Her yaştan insanın yaşamında çok büyük bir öneme sahip olan internet, bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi iletişim araçlarının bilgiye en hızlı şekilde ulaşmayı sağlamak, hoş zaman geçirmeyi sağlamak gibi olumlu yanlarının yanı sıra doğru şekilde kullanılmadığında çocuk ve ergenleri olumsuz yönde etkileyen birçok özelliğe de sahip.
Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Figen Karaceylan Çakmakçı; “İletişim araçlarının doğru şekilde kullanımını sağlamak için yetişkin denetimi gerekli. Yetişkin denetimi olmadan kullanıldığında, çocuklar ve ergenler yaşlarına ve gelişim düzeylerine uygun olmayan, öğrenmeye ve anlamaya hazır olmadıkları bilgi ve görüntüler ile karşılaşabilir ve bundan olumsuz etkilenebilirler” uyarısında bulundu.
İnternet sitelerinde eğitsel amaçlı, bilgilendirici ve eğlendirici birçok içeriğin bulunduğunu ancak bununla birlikte çocuklara ve gençlere zarar verebilecek içeriklere sahip internet sitelerinin de oldukça fazla olduğunu vurgulayan Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Figen Karaceylan Çakmakçı şu bilgileri paylaştı:
“Bilinçsiz kullanıldığında internet ve bilgisayar kullanımı çocuklarda, göz ve duruş bozukluklarına, arkadaşlardan uzaklaşıp bireyselleşmeye, yüz yüze iletişim becerilerinin gerilemesine, sosyal gelişimin olumsuz yönde etkilenmesine, yaratıcılık ve problem çözme becerilerinin olumsuz yönde etkilenmesine ve oyunlara aşırı bağımlılık oluşmasına sebep olabilir” dedi.
Özel bilgilerini internete paylaşılmaması gerektiği çocuklara anlatılmalı
İletişim araçlarını kullanım sürelerinin, ziyaret edilen sitelerin ya da oynanan oyunların içeriğinin çocuğun yaşına ve psikolojik gelişim düzeyine uygun olup olmadığının ebeveynler tarafından denetlenmesi gerektiğini söyleyen Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Figen Karaceylan Çakmakçı, kullanımı bu denli yaygınlaşmış iletişim araçlarının kullanımını tamamen engellemek ya da nedenini açıklamadan çok katı kurallar ile kısıtlamak yerine ebeveynlere şu önerilerde bulundu:
- Bu iletişim araçlarının hangi şekilde kullanılabileceği hakkında bilgi vererek,
- Nelerin yapılıp nelerin yapılamayacağını nedenleri ile açıklayarak,
- Ne zaman ve ne kadar süre ile kullanılmasına izin verildiğini açıklayarak,
- İzin verilmeyen içeriklerin sakıncalarından bahsederek,
- Kendilerine uygun olan içeriği nasıl seçebilecekleri ile ilgili ipucu vererek,
- İnternette kendilerini bekleyen tehlikeler konusunda onları bilinçlendirerek,
- Özel bilgilerini vermemeleri gerektiğini hatırlatarak,
- Zorla istenen hiçbir isteğe karşılık vermemelerini söyleyerek,
- Bilgi almak için kullanacakları güvenilir kaynakları ebeveynleri ile birlikte seçmelerini ve bu listenin dışına çıkmamalarını sağlayarak, hem internetin doğru şekilde kullanımını sağlayabilir hem de çocukların bu konuda özdenetim kazanmasını destekleyebilirler.
- Kullanımı giderek artan internet ve teknolojik araçların; çocuk ve ergenlerin kontrolsüz şekilde zaman harcadığı, fiziksel, sosyal ve psikolojik yönden birçok olumsuz etkiye sahip araçlar haline gelmesini engellemek ve çocukların bu bilgi dünyasından faydalanmasını sağlayabilmek için anne babalara büyük rol düşmektedir.
- Çocuklara iletişim araçlarının kullanımında iyi bir rol model olmak,
- İnternet/bilgisayar ortamında karşılaşılabilecek risklerden çocukları uzak tutacak düzeyde bilgiye sahip olmak,
- Sahip olunan bilgi ile çocukları da bilgilendirmek,
- Bu araçların çocukların gelişim düzeyine uygun düzeyde ve zaman sınırlaması ile kullanımını sağlamak atılabilecek en önemli adımlardır.
