşabilme, futbol ile ilgili okul, kulüp ve federasyon ölçeğindeki organizasyonlarda yer alabilme imkanı ve fırsatının herkese sağlanmış olma yüksekliği ölçütü ve göstergesi.
4. O ülke kulüplerinin altyapılarındaki işleyiş ve amaç ilişkisinin sağlanmış olması ölçütü ve göstergesi.
5. O ülke kulüplerinin profesyonel takımlarında ve A takımında oynayan oyuncuların kaçının kendi altyapısından ve kendi ülkesinin altyapılarından yetişmiş ve oraya ulaşmış olduğu oran ölçütü ve göstergesi.
6. O ülkenin tüm kulüplerinin A takımlarında yer alan yabancı oyuncu sayısı ile yine o ülkenin başka ülkelerin kulüplerinin A takımlarında yer alan oyuncu sayısı oranı ilişkisi ölçütü ve göstergesi.
En başta belirtilen futbol gelişmişlik düzeyini gösteren göstergeyi yaratan ölçütler işte bu 6 ölçüt ve göstergedir.
Rusya’da gerçekleşecek olan 2018 Dünya Kupası sonunda şampiyon olan takımdan itibaren aşağıya doğru sıralanacak olan tüm ülkeleri 6 madde ile verdiğimiz “altyapı-üstyapı/ üstyapı-altyapı” ilişkisine dair ölçütleri göstergeleri açısından incelediğimizde göreceğimiz şey:
Sıralamayı belirleyenin futbolda asıl gelişmişlik gösterge ve ölçütlerine ne derece uygun davranılıp davranılmadığı olacaktır.
