BDDK’nın valör uygulaması ile bankalardan alınacak dövizin 24 saat sonra hesaplara geçmesi ve döviz alımına yeniden vergi getirilmesi üzerine İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali’den açıklama geldi: Serbest piyasa bolluk demektir, bereket demektir. Kontrol ise darlık, bereketsizlik, kısıt demektir.
Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, Gaziantep Sanayi Odası’nda yaptığı konuşmada; “Serbest piyasa bolluk demektir, bereket demektir. Kontrol darlık, bereketsizlik demektir, kısıt demektir. Çünkü gerçekte olmayabilecek talepleri uyarır, fiili hale getirir. Bir şeyin kısıtlı olduğu, olabileceği hissini verdiğiniz andan itibaren insan organizması dahi savunma refleksiyle bunu ihtiyacının üzerinde talep etmeye başlar” dedi.
“Pratik gelebilir ama kalıcı olmaz!”
Bali, bunun için, serbest piyasanın ilkelerine ve dinamiğine sonuna kadar bağlı kalmanın önemli olduğuna dikkat çekerek, “Kısa dönemlerde arzu etmediğimiz sonuçları hemen vermiyor diye, biraz meşakkatli olabilecek bu yoldan vazgeçmemeliyiz. Bazen daha farklı uygulamaların kısa sürede sonuç verebilir olması pratik gelebilir ama kalıcı olamaz. Daha kötüsü tahrip edicidir. Onun için önemli olan, bu ortamı sağlayabilmek” diye konuştu.
Bali konuşmasında şunları söyledi:
“Başkasından beklediğimizi kendimiz yapmaktan imtina etmeden, hep beraber sorumluluk alacağız. Örneğin, bankacılık sisteminin kredi kanalları ve kaynak kullandırma konusundaki politikalarına yönelik şikayetler geliştirirken, kendi iş muhataplarımızın ödemelerinde esneklik göstermekten, imkan tanımaktan kaçınmamalıyız. Bankacılık sisteminin faiz oranlarından şikayet ederken, bunun katlarına kadar tekabül eden vade farkları uygulamamalıyız.” (REUTERS)
Bir iş günü valör uygulaması getirilmişti
Gerçek kişilerin 100 bin dolar ve üzeri döviz alım işlemlerinde bankalar tarafından bir iş günü valör uygulanacak.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankalara döviz işlemleriyle ilgili bir yazı gönderdi. BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben imzalı yazıda, gerçek kişilerin 100 bin dolar ve üzeri döviz alım işlemlerinde, dövizin ilgilinin hesabına yatırılmasının ve kullanıma açılmasının bir iş günü valörlü olarak gerçekleştirilmesi talimatı yer aldı.
Yazıda ayrıca, bankalar tarafından gerekli görülmesi halinde müşteriler ile yapılan sözleşmelere bu yönde bir hüküm eklenebileceği ifade edildi.
Valör nedir?
Döviz piyasası sözleşmelerinde, işlem sonucu oluşan yükümlülüklerin yerine getirildiği, başka bir deyişle alınan veya satılan para birimlerinin el değiştirdiği (takas) tarihtir. Piyasada (spot) yapılan işlemlerde takas iki iş günü olarak değerlendirilir. Buradaki iş günü, kotasyonu yapılan para birimlerine ait ülkelerin çalışma günü anlamına gelmektedir.
Örneğin GBP/JPY çifti için, hem İngiltere’de hem de Japonya’da iş günü olan günler kastedilmektedir. Eğer bu iki ülkeden birinde piyasa tatilde ise o zaman takas bir sonraki iş gününe aktarılır. İlerideki tarihler için vade belirlenirken de vade sonunun iş gününe denk gelmesine gerekir.
Vade sonu bir şekilde işlem yapılacak merkezlerden birinin tatil gününe denk gelirse o zaman bir sonraki iş gününe bırakılır. Günlerin kaydırılması ile yapılan tip değişiklikler daha sonraki vade günlerini etkilemez, orijinal vadeler geçerliliğini sürdürmeye devam eder. Eğer ayın son iş gününe rast geliyor ise o zaman sonraki vade günleri de aynı şekilde ayarlanır.
TL’nin dolar karşısında sert değer kayıplarının ardından dolarizasyonu caydırmaya amaçlayan BSMV ve ZK düzenlemelerinin yanı sıra BDDK son olarak gerçek kişilerin 100,000 dolar ve üzeri döviz alımlarında bir iş günü valör uygulamasını açıkladı.
Birçok bankacı BDDK kararının sermaye kontrolüne yönelik endişe yarattığına, mevcut sorunlara kısa vadeli bir bakış getirdiğine, etkisinden ziyade yarattığı izlenimin olumsuzluğuna dikkat çekiyor.
