Dünyada para diye bir şey olmasaydı, tercih etmekte olduğun meslekte; seni 50 yıl boyunca motive edecek şey ne olurdu? 50 yıl boyunca sıkılmayacağın, her şeyden arındırılmış ve sadece sen olduğun için seni tekrar tekrar defalarca motive edebilecek şeyi bulduysan bu tılsımı tercih sürecinde üzerinde taşı!
Sevgili okurlar, ülkemizde her yıl yaşadığımız en heyecanlı olaylardan biri olan üniversite tercihi meselesi gündemimize girdi. Özellikle üniversite sınavına girmiş olanlar ve onların paydaşları (aile, komşu, akraba) şafak saymaya başladı. Üniversite ve bölüm sayısının artması, yeni nesil gençlerin tercih kriterlerinin farklılığı, ailelerin kaygıları, tercih yapacak gençlere lise son sınıfa kadar kariyer planlama ile alakalı gerçek bir bilgilendirme yapılmıyor oluşu gibi sebepler bu süreci negatif stratejik bir hale getiriyor.
Üniversite tercihi önemli bir hamle
Üniversite adayı için ‘tercih’ hayatının kalan dönemini neler ile haşır neşir geçireceğini belirleyen önemli bir hamledir. Bu yüzden doğru tercih sürecinin 2-3 süzgeçten geçirerek rafine hale getirilmesi gerekir. Aşağıda, kariyer planlama sistemi çerçevesinde doğru tercih süreci konusunda fikirlerimi sizlerle paylaşmaya gayret edeceğim.
Öncelikle tüm adayların içini rahatlatmak isterim; üniversite tercihi sizin hayatınızda önemli bir köşe başı olacak ama kaderiniz olmayacak! Doğru bir üniversitede sizin için yanlış bir bölüme yerleşmiş olsanız bile doğru bir kariyer planlama ile yeniden rayınıza oturabilirsiniz. Sizin için yanlış bir üniversitede doğru bir bölümde okuyorsanız da bu senaryo ayrı.
Üstelik, 10-15 yıl sonra yani siz ufak ufak iş hayatında yükselmeye geçtiğinizde popüler olacak meslekler henüz ortada yok. Bugün popüler olduğu için herkesin ilgi gösterdiği meslekler 15 yıl sonra büyük ihtimalle olmayacak. Seçtiğiniz ve ilerleyeceğiniz mesleklerde küçük küçük mutasyonlara uğrayarak şekil değiştirecek, uzmanlık alanlarına ayrılacak, bir kısmını da robotlar ve bilgisayar sistemleri yapıyor hale gelecek.
Bunu sizleri gaza getirmek için söylemiyorum. Gerçekten, üniversite adayı öğrenciler önce bir sakinleşip kemerlerini bağlamalılar. Doğru kararı verebilmeniz bir- iki üst cümlede yazanları dikkate alarak verilere dikkat etmek kadar kalbini de tercih sürecine dahil etmek çok önemli.
Önce bölüm seçmek
Üniversite tercihi, neredeyse doğduğunuzda başlamış olan kariyer planlama serüveninizin kuşkusuz en önemli basamaklarından biri. Bu sebeple, sadece üniversitelerin göstergelerine odaklanmak yanlış karar vermemize neden olabilir. Üniversitelerin gelişme hedefi, vizyonu, gelecek ile alakalı verdiği sinyaller seçim kriterleri arasında mutlaka olmalı. Bunun dışında belki de en önemlisi öncelikle okunmak istenen bölümün belirlenmesidir.
Türkiye’de öğrencilerin bölüm seçimini belirleyen, öğrencinin kendisi dışında pek çok faktör var. Nedir bunlar? Komşu, akrabalar, başarılı görülen rol modeller, bölümlerle ilgili sektörde yaratılan algı vb.
Bu etkenlerden çok önce öğrenci kendine dönmeli ve şunu sormalı: “Benim amacım ne? Üniversite okuyarak, para kazanarak, çalışarak, unvan sahibi olarak ne yapmak istiyorum?”
Çeşitli hedefleriniz olabilir, olmalı da. Bu hedefleriniz gerçekleştiğinde olmak istediğiniz bir sahne, olmak istediğiniz bir an fotoğrafı vardır gözünüzde. İşte bu sizin amacınızdır. Yani üniversite, sizin amacınızın ta kendisi değil, onu tamamladığınızda ve hatta bundan çok sonra içinde kendinizi bulmak istediğiniz an ve akışın bir basamağıdır sadece. Bu yüzden karar vermeden kendinizle yalnız kalın ve hayatınızdaki hedeflerinizi değil o hedefleri gerçekleştirmek istemenize sizi iten amacınızı bulun.
Para diye bir şey olmasa yine aynı tercihi mi yapardın?
Bu amacınıza dokunan veya hizmet edebilecek bir bölüm seçimi yapmak için üniversiteleri gezin, arayın, web sitelerine bakın, bilenlerle konuşun, tercih fuarlarına katılın… Doğru bölümle ilgili fikrinizi keşfetmeye çalıştığınız amacınıza dokunacak şekilde yaparsanız kolay vazgeçmezsiniz ve zafer sizin olur.
Doğru bölüm seçimi yaptıktan sonraki aşama doğru üniversite seçimi olmalı. O zaman üniversitenizin imkanlarından maksimum faydalanabilirsiniz, en az iki en çok altı yılınız keyifle geçer. Bugün biz kariyer uzmanlarının gündemindeki en önemli konu olan -mezun olmak değil, farklılaşarak, ayrışarak mezun olma- konusu yine bölüm ile uyumunuzla doğrudan alakalıdır. Bu aşamayı başarıyla geçmek için bölümleri araştırmak kadar kendinizi de araştırmanız lazım!
Dünyada para diye bir şey olmasaydı, şimdi seçmek üzere olduğun meslekte seni 50 yıl boyunca motive edecek şey ne olurdu? Seni 50 yıl boyunca sıkmayacak şeyi her şeyden arındırılmış ve sadece sen olduğun için seni tekrar tekrar defalarca motive edebilecek şeyi bulduysan bu tılsımı tercih sürecinde üzerinde taşı!
Daha sonra ise tabi ki üniversitelerin -yukarıda sıraladığımız gibi- akademik eğitim vermek dışındaki imkân ve olanaklarına ve vizyonuna göre derin ve aralıkları dar bir süzgeçten geçirin. Ülkemizin aydınlık yarınlara taşıyacak olan gençler sizlersiniz bunu unutmayın. Kendinizi yabana atmayın, her yaratılan gibi sizin de sınırsız bir potansiyeliniz var, potansiyelinizi size keşfettirecek bir eğitim kurumuyla yola devam etmeniz dileğiyle…
