Okul çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde gözlenen altını ıslatma durumlarında aile ve öğretmenlerin yaklaşımı sorunun çözümünde etkili olabiliyor.
Memorial Bahçelievler ve Ataşehir Hastaneleri Çocuk Ürolojisi Bölümü’nden Doç. Dr. Selçuk Sılay, çocuklarda altını ıslatma sorunu ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
5 çocuktan birinde altını ıslatma sorunu yaşıyor
Okul çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde idrar problemleri görülebilmektedir. Bu idrar problemleri, genellikle altını ıslatma, sık idrara gitme, aniden idrara sıkışma, idrarda yanma gibi belirtilerle ortaya çıkar. Bu durum çoğu zaman basit önlemler alınarak engellenebilir.
Ancak yaşanan sorunlar ertelenerek dikkate alınmazsa, çocuk üzerinde oluşan sosyal baskı arkadaş ilişkilerini ve okul başarısını olumsuz etkileyebilmektedir. Hatta ciddiye alınmayıp ötelenen altını ıslatma durumlarında, altta yatan ve böbrekleri dahi riske atabilecek ciddi bir rahatsızlık atlanabilir.
Altına ıslatma sorunu olan çocuğu suçlamayın!
Aileler ve öğretmenler, çocukların idrar kaçırdıklarını tespit ettikleri zaman endişe etmemelidir. Altını ıslatma sorunu yaşayan çocukların azarlanması, desteklenmemesi veya suçlanması bu durumu düzeltmeyip tamamen tedaviye dirençli bir hale getirebilmektedir.
Çocuğun alt ıslattığı belirlendiğinde ona destek olarak:
• İdrara çıkma sıklığı ve sıvı alımı belirlenmeli
• 2 saatte bir tuvalete gitmesi sağlanmalı
• Kola, gazoz, asitli içecekler, çay, kahve gibi mesaneyi çalıştıracak içeceklerden uzak durması sağlanmalıdır.
Çocuğun hareketlerine dikkat edin
Çocuklarda idrar problemleri belirtilerinden birisi de idrar tutma manevralarıdır. İdrara aniden sıkışan çocuklarda, idrar kaçırmayı engellemek veya ertelemek amaçlı gayri ihtiyari yapılan ve dışarıdan gözlemlenebilen hareketler ebeveynler tarafından izlenmelidir.
Kız çocuklarda genellikle bacaklarını çapraz yapma, çömelip topuğuyla makatına bastırma, sallanma gibi hareketler gözlemlenirken, erkek çocuklarda buna ek olarak penis ucunu eliyle sıkıştırma hareketi izlenebilir. Aileler bu gibi durumlarla sık bir şekilde karşılaşırlarsa bir çocuk ürolojisi hekimine görünmeleri uygun olacaktır.
İdrar kaçırma ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilir
Yeme ve içme alışkanlıklarının düzenlenmesi, idrara çıkış saatlerinin ayarlanması gibi önlemlere rağmen şikayetler devam ediyorsa bir çocuk ürolojisi uzmanına başvurmak en doğru yaklaşım olarak kabul edilmektedir.
İdrar kaçırma ve diğer idrar şikayetleri çoğu zaman masum gibi görünse de bazen daha ciddi hastalıkların belirtisi olabilmektedir. İdrar yolu enfeksiyonları, nörojen mesane, mesaneden böbreğe idrar kaçması yani vezikoüreteral reflü, böbreklerde hasarlanmaya yol açabilecek bazı işeme disfonksiyonları da benzer şikayetler ile ortaya çıkmaktadır.
İdrar kaçırma ciddiye alınmalı ve ertelenmemelidir.
Çocuklarda görülen idrar kaçırmaları ve diğer idrar problemleri aile, öğretmen ve çocuk ürolojisi uzmanlarının doğru iletişimi sayesinde yüzde 100’e yakın düzeyde çözülebilecek problemlerdir.